ΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΑ: Ανατομία ενός εγκλήματος
Καμιά φορά αναρωτιέμαι για το στομάχι όλων εκείνων των οποίων το επάγγελμα, τους φέρνει αντιμέτωπους με ένα ειδεχθές έγκλημα. Τους ιατροδικαστές, τους δικαστές, τους αστυνομικούς, τους δικηγόρους. Αναρωτιέμαι και θαυμάζω το σθένος τους, τη δύναμη να επιτελούν το έργο τους, να βρίσκουν την ψυχραιμία να πράξουν το καθήκον τους χωρίς να τους πνίγει η αναγούλα του αποτροπιασμού. Κι έπειτα, οφείλεις να αναγνωρίσεις την αυτοσυγκράτησή τους και σε ένα άλλο επίπεδο. Θέλει τεράστια ψυχικά αποθέματα για να αντιμετωπίζεις με το γράμμα του νόμου έναν, μόνο κατ’ όνομα, άνθρωπο, ο οποίος έχει κάνει πράγματα που δεν τα κάνουν ούτε τα χειρότερα κτήνη.
Γιατί το χειρότερο κτήνος είναι ο άνθρωπος. Αποδείχθηκε για ακόμη μία φορά στην περίπτωση του μακελάρη της Ανδραβίδας, ο οποίος ξεκλήρισε μία οικογένεια. «Δεν μου πλήρωναν τα ενοίκια». Από εκεί και πέρα τι να πεις; Πως να αποδεχθείς όσα έχουν συμβεί και τον λόγο για τον οποίο έχουν συμβεί, αν και το τελευταίο είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο. Πως να «χωνέψεις» ότι ο καθ’ ομολογίαν δράστης έπνιξε με τα ίδια του τα χέρια δύο ανυπεράσπιστα μωρά; Πρέπει να είσαι πέραν του κτήνους. Μακράν της ανθρώπινης κατάστασης και του ανθρώπινου πολιτισμού. Κι αν ο φόνος συνιστά ούτως ή άλλως μία αποτρόπαια πράξη, ο τετραπλός φόνος τι συνιστά; Ο στραγγαλισμός δύο αθώων μωρών, τι συνιστά; Που εντοπίζεται ο υπερθετικός βαθμός της φρίκης;
Δυστυχώς, υπάρχουν και άλλοι δακτύλιοι στην κόλαση αυτή. Υπάρχει το γεγονός ότι ο δολοφόνος σχεδίασε το φονικό με κάθε λεπτομέρεια, έστω και στη διαταραγμένη λογική του αρρωστημένου του μυαλού. Είχε σκάψει ήδη λάκκους στον κάμπο και σκόπευε να φορτώσει τα πτώματα μέσα στο κλειστό πάρκινγκ και να τους μεταφέρει εκεί. Υπάρχει ο δακτύλιος του μεγάλου τους αδερφού, αυτό το δύσμοιρο παιδάκι που βγήκε από το ματωμένο σπίτι με το αδελφάκι του νεκρό στα χέρια του. Και υπάρχει και ο δακτύλιος της κοινωνικής συνευθύνης: «Δεν πέσαμε από τα σύννεφα, όποιος το πιστεύει είναι αλλού γι’ αλλού. Είχαμε ενδείξεις σοβαρές ότι κάποια στιγμή θα συνέβαινε κάτι τέτοιο. Η γειτονιά ήξερε αλλά δεν μιλούσε, έκανε ότι δεν έβλεπε. Υπήρχαν τσακωμοί, εγώ το φοβόμουν πολύ. Απλά δεν περίμενα ότι θα την πλήρωναν τα παιδιά». Πολύ ωραία. Να συνεχίσουμε όλοι λοιπόν αυτό το βιολί, να δούμε που θα μας βγάλει ως κοινωνία. Να μην μιλάει κανείς μέχρι να συμβεί το επόμενο έγκλημα, και μετά να βγούμε ξανά να λέμε «επόμενο ήταν. Όλοι το περιμέναμε».
Θέλω όμως να επισημάνω και κάτι άλλο. Πολλοί άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο αλλά κυρίως στην Ευρώπη, έχουν τρομοκρατηθεί και εύλογα από τον πόλεμο και την ανακίνηση σεναρίων μιας πυρηνικής σύρραξης, η οποία θα μπορούσε να σημάνει και το τέλος του ανθρώπινου πολιτισμού.
Τέτοια εγκλήματα ωστόσο, όπως αυτό το οποίο διέπραξε ο παρανοϊκός της Ανδραβίδας, σε κάνουν να αναρωτιέσαι σοβαρά, αν αξίζει στην ανθρωπότητα να υπάρχει. Αν αξίζει τον κόπο το αρνητικό ισοζύγιο πόνου και δυστυχίας. Ακούγεται ακραία ως θέση, αλλά είναι στ’ αλήθεια τόσο ακραία; Πως μπορεί κανείς να ανησυχεί και να αγωνιά για τα πυρηνικά όταν στραγγαλίζονται μωρά, ξυλοκοπούνται μέχρι θανάτου γυναίκες, βιάζονται παιδιά; Δες τις στατιστικές και θα καταλάβεις. Κι όλα αυτά μόνο από «μεμονωμένα» περιστατικά στις κατά τα άλλα ήσυχες και ειρηνικές κοινωνίες, χωρίς δηλαδή να θίξουμε τα θύματα άλλων αμείλικτων πολέμων ή το προσφυγικό και τις χιλιάδες οικογένειες που κείτονται στον πάτο της Μεσογείου.
Η ανατομία του εγκλήματος στην Ανδραβίδα μάς παρωθεί στην ανατομία της ανθρωπότητας και στην αμφισβήτησή της για την αποτυχία του πολιτισμού τον οποίο έχει παράγει.
