Το lockdown ήρθε για να μείνει
Οι δημοσκόποι που παρακολουθούν εδώ και δέκα μήνες τον πολιτικό και κοινωνικό αντίκτυπο της πανδημίας λένε ότι έως πρόσφατα ο κυρίαρχος φόβος των πολιτών ήταν ο φόβος για την ίδια τους την ζωή. Τον τελευταίο μήνα όμως, μετά και το παρατεταμένο δεύτερο lockdown, ο φόβος αυτός έχει αποκτήσει μια «δίδυμη αγωνία»: στο ερώτημα «εάν θα επιβιώσω» έχει προστεθεί σχεδόν ισοδύναμα πια και το «πως θα επιβιώσω.
Στο ερώτημα αυτό οι πρώτες απαντήσεις που δίνουν τα στοιχεία για το δεύτερο lockdown δεν είναι ευοίωνες. Και, ήδη, ανοίγουν πεδίο ισχυρών προκλήσεων για μια κυβέρνηση που μέχρι στιγμής αντιμετωπίζει την οικονομική κρίση το ίδιο συντηρητικά και αποσπασματικά όσο και την υγειονομική.
Στην εγχώρια αγορά, το λιανεμπόριο και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις προδιαγράφονται ήδη ως τα μεγάλα θύματα της πανδημίας, χωρίς ορατό σχέδιο στήριξης και ουσιαστικής ανάνηψης. Ο φόβος για μαζικά λουκέτα μόλις επαναλειτουργήσει η αγορά είναι τεράστιος, οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις έχουν καταγράψει ζημιές από την αρχή της πανδημίας έως σήμερα, και σύμφωνα με την ΓΕΣΕΒΕ το 23% δηλώνει ότι είναι ως πολύ ή αρκετά πιθανόν να κλείσει οριστικά.
Εξίσου ανησυχητική είναι και η μεγάλη εικόνα για το παγκόσμιο οικονομικό αποτύπωμα της πανδημίας. Στην εξαμηνιαία έκθεσή της η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιεί για μια «χαμένη δεκαετία» λόγω του κορονοϊού – της υγειονομικής κρίσης που πυροδότησε τη χειρότερη οικονομική ύφεση από τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η έκθεση υποβαθμίζει την πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάκαμψη το 2021 και με βάση το απαισιόδοξο σενάριο (συνεχιζόμενη αύξηση των κρουσμάτων και καθυστέρηση στους εμβολιασμούς) – –το οποίο είναι κι εκείνο που βρίσκεται σε ισχύ αυτή την στιγμή – προσδιορίζει τον ρυθμό ανάπτυξης μόλις στο 1,6% εφέτος.
Η προβολή αυτής της εκτίμησης στα ελληνικά δεδομένα δημιουργεί ακόμη πιο ζοφερό περιβάλλον, εάν ληφθεί υπ’ όψιν ότι η εγχώρια οικονομία έχει ήδη πίσω της όχι απλώς μια χαμένη δεκαετία αλλά μια πολεμικών διαστάσεων δεκαετή οικονομική κρίση.
Μπορεί στα τελευταία στοιχεία η εικόνα της Ελλάδας στον ανανεωμένο χάρτη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (ECDC) που καταγράφει την επιδημιολογική εικόνα του κορωνοϊού, να είναι ακόμα ενθαρρυντική καθώς είναι μαζί με την Νορβηγία οι μοναδικές χώρες που δεν έχουν κοκκινίσει, όμως η επερχόμενη έλευση του τρίτου κύματος προκαλεί έντονη ανησυχία.
Τρείς είναι οι παράγοντες που ανησυχούν τους επιστήμονες . Η ευρεία διασπορά του ιού τις ημέρες των εορτών και η επικίνδυνη μετάλλαξη που μεταδίδεται 50% πιο εύκολα. Η πολύ μεγάλη κόπωση των υγειονομικών στα νοσοκομεία καθώς μετά από δύο και πλέον μήνες καραντίνας οι διασωληνομένοι εξακολουθούν να πιέζουν ασφυκτικά το ΕΣΥ με το ποσοστό της θνητότητας στις ΜΕΘ να παραμένει στο 40-43% με εφιαλτικά αποτελέσματα. Μια επιστροφή στα υψηλά του Δεκεμβρίου ή ακόμη ψηλότερα αναμένεται να προκαλέσει «έμφραγμα» στα νοσοκομεία ενώ οι επικεφαλής των ΜΕΘ μιλούν ήδη δημόσια για κατάρρευση του συστήματος.
Ο τρίτος παράγοντας που φοβίζει τους γιατρούς είναι οι σημαντικές καθυστερήσεις στο πρόγραμμα των εμβολιασμών καθώς τα απαραίτητα αναλώσιμα είναι σε έλλειψη παγκοσμίως. Αν προστεθούν σε αυτά η αγωνία για τη τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων στις παραδόσεις των εμβολίων από τις εταιρείες παραγωγής όσο και τις επιφυλάξεις από τους πολίτες δημιουργείται ένα σκηνικό τέλειας καταιγίδας.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό η κυβέρνηση καλείται να πάρει αποφάσεις που επηρεάζουν άμεσα τις ζωές εκατομμυρίων πολιτών. Το γαϊτανάκι με το άνοιγμα ή μη των σχολείων και τις διαφορετικές απόψεις των υπουργών είναι ενδεικτικό για το πόσο οριακή είναι η κατάσταση.
Και οι καυτές πατάτες δεν τελειώνουν εδώ. Μετά την νέα παράταση του lockdown το λιανεμπόριο βρίσκεται σε απολύτως οριακή κατάσταση με τις επιπτώσεις που έχει συνολικά για την οικονομία αλλά και την ψυχολογία των πολιτών να γιγαντώνονται.
Δυστυχώς όλα δείχνουν ότι τι lockdown ήρθε για να μείνει…ακόμη και με το εμβόλιο. Ταυτόχρονα φουντώνει η σκληρή κριτική προς την κυβέρνηση από όσους τηρούν με ευλάβεια τα προληπτικά μέτρα ή θίγονται οικονομικά και επαγγελματικά.
