ΤΟ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ: Έρχεται βροχή, έρχεται μπόρα
Έρχεται βροχή, έρχεται μπόρα
έρχεται μπόρα και παγωνιά
Στα πόδια μας ζεστή μια θερμοφόρα
κόκκινη κουβέρτα και παλιά περιοδικά…
Το πρώτο που προσέχεις είναι το αεράκι. Ξεκινά σιγά σιγά στη διάρκεια της μέρας και εντείνεται το βραδάκι. Αέρας που περνά μέσα στης πόλης τα στενά, και κάνει τα κλειστά παράθυρα να τρίζουν. Μοιάζει αρκετά με μελτέμι αλλά μη σε ξεγελά η γλύκα του. Δεν μυρίζει καλοκαίρι, δεν κουβαλά πάνω του την αλμύρα της θάλασσας, τη γεύση των φυκιών, τους ατμούς της πυρωμένης πέτρας. Είναι η μακρόσυρτη συνοδεία του χειμώνα… Και ξαφνικά μια μέρα ξυπνάς και βλέπεις το τζάμι του παραθύρου θολό από τις ψυχρές ανάσες του, προτού οι πρώτες στάλες της βροχής έρθουν μάταια να ξεπλύνουν για ακόμη μία φορά τις αμέτρητες αμαρτίες του κόσμου τούτου.
Αλλά όπου υπάρχει ασχήμια, υπάρχει και ομορφιά. Και ο χειμώνας, όμορφος είναι. Σε αυτόν τον τόπο καμιά φορά λησμονούμε ότι είμαστε κατά βάση μία ορεινή χώρα, παρά τον ελληνικό ήλιο, παρά τις αμμουδιές και την αγάπη μας για τη θάλασσα, παρά το αθεράπευτα μεσογειακό ταπεραμέντο. Το πρόβλημα δεν είναι η εποχή και τα καιρικά φαινόμενα αλλά η προστασία από αυτά. Όσο λοιπόν κι αν αγαπάς τον χειμώνα, όσο κι αν είσαι συμφιλιωμένος με το κρύο και τη βροχή, χρειάζεσαι μια ζεστή γωνιά για να προφυλαχθείς. Ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι σου λέγαν η παλιοί. Τότε που η οικογένεια μαζευόταν γύρω από τζάκι και συζητούσε. Τότε που η θαλπωρή ήταν συνυφασμένη, τόσο με τη φλόγα του τζακιού, όσο και με τη φλόγα της καρδιάς.
Χάσαμε την εστία, χάσαμε και τη φλόγα. Και «η νύχτα έρχεται, η μπόρα δυναμώνει, κι όλα είναι χαμένα και προπολεμικά», όπως αφηγείται χαρακτηριστικά ο Σαββόπουλος σκιαγραφώντας τα αδιέξοδα και τις αγωνίες μιας όχι και τόσο διαφορετικής Ελλάδας, όπου η φτώχια κι ο αυταρχισμός ανακάμπτουν. Όλα μοιάζουν προπολεμικά… Για την ακρίβεια, όλα μοιάζουν πολεμικά, όταν το εξωτερικό παράλογο ενός πολέμου εφάπτεται του εσωτερικού παραλόγου των κυβερνητικών επιλογών. Από την επιδότηση της αισχροκέρδειας, στην επιδότηση της επιστροφής στον άνθρακα, τον οποίο μέχρι πρότινος ξόρκιζαν ως το υπέρτατο κακό! Πόση ανοησία και πόσο παραλογισμό να αντέξει κανείς σε τούτη τη χώρα;
Όταν έχεις ρεύμα και δεν μπορείς να το χρησιμοποιήσεις… Όταν έχεις φυσικό αέριο στο κατά τα άλλα σύγχρονο σπίτι σου, και τελικά θα προτιμήσεις να τρέμεις από το κρύο γιατί τρέμεις τους λογαριασμούς περισσότερο. Ένας θαυμαστός νέος πολιτικός κόσμος, ολοσχερώς ξεδιάντροπος, απαρνήθηκε εν μία νυκτί την οικολογική ενδυμασία του και πέταξε τα περίοπτα κοσμήματα των υψηλών ευαισθησιών του στον κάλαθο των αχρήστων, μαζί με τα ευρωπαϊκά εγχειρίδια της ορθολογικής πολιτικής διακυβέρνησης. Είτε με φυσικό αέριο, είτε με πετρέλαιο, είτε με ρεύμα, το αποτέλεσμα είναι ίδιο καθώς είναι βέβαιο ότι φέτος η κοινωνική πλειοψηφία θα στερηθεί του αγαθού της θέρμανσης.
Η λαϊκή θυμοσοφία επισημαίνει με έναν τόνο υπερβολής ότι ο χειμώνας είναι για τους πλούσιος. Και είναι αλήθεια ότι μπορούν να σου πάρουν τα πάντα σε αυτή τη ζωή. Εκείνο που δεν μπορούν να σου πάρουν όμως είναι η αγάπη για τους δικούς σου ανθρώπους. Μαζί τους θα καθίσεις. Μαζί τους θα τα υπομείνεις όλα γιατί ακόμα και το κρύο παλεύεται. Εκείνο που δεν παλεύεται με τίποτα, είναι η ψύχρα της μοναξιάς.