Βήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με τη Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας

Το νέο πλαίσιο των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας και τα επόμενα βήματα για την ενίσχυση της συνεργασίας τους σε κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης, περιγράφει η Διακήρυξη των Αθηνών Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας που συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ελλάδα και Τουρκία συμφωνούν να συμμετέχουν σε συνεχείς εποικοδομητικές διαβουλεύσεις με πυλώνες τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Οι δύο χώρες δεσμεύονται επίσης να απέχουν από κάθε δήλωση ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει το πνεύμα της διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας.

Αθήνα και Άγκυρα τονίζουν ακόμη τη βούλησή τους «να επιλύσουν οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής».

Μαξίμου: Η πρώτη φορά που Ελλάδα και Τουρκία, με τις υπογραφές των ηγετών τους, δεσμεύονται για «ήρεμα νερά»

Υπογραμμίζοντας τη σημασία της Διακήρυξης, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν πως είναι η πρώτη φορά που Ελλάδα και Τουρκία – με τις υπογραφές του πρωθυπουργού της Ελλάδας και του προέδρου της Τουρκίας δεσμεύονται σε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας και σε «ήρεμα νερά».

Συγκεκριμένα, όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές στη Διακήρυξη υπογραμμίζεται η σημασία αποτελεσματικών διαύλων επικοινωνίας σε κάθε επίπεδο και δίνεται έμφαση στην αποφυγή συγκρουσιακών καταστάσεων και δυνητικής κλιμάκωσης.

Επιπλέον, κατά τις πηγές του Μαξίμου, η Διακήρυξη καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα του ελληνοτουρκικού διαλόγου και των επαφών στη βάση των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο: Πολιτικός διάλογος (για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, στον οποίο εντάσσονται οι διερευνητικές επαφές), θετική ατζέντα (η οποία διαρκώς θα εμπλουτίζεται), Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και μέτρα για τη μείωση «αδικαιολόγητων πηγών έντασης καθώς και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές»).

Σε μια διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας προχώρησαν χθες οι ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας με γνώμονα τη βελτίωση των διμερών σχέσεων.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συμφώνησαν στη διακήρυξη της Αθήνας να εμβαθύνουν τη συνεργασία των δύο χωρών του Αιγαίου και να αναθερμάνουν τη σχέση, όπως ανακοινώθηκε.

Ωστόσο, αυτή δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα και η εφαρμογή της εναπόκειται στη θέληση καλής γειτονίας της κάθε χώρας.

Σχετικά με τη διακήρυξη ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι «σήμερα 100 χρόνια μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης, υπογράψαμε το σύμφωνο σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας, καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα τους διαλόγου και αναγνωρίζει τις δυνατότητες συνεργασίας».  

Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό κείμενο, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελλάδα και Τουρκία – με τις υπογραφές του Πρωθυπουργού της Ελλάδας και του Προέδρου της Τουρκίας δεσμεύονται σε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας και σε «ήρεμα νερά».

«Συγκεκριμένα, στη Διακήρυξη υπογραμμίζεται η σημασία αποτελεσματικών διαύλων επικοινωνίας σε κάθε επίπεδο και δίνεται έμφαση στην αποφυγή συγκρουσιακών καταστάσεων και δυνητικής κλιμάκωσης.

Επιπλέον, η Διακήρυξη καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα του ελληνοτουρκικού διαλόγου και των επαφών στη βάση των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο: Πολιτικός διάλογος (για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, στον οποίο εντάσσονται οι διερευνητικές επαφές), θετική ατζέντα (η οποία διαρκώς θα εμπλουτίζεται), Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και μέτρα για τη μείωση «αδικαιολόγητων πηγών έντασης καθώς και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές»)», αναφέρουν οι κυβερνητικές πηγές.

Εκτιμούν επίσης ότι η διακήρυξη είναι μια δήλωση προθέσεων στην οποία και η Τουρκία δεσμεύεται για τους στόχους του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και της φιλικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών. Ακόμη, «υπάρχει σαφής αναφορά στη δέσμευση αποφυγής δηλώσεων και ενεργειών που υπονομεύουν το πνεύμα και το γράμμα της Διακήρυξης ή θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Η γειτονική χώρα δεσμεύεται στην επίλυση όποιας διαφωνίας προκύψει με την Ελλάδα με φιλικό τρόπο είτε με απευθείας διαβουλεύσεις με τη χώρα μας, είτε με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται από τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».

Τέλος, διευκρινίζεται ότι η διακήρυξη δεν αναιρεί τις νομικές θέσεις των δύο χωρών.

Πηγή: naftemporiki.gr, efsyn.gr