Δρ. Γιάννης Σωτηρόπουλος: «Η Νόσος Αλτσχάιμερ θα είναι η επόμενη πανδημία!»
Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ: Ο Αμαλιαδίτης νευροβιολόγος με διεθνή καριέρα που ασχολείται με την έρευνα ασθενειών του εγκεφάλου απαντά σε ερωτήματα που έχουν σχέση με την νόσο
– Ξεχνάς; Πότε είναι απλώς αφηρημάδα και πότε Αλτσχάιμερ: Πώς μπορώ να αναγνωρίσω και τα σημάδια και πώς να προστατευτώ;
Επιμέλεια Ελένη Παπαδοπούλου
Ο Σεπτέμβριος είναι μήνας αφιερωμένος παγκοσμίως στην άνοια, μια πανδημία, που θεωρείται η μάστιγα του 21ου αιώνα. Η 21η Σεπτεμβρίου έχει χαρακτηριστεί Παγκόσμια Ημέρα για τη νόσο Alzheimer. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, 1 στους 5 ανθρώπους πάνω από τα 80 θα νοσήσει από κάποια μορφή άνοιας – με πιο συχνή τη νόσο Αλτσχάιμερ. Στη χώρα μας 160.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 280.000 άτομα από ήπια νοητική διαταραχή. Συνολικά, ο πληθυσμός των ανθρώπων με ήπια ή σοβαρά νοητικά προβλήματα πλησιάζει το μισό εκατομμύριο και αν συνυπολογίσουμε ότι για κάθε ασθενή με άνοια επηρεάζεται σημαντικά η ζωή 2-3 φροντιστών- μελών της οικογένειας, η πάθηση αφορά άμεσα σε 1 εκατομμύριο Έλληνες πολίτες – και οι αριθμοί αναμένεται να αυξηθούν δραματικά στο μέλλον. Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι πάσχουν από Alzheimer’s πάνω από 35 εκατομμυρια άνθρωποι. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να αποκωδικοποιήσουν σε μεγάλο βαθμό το Αλτσχάιμερ. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι πλέον γνωρίζουμε τους παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν καθοριστικά στην εμφάνιση της νόσου και είμαστε σε θέση να τους τροποποιήσουμε, προκειμένου να μην εμφανίσουμε Αλτσχάιμερ ή να καθυστερήσουμε την έλευσή του.
Ο Δρ. Γιάννης Σωτηρόπουλος απαντά σε απλές ερωτήσεις για το Αλτχάιμερ
Ο γνωστός νευροβιολόγος Δρ Γιάννης Σωτηρόπουλος που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αμαλιάδα ( ερευνητής Γ΄ΚΕΦΕ ‘ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ’ Επισκέπτης Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου ΜΙΝΗΟ Πορτογαλίας) αναλύει όλες τις αλλαγές που μπορούμε να κάνουμε σε κάθε ηλικία για να διατηρήσουμε τη μνήμη μας δυνατή, μέσα από ένα βίντεο που μπορούμε να παρακολουθήσουμε και στο you tube αλλά και στην σελίδα του στο φβ σε μια συζήτηση στο κανάλι του OWO. Ο ίδιος σε μια τηλεοπτική του συνέντευξη, δήλωσε ότι η νόσος Αλτσχάιμερ, θα είναι η επόμενη πανδημία για τον πλανήτη μας ως το 2050, καθώς σύμφωνα με τις μελέτες του Π.Ο.Υ το νούμερο των πασχόντων θα τριπλασιαστεί, πράγμα που κάνει κατεπείγον την κατάστρωση σχεδιών σε εθνικό επίπεδο από την πλευρά των χωρών
Να σημειώσουμε ότι στο πλαίσιο αντιμετώπισης της νόσου, δημιουργήθηκε και το βιβλίο με τίτλο “Όταν η λογική κυνηγάει τη μνήμη. Η πολυδιάστατη απειλή της νόσου Αλτσχάιμερ στον 21ο αιώνα”, ένα συλλογικό έργο γραμμένο με απλό τρόπο ώστε να γίνεται κατανοητό από ειδικούς και μη την επιμέλεια του οποίου έχουν ο Δρ. Γιάννης Σωτηρόπουλος και η Χριστίνα Δάλλα. Παραθέτουμε κάποιες από την απαντήσεις του Δρ. Γ. Σωτηρόπουλου σε απλά ερωτήματα.
ΕΡ. Ξεχνάς; Πότε είναι απλώς αφηρημάδα και πότε Αλτσχάιμερ;
Είναι αλήθεια ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας πιέζει στην καθημερινότητά μας όλο και περισσότερο και μας δημιουργεί την αίσθηση ότι ίσως και να έχει ξεκινήσει ένα πρόβλημα με την μνήμη μας, Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό δεν είναι αλήθεια, είναι μεγάλος ο φόρτος και επειδή ο εγκέφαλός μας προσπαθεί να αποταμιεύσει όλο και περισσότερη πληροφορία, αναγκαστικά κάποια θα πρέπει να τη σβήσει. Παράδειγμα, μπήκα στο στούντιο σήμερα και δεν θυμάμαι πού έχω αφήσει τα κλειδιά μου, Αν προσπαθήσω λίγο, φέροντας τις εικόνες όταν μπήκα, θα βρω που τα έχω αφήσει. Αν όμως βγω από δω και επί πέντε λεπτά, δέκα, δεν θυμάμαι που είναι το αυτοκίνητό μου, ή δεν θυμάμαι καν σε ποιο μέρος της Αθήνας είμαι, τότε ίσως πρέπει να αποτανθώ σε έναν ειδικό. Βέβαια τα όρια ανάμεσα στο τι είναι φυσιολογικό και τι δεν είναι, είναι λίγο δύσκολο να τα ξεκαθαρίσουμε, γι αυτό όταν έχουμε αυτήν την εντύπωση χρειαζόμαστε την γνώμη ενός ειδικού.
