Την ημέρα των αποτελεσμάτων… Το μεγαλείο των μαθητών!
Του Νίκου Τσούλια
π. Πρόεδρος ΟΛΜΕ (1996-2003)
Την ημέρα των αποτελεσμάτων των Πανελλαδικών εξετάσεων το σχολείο είναι διαφορετικό. Μετασχηματίζεται από το βάρος μιας δοκιμασίας που έχει πίσω της πολύ κόπο και μόχθο και μπροστά είναι συνδεδεμένη με την αφετηρία της πρώτης μεγάλης φιλοδοξίας, με την πρώτη μεγάλη επιτυχία ή αποτυχία. Το κλίμα είναι υπόκωφο πριν την αναμονή. Το βλέμμα μαθητών και γονέων απλανές και ανήσυχο. Οι σκέψεις προσπαθούν να προοικονομήσουν το επερχόμενο, να διαμορφώσουν το πιο πρόσφορο έδαφος για την υποδοχή πρωτίστως του πιο αρνητικού αποτελέσματος.
Οι μαθητές ξέρουν ότι είναι ενώπιοι ενωπίω στον εαυτό τους, στους γονείς τους, στους φίλους τους, στον περίγυρό τους. Ξέρουν ότι όλος ο μικρόκοσμός τους έχει στραμμένο το βλέμμα πάνω τους. Έχουν ήδη προετοιμάσει τις αιτιολογίες τους για το αρνητικό ενδεχόμενο – για το θετικό δεν χρειάζεται τίποτα παρά μόνο χαρούμενο πρόσωπο. Έχουν βιώσει μια σκληρή πραγματικότητα – η σύγχρονη κοινωνία δεν αποδέχεται την αποτυχία! Και δεν την αποδέχεται, αν και είναι συστατικό στοιχείο της ίδιας της ζωής μας… Αλλά αυτή η βαρβαρότητα παίρνει εκτρωματικές διαστάσεις στο γεγονός των Πανελλαδικών εξετάσεων, γιατί είναι πάντα λιγότερες οι προσφερόμενες θέσεις από τα πανεπιστήμια από τις αντίστοιχες αιτούμενες από τους υποψήφιους. Ποιος δίνει σημασία στην απολυτότητα των αριθμών, όταν η σκέψη είναι πλήρως αποικισμένη από την παρασιτική δύναμη της προκατάληψης, της μη αποδοχής της πραγματικότητας που εμπεριέχει ούτως ή άλλως και την αποτυχία;
Τα συναισθήματα απεικονίζονται στο πρόσωπο των μαθητών με τον πιο εύγλωττο τρόπο – δεν χρειάζεται να ρωτήσεις πώς τα πήγαν. Και οφείλεις ως εκπαιδευτικός τους – που έχεις ευθύνη πρωτίστως στην αποτυχία τους και δευτερευόντως μερδικό στην επιτυχία τους, αν και θέλεις ή και επινοείς το ακριβώς αντίθετο σχήμα – να συμμεριστείς την ίδια στιγμή τη χαρά και τη λύπη, το φτερούγισμα αυτών που έχουν ήδη διαμορφώσει την εικόνα του επιστήμονα και του μέλλοντος των ανοιχτών οριζόντων και την πικρή απογοήτευση αυτών που βλέπουν μια μαύρη σκιά στα όνειρά τους και στις φιλοδοξίες τους.
Έχεις και τις προσωπικές σου αδυναμίες, που ναι μεν στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς ήταν συγκαλυμμένες αλλά τώρα εκφράζονται χωρίς κανέναν περιορισμό. Βλέπεις τον Πάνο που θριάμβευσε και το μόνο που τον απασχολεί είναι ποια Σχολή από τις δύο πρώτες δυνατότητες θα επιλέξει και γεύεσαι το χαρά του σαν να είναι δική σου χαρά. Βλέπεις τη Γεωργία που δεν τα κατάφερε σε εκείνο το όνειρο που το έχει στο μυαλό της από την Α΄ Τάξη λυκείου και δεν ξέρεις τι να κάνεις, πώς να της συμπαρασταθείς, όταν το βάρος της σκιάς είναι τόσο μεγάλο… Βλέπεις τον Δημήτρη που έχει γράψει άριστα στα τρία μαθήματα και πολύ μικρό βαθμό στη «Γλώσσα» και δεν μπορείς να εξηγήσεις τι έγινε και νιώθεις μια περίεργη ενοχή – μήπως δεν βαθμολογούμε με την τόση επιμέλεια που απαιτούν οι στιγμές;
Και ενώ βλέπεις όλες τις αποχρώσεις από το απόλυτο μαύρο σκηνικό μέχρι το πιο φωτεινό δίκην «σούπερ νόβα» έκρηξης φόντο και δεν ξέρεις ποια από τα συναισθήματά σου να εκφράσεις – αν και προφανώς επιλέγεις να είσαι πιο κοντά σ’ αυτούς που έχουν ανάγκη ψυχολογικής ενθάρρυνσης –, διαπιστώνεις το μεγαλείο του συναισθήματος των παιδιών. Βλέπεις αυτούς που γεύονται τη χαρά της επιτυχίας να είναι απίθανα σεμνοί, να είναι κοντά στους αποτυχόντες, να κάθονται στο παγκάκι μαζί τους αφήνοντας κατά μέρος τους πανευτυχείς γονείς τους σαν να μην υπάρχουν – που δεν καταλαβαίνουν τι ακριβώς γίνεται και ποια είναι η όλη εικόνα -, να τους αγκαλιάζουν τόσο τρυφερά – όπως η μάνα το μωρό – και σκέπτεσαι με γαληνεμένη την ψυχή σου: ναι αυτό είναι το σχολείο της πραγματικής παιδείας και η αγωγή του πνεύματος και της ψυχής, το πλησίασμα των μαθητών στις μεγάλες στιγμές της ζωής, στο ξεχείλισμα του συναισθήματός των και της αγάπης των. Τότε είναι που λες βαθιά μέσα σου: ναι κάτι λίγο έχω προσφέρει ως εκπαιδευτικός και κυρίως ως παιδαγωγός, και νιώθεις τη μοναδική ομορφιά της έκστασης του πνεύματός σου που μόνο το σχολείο μπορεί να σου προσφέρει, βιώνεις τη χαμένη αθωότητα της ψυχής σου που μόνο η νεότητα των μαθητών σου σου χαρίζει με απόλυτη γενναιοδωρία.
Τότε σκέπτεσαι ότι κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς στις αίθουσες της Γ΄ Τάξης έχεις εξηγήσει με τον πιο απλό και πειστικό τρόπο ότι οι δοκιμασία των εξετάσεων είναι ένα «στιγμιότυπο» στη ζωή μας και ότι η ίδια η ζωή είναι συνεχής αγώνας και δεν κρίνεται σε μια επιτυχία ή αποτυχία, και αν την ημέρα των αποτελεσμάτων των Πανελλαδικών εξετάσεων αυτή η θεώρησή σου έχει επισκιαστεί, η «επόμενη ημέρα» θα δείξει τα κανονικά «σχήματα» της ζωής, των ονείρων της και του αγώνα της, των δυσκολιών της και της ομορφιάς της…
https://anthologio.wordpress.com/
