Κάστανο: Ο άγνωστος θησαυρός της Φολόης

Μεγάλες καλλιέργειες παράγουν σε μεγάλες ποσότητες τον αγαπημένο καρπό

Είναι ένας από τους αγαπημένους και «παραμυθένιους» καρπούς που μπορεί να μας δώσει η φύση. Έχει συνδεθεί απόλυτα με το χειμώνα, το κρύο και τα Χριστούγεννα. Αποτελεί ένα «μπαλαντέρ» στην κουζίνα κάθε νοικοκυράς που θέλει να εμπλουτίσει είτε τα γλυκά της, είτε πάλι τα φαγητά της. Και όμως αυτός ο καρπός παράγεται πολύ κοντά μας στην Ηλεία. Το κάστανο αποτελεί έναν διατροφικό θησαυρό που καλλιεργείται σε αφθονία στη Φολόη και έρχεται να «καταρρίψει» το μύθο της περιοχής που έγινε γνωστή για τα κεράσια της. Τα τελευταία χρόνια διαρκώς αυξανόμενα η

Φολόη παράγει πολύ καλής ποιότητας κάστανα τα οποία φτάνουν στο τραπέζι μας… Με την Πρωινή πραγματοποιήσαμε ένα οδοιπορικό στην περιοχή, μιλήσαμε με παραγωγούς, συμμετείχαμε στην συγκομιδή και απολαύσαμε τις ομορφιές που «κρύβει» το πανέμορφο δρυοδάσος…

Τα διατροφικά οφέλη

Τα κάστανα αποτελούν μια ιδιαίτερα θρεπτική τροφή  που μας χορταίνει και θεωρούνται «υπερτροφή» και «φάρμακο» για τον χειμώνα. Είναι νόστιμα, προσφέρουν θαλπωρή, ζεστασιά αλλά και πάρα πολλά οφέλη στον οργανισμό μας. Περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β όπως Β6, Β1, Β2, Β3 οι οποίες τονώνουν και προστατεύουν τον οργανισμό μας, το νευρικό και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Περιέχουν μέταλλα όπως νάτριο, κάλιο,  ασβέστιο, μαγνήσιο, φωσφόρο, σίδηρο, ψευδάργυρο και συμβάλουν στην ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Αποτελούν καλή πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, τα οποία βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερόλης (LDL) και στην  αύξηση της καλής (HDL).

Με τις φυτικές ίνες που περιέχουν βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου, αλλά και μας χορταίνουν, μας αποτρέπουν από το τσιμπολόγημα και διατηρούν σταθερά τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα ώστε να μην πεινάμε. Όμως αν περάσουμε στην υπερκατανάλωση τις θερμίδες τους τις έχουν, πολύτιμες αλλά πάρα πολλές.

Τα οικονομικά οφέλη

Για τους παραγωγούς τα κάστανα μπορούν να προσφέρουν ένα καλό εισόδημα ανάλογα με την ποιότητά τους. Αυτά που χαρακτηρίζονται ως έξτρα – καλής ποιότητας και μεγάλα πωλούνται από τον παραγωγό στα 3,3 ευρώ το κιλό. Τα μεσαίου μεγέθους έχουν μια τιμή στα τρία ευρώ το κιλό, ενώ τα μικρότερα γύρω στα 2,5 ευρώ το κιλό την τελευταία διετία. Τα προηγούμενα χρόνια η τιμή κυμαινόταν στα 1,5 έως 2 ευρώ το κιλό. Η παγκόσμια παραγωγή κάστανου φτάνει τους 550.000 τόνους με πρώτες χώρες την Ν. Κορέα, την Κίνα και την Ιαπωνία. Στην Ευρώπη τα πρωτεία στην παραγωγή έχει η Ιταλία (70.000 τόνοι) και ακολουθούν η Τουρκία και η Γαλλία. Η παραγωγή στην Ελλάδα ξεπερνά τους 18.000 τόνους και φτάνει και τους 20.000 τόνους, ωστόσο για τις ανάγκες της κατανάλωσης γίνεται εισαγωγή έως και 7.000 τόνων. Ως προϊόν μπορεί να προσφέρει πολλά σε παράγωγα προϊόντα που δεν είναι ευρύτερα διαδεδομένα στην Ελλάδα, όπως η φαρίνα, ο πουρές, η κρέμα, χρήση σε ηδύποτα ή και σε μπύρα. Η μεταποίηση μπορεί να προσφέρει εξαιρετικές προοπτικές στους παραγωγούς.

