Zizanio News:«Πολυτεχνείο 197… 2022*»
Γράφει ο Παναγιώτης Λιάβας, 18 ετών
Σαράντα εννέα χρόνια πριν συνέβη ίσως το σημαντικότερο γεγονός στην μεταπολεμική ιστορία της Ελλάδας. Η εξέγερση στο Πολυτεχνείο το 1973 υπήρξε καθοριστικός παράγοντας στην πτώση της δικτατορίας έναν χρόνο αργότερα. Σε αυτό το κείμενο δεν θέλω να εστιάσω στα ιστορικά γεγονότα, τα οποία οι περισσότεροι πάνω κάτω ξέρουμε, αλλά θα προσπαθήσω να εκφράσω την ανάγνωση ενός 18χρονου που ζει και μεγαλώνει στην Ελλάδα του 2022.
Η γιορτή του Πολυτεχνείου έχει τόσο μεγάλη σημασία καθώς πέρα από τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε στην ιστορία της Ελλάδας, μας «υπενθυμίζει» κάποιες αξίες πιο διαχρονικές τις οποίες τείνουμε να ξεχνάμε πολύ συχνά. Αρχικά, απ’ τα σημαντικότερα «μαθήματα» που μπορούμε να πάρουμε από το Πολυτεχνείο είναι η δύναμη που έχει ο λαός. Μπορεί να φαίνεται μόνο σε περιόδους τεράστιων κρίσεων αλλά πραγματικά τέτοιες καταστάσεις είναι το απόλυτο παράδειγμα πως ο οργανωμένος και μαζικός αγώνας του λαού είναι ο μόνος τρόπος να του εξασφαλίσει πραγματικά και ουσιαστικά τα δικαιώματά του. Οποιασδήποτε μορφής εκμετάλλευση που συμβαίνει σε κοινωνική κλίμακα, από την επιβολή μιας στρατιωτικής δικτατορίας έως την ακραία αύξηση των τιμών στην ενέργεια και τα αγαθά, βασίζεται στην πεποίθηση αυτών που το υπομένουν ότι δεν έχουν στ’ αλήθεια την δυνατότητα να αντιδράσουν. Αυτή η πεποίθηση δικαίως επικρατεί καθώς ζούμε σε μια κοινωνία που η οικονομική ισχύς και το πολιτικό μέσο μπορούν να σε αθωώσουν από τα πιο φρικτά εγκλήματα όπως η διακίνηση ναρκωτικών από την μια άκρη του πλανήτη στην άλλη ή ο βιασμός ανηλίκων. Αν όμως βάλουμε στην εξίσωση την δύναμη της μάζας θα καταλάβουμε πως ίσως έχουμε μια καλύτερη πιθανότητα να αντιμετωπίσουμε τέτοιου είδους καταστάσεις.
Ένα δεύτερο «μάθημα» που πρέπει να πάρουμε από εκείνη την εποχή και από παρόμοιες καταστάσεις στην παγκόσμια ιστορία είναι οι τρόποι που χρησιμοποιούν τα απολυταρχικά καθεστώτα για να επιβληθούν και να χειραγωγήσουν τον λαό, και αυτό γιατί, δυστυχώς, ανάλογες μέθοδοι χρησιμοποιούνται από την πλειονότητα των πολιτικών παγκοσμίως, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Εφαρμόζοντας περιορισμό στην ελευθερία σκέψης και έκφρασης και χειραγωγώντας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης η πολιτεία μειώνει την δυνατότητα επικοινωνίας και διάδοσης ιδεών, πρακτικά εκμηδενίζοντας έτσι την πιθανότητα οργάνωσης κάποιας εξέγερσης ή διαμαρτυρίας. Η δυσκολία του εγχειρήματος του Πολυτεχνείου αλλά και άλλων παρόμοιων συμβάντων εκείνης της εποχής έγκειται σε μεγάλο βαθμό στην οργάνωση η οποία απαιτούσε άκρα μυστικότητα αλλά και πολύπλευρη στήριξη ώστε να έχει την πιθανότητα να είναι σημαντική.
Τρίτο και τελευταίο «μάθημα» είναι η αξία της παιδείας. Πρέπει επιτέλους να ξεκολλήσουμε σαν κοινωνία αλλά και σαν πολιτεία από τον μεσαίωνα και να καταλάβουμε πως η ουσιαστική επένδυση στην ανάπτυξη ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού συστήματος απαλλαγμένο από στερεότυπα και προκαταλήψεις, το οποίο θα βασίζεται στην ολοκλήρωση της προσωπικότητας και την θεμελίωση ενός ακέραιου χαρακτήρα των παιδιών, είναι ο μοναδικός τρόπος για βραχυπρόθεσμη κοινωνική ευημερία. Ειδικότερα σε μια εποχή τόσο αμφιλεγόμενων αποφάσεων που αφορούν την παιδεία στην Ελλάδα είναι αφάνταστα σημαντικό να μην την αφήσουμε να συνεχίσει να χειροτερεύει με διαρκώς αυξανόμενους ρυθμούς αλλά να διεκδικήσουμε αδιαπραγμάτευτα την δημιουργία ενός εκπαιδευτικού συστήματος αξιοποίησης της γνώσης και όχι απλώς αποστήθισής της. Αν θέλουμε, λοιπόν, να έχουμε οποιαδήποτε πιθανότητα κοινωνικής (και οικονομικής) βελτίωσης πρέπει να προστατέψουμε την παιδεία όσο γίνεται καλύτερα γιατί όπως έλεγε και ο Παύλος Σιδηρόπουλος «αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα…»
Όλα αυτά, όμως, βασίζονται στην έμπνευση. Το 1973 οι αγωνιστές του Πολυτεχνείου βρήκαν την έμπνευση από τις δύσκολες στιγμές που ζούσαν και διεκδίκησαν αυτό που πίστευαν πως τους αξίζει. Εμείς τα τελευταία αρκετά χρόνια ζούμε σε μια κοινωνία που διαρκώς χειροτερεύει κάνοντας την ζωή των πολιτών πιο δύσκολη. Μέσα στην έντονη καθημερινότητα ίσως δεν βρίσκουμε καν τον χρόνο να εμπνευστούμε, γι’ αυτό καλό είναι να αφήνουμε τέτοιες μέρες όπως την 17η Νοέμβριου να μας οδηγήσει σε μια κοινωνία που εμείς θα έχουμε επιλέξει. Αν αφήσουμε την γιορτή του Πολυτεχνείου να μας αφυπνίσει ιδεολογικά τότε… η μέρα εκείνη δεν θα αργήσει…