- Μπορεί να εμφανιστεί Αλτσχάιμερ στα 40;
Ναι, αυτό μπορεί να γίνει, είναι μια μικρή μορφή της νόσου Αλτσχάιμερ που ονομάζεται οικογενής μορφή και στην συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν μεταλλάξεις πολύ συγκεκριμένες τις οποίες τις παίρνουμε από τους γονείς μας, αλλά αυτό αφορά ένα πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών με άνοια των ασθενών με άνοια ή με Αλτσχάιμερ και αφορά ένα ποσοστο 1-3%, μάξιμουμ 5%. Το υπόλοιπο μεγάλο κομμάτι ανοιακών ασθενών , 95-97% δεν έχει κάποια συγκεκριμένη μετάλλαξη τουλάχιστον όσο γνωρίζουμε. Άρα, μπορεί η νόσος να εμφανιστεί νωρίς, ακόμα και στα 40- 45 ετών, αλλά είναι πολύ μικρές οι πιθανότητες να συμβεί αυτό.
- Πώς θα αναγνωρίσω το πρόβλημα;
Αν έχεις τη μετάλλαξη στα 40-45, αρχιζεις και έχεις βασικά προβλήματα. Έφυγες με τον άντρα σου να πας για ψώνια και ξεχνάς που είσαι, του λες θα πάω σε ένα συγκριμένο μαγαζί και έλα σε μισή ώρα να με πάρεις και ξαφνικά επιστρέφεις στο σπίτι, μαγειρεύεις, βλέπεις τηλεόραση και δεν θυμήθηκες ότι έπρεπε να πάρεις τον άντρα σου που είχατε δώσει νωρίτερα ραντεβού.Αυτό είναι ένα πρώτο περιστατικό, που θα μας χτυπήσει ένα «καμπανάκι».
- Που μπορώ να απευθυνθώ;
Όταν λοιπόν νοιώσουμε ότι το πρόβλημα υπάρχει στην καθημερινότητά μας και άρα ξεχνάω σημαντικά πράγματα, είναι καλό να αποτανθούμε σε έναν ειδικό, σε έναν νευρολόγο ή ψυχίατρο, ακόμα και στα ειδικά κέντρα μνήμης που υπάρχουν πλέον σε όλα τα μεγάλη δημόσια Νοσοκομεία της χώρας και Κέντρα Αλτχάιμερ, προκειμένου να ελέγξουμε δωρεάν – είναι κομμάτι του ΕΣΥ- αν έχουμε προβλήματα που σχετίζονται με την μνήμη μας, όπως είναι η κατάθλιψη, ή το άγχος και να βοηθήσουμε και να ενδυναμώσουμε τη μνήμη μας αν όντως διαπιστωθεί ότι έχουμε πρόβλημα.
- Πως μπορώ να προστατευτώ από την νόσο Αλτsχάιμερ;
Σιγουρα έχουμε πάρα πολλά πράγματα να κάνουμε, παρότι τα φάρμακα που έχουμε σήμερα, δεν μπορούν να σταματήσουν την ασθένεια. Όμως υπάρχει μεγάλη ελπίδα και φροντίδα αυτή τη στιγμή , Πολλοί από τους τροποποιήσοιμους παράγοντες κινδύνου είναι αυτοί που θα μας οδηγήσουν στο να βοηθήσουμε τη μνήμη μας, να ξεκλειδώσουν όλα τα κακά και να τα απομακρύνουμε από την καθημερινότητά μας. Όπως να μειώσω το άγχος, το χρόνιο στρες έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει καθοριστικά στην εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ, ή η κατάθλιψη. Σε κάθε ηλικία της ζωής μας υπάρχουν και διαφορετικοί τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου που μπορούμε να τους αλλάξουμε ώστε να προστατεύσουμε το μυαλό μας. πχ στην μεση ηλικία υπέρταση, ο διαβήτης, η χοληστερόλη, αν μπορέσω και τα ελέγξχω θα αφαιρέσω ένα πολύ μεγάλο κομμάτι επιβάρυνσης στον εγκέφαλό μου που πολύ αργότερα μπορεί να με οδηγήσει σε Αλτσχάιμερ. Αξίζει να σημειώσουμε ότι από τότε που θα συμβούν οι πρώτες αλλοιώσεις στον εγκέφαλό μας μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα, μπορεί να περάσουν ακόμα και 20 χρόνια! Άρα είναι σημαντικό σε αυτό το μεγάλο παράθυρο ευκαιρίας, να μπορούμε να αλλάξουμε τη ζωή μας. Επίσης η καθημερινή άσκηση μπορεί να βοηθήσει τον εγκέφαλό μας να φτιάχνει καινούργια σημεία επικοινωνίας ανάμεσα στα κύτταρα του εγκεφάλου μας , επίσης μπορούμε να αλλάξουμε τη διατροφή μας, καθώς έχει αποδειχθεί ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να βοηθήσει απέναντι στην άνοια, όπως και ο ύπνος. Είναι σημαντικό αν έχουμε κακό ύπνο ή ξυπνάμε στις 5 ή στις 6 το πρωί να αποτανθούμε σε έναν ειδικό για να λύσουμε και αυτόν τον παράγοντα που μπορεί συνεπικουρικά με άλλους παράγοντες να μας φέρει κοντά στο Αλτσχάιμερ. Επίσης θετική είναι η πνευματική άσκηση – ναι στα σταυρόλεξα μου με ρωτούν πολλοί φίλοι μου, ναι και στην σωματική άσκηση.