Παραγωγός κάστανου ετών 80

Στο δρυοδάσος της Φολόης σε ένα ονειρεμένο μέρος, εντοπίσαμε σε μια καλλιέργεια κάστανου την κα Παναγιώτα Γιαννακοπούλου. Παρά τα 80 της χρόνια «στύβει την πέτρα»… Εμείς την χαρακτηρίσαμε ως την «γιαγιά του παραμυθιού», όταν την είδαμε γλυκύτατη και χαμογελαστή να περπατά ανάμεσα στις τεράστιες καστανιές της και να μαζεύει τα κάστανα από το έδαφος μέσα στην ποδιά της…

«Τα κάστανα φέτος άρχισαν να πέφτουν νωρίς. Άλλες φορές τα έβλεπες 10-15 Οκτώβρη, όμως φέτος ξεκίνησαν πολύ νωρίς στα τέλη Σεπτέμβρη. Αλλά όχι άλλα, μισά – μισά και αυτό μας ταλαιπωρεί. Έχει πάρα πολύ κούραση να μαζευτούν τα κάστανα και δεν πληρώνουν οι έμποροι. Ξέρεις τι είναι να στα ζητάνε για ένα ευρώ και εγώ 80 χρονών να τρέχω εδώ μέσα για να τα μαζέψω. Το να μαζευτεί το κάστανο είναι πολύ κουραστικό. Πρέπει να πέσει από το δέντρο, έχει έξοδα για τη συγκομιδή, όμως πρέπει να τα δώσουμε γιατί δεν διατηρούνται πολύ» μας είπε.

Συμπλήρωσε πως από το 1990 και μετά ξεκίνησε η μεγάλη παραγωγή κάστανου στην περιοχή. Το κλίμα ευνοεί την καλλιέργεια αν και πλέον οι χειμώνες δεν έχουν όπως παλιά πολλά χιόνια και κρύα. Δεν παρέλειψε να επισημάνει τις δυσκολίες όπως η ασθένεια του έλκους της καστανιάς που προσβάλει τα δέντρα και τόνισε πως κάποιος με 8-10 στρέμματα μπορεί να έχει μια αξιοπρεπή παραγωγή.

Η αντιμετώπιση του έλκους της καστανιάς

Ο Δασάρχης Πύργου Παναγιώτης Λάττας έχει προωθήσει το πρόγραμμα των εμβολιασμών για το έλκος της καστανιάς, του μύκητα που προσβάλει τα συγκεκριμένα δέντρα. Ήδη τα πρώτα αποτελέσματα είναι ορατά και πραγματικά το Δασαρχείο Πύργου έχει καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να διασώσει την καλλιέργεια αυτή που προσφέρει ένα σημαντικό εισόδημα για τους παραδασόβιους πληθυσμούς στη Φολόη. «Η καστανιά είναι μια ραγδαία αυξανόμενη καλλιέργεια στην περιοχή του δρυοδάσους της Φολόης. Δυστυχώς όμως τελευταία είχαμε προσβολή των δέντρων από το έλκος της καστανιάς. Ευτυχώς χάρη στην έγκαιρη επέμβαση του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης, είμαστε στην τρίτη χρονιά φέτος που εφαρμόζουμε και ολοκληρώνουμε ένα πρόγραμμα εμβολιασμού της καστανιάς για έναν μύκητα, ώστε να σταματήσουμε την καταστροφική του δράση γιατί οδηγεί στη νέκρωση του δέντρου. Νομίζω ότι τα αποτελέσματα ήδη αρχίζουν να φαίνονται όμως σε δύο χρόνια από τώρα θα δούμε ολοκληρωτικά αποτελέσματα που θα έχουν εξαφανίσει τελείως το μύκητα» εξήγησε ο Δασάρχης Πύργου.