Αξιοκρατία. Να μία λέξη, μία έννοια που την έχουμε ακούσει εκατοντάδες φορές σε αυτή τη χώρα. Τόσο συχνή κι όμως τόσο σπάνια. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, όλο για την αξιοκρατία άκουγα να λένε αλλά αυτή, άφαντη. Όσο περισσότερο επέμεναν μονότονα στην επανάληψη του όρου, τόσο αυτή έμοιαζε να εκλείπει από τον δημόσιο βίο. Το διηνεκές ζητούμενο της αξιοκρατίας στην Ελλάδα θυμίζει αρκετά εκείνη την παλιά ιστορία για τον μέγα Διογένη, ο οποίος τριγυρνούσε μέσα στο καταμεσήμερο στην αγορά με ένα φανάρι, τάχα για να μπορέσει να διακρίνει τους έντιμους συμπολίτες του. Τόσο μέγας ήταν, που μέχρι κι ο μέγας Αλέξανδρος αναγνώρισε την μεγαλοσύνη του.
Μερικές χιλιάδες χρόνια μετά, το φάντασμά του μοιάζει ακόμα να πλανιέται στους δρόμους των πόλεων. Που πήγαν όλοι οι έντιμοι; Οι άξιοι; Οι αξιοκρατικά επιλεγμένοι; Χάθηκαν στο σκοτάδι των κομματικών στρατών, των κουμπάρων και των κολλητών. Καθίστε ένα λεπτό κι αναρωτηθείτε πόσους γνωρίζετε να έχουν τοποθετηθεί με αξιοκρατικά κριτήρια σε θέσεις και σε οφίτσια. Πόσοι είναι; Δέκα; Πέντε; Δύο; Αν σκεφτείς πολύ, όλο και κάποιον θα βρεις. Ωστόσο, ακριβώς αυτή η δυσκολία φανερώνει ένα από τα μεγαλύτερα και διαρκέστερα δράματα του τόπου τούτου. Η οικογενειοκρατία, ο νεποτισμός και οι πελατειακές σχέσεις, αποτελούν αφανείς αλλά πανίσχυρους θεσμικούς πυλώνες. Γι΄αυτό είμαστε βυθιζόμαστε όλο και περισσότερο στο χάος, την παραφροσύνη και τελικά την δυστυχία, ως κοινωνία.
Πως πήραν όλοι οι ακατάλληλοι τις θέσεις που πήραν; Όλοι το γνωρίζετε. Όλοι το γνωρίζουμε. Και συνήθως τις κρατούν, εκτός αν γίνει μία «στραβή», επί το λαϊκότερον. Με τον Λιγνάδη, για παράδειγμα, έγινε μία τέτοια στραβή. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά επειδή επιχείρησαν όσο μπορούσαν να καλύψουν το «παιδί» τους, στράβωσε ακόμα περισσότερο. Τώρα, μετά το γκράντε φιάσκο, συνέστησαν επιτροπή αξιολόγησης υποψηφιοτήτων για τη θέση του νέου διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες θα επιλέξει ανάμεσα σε 26 (!) υποψήφιους. Μιλάμε για υπερπαραγωγή, και εδώ ταιριάζει άριστο το «όποιος καεί στο χυλό, φυσάει και το γιαούρτι».
Όλα καλά βρε παιδιά, αλλά τον Αλιβιζάτο για πρόεδρο, από που κι ως που; έρετε κάτι που δεν ξέρουμε; Βέβαια, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, το ΥΠΠΟ εισέπραξε τέσσερις ηχηρές αρνήσεις από ισάριθμες προσωπικότητες του θεάτρου. Το γεγονός αυτό όμως δεν δικαιολογεί έναν έγκριτο κατά τα άλλα συνταγματολόγο να ηγείται της συγκεκριμένης επιτροπής. Και καλά αυτοί του το πρότειναν. Το ερώτημα είναι γιατί δέχτηκε, γνωρίζοντας ότι θα αναλάβει να ενσαρκώσει έναν ρόλο καθαρά διακοσμητικό, για να μην πω τίποτα χειρότερο. Αλλά μήπως και το πόρισμά του για την αστυνομική βία είχε καμία τύχη; Μπορεί να το σκέφτηκε κι έτσι ο άνθρωπος, ποιος ξέρει…
Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι ανάμεσα στις υποψηφιότητες φέρεται να συμπεριλαμβάνεται και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Τεχνών Αρχαίας Ολυμπίας, ΘωδωρήςΑμπαζής, κι αυτό μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Πρόκειται για έναν διακεκριμένο συνθέτη και σκηνοθέτη και του ευχόμαστε από καρδίας καλή επιτυχία, παρότι θα λυπηθούμε ιδιαίτερα αν τον χάσουμε. Τους έχουμε ανάγκη τέτοιους ανθρώπους, ειδικά σε αυτές τις ακραίες συνθήκες τις οποίες διανύουμε. Είναι μία εποχή κρίσιμη για την τέχνη. Το γεγονός και μόνο ότι έχουμε πια την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τις σπουδαίες παραστάσεις των τοπικών φεστιβάλ, μας υπενθυμίζει πόσο μεγάλη σημασία έχει για τη ζωή μας. Χωρίς τέχνη, δεν υπάρχει ζωή. Αλλά πάλι, χωρίς ζωή, δεν μπορεί να υπάρξει τέχνη.
