«Από αύριο, Κυριακή 3 Ιανουαρίου και 6:00 το πρωί, μέχρι τις 6:00 το πρωί της Δευτέρας 11 Ιανουαρίου, μένουμε και πάλι σπίτι, καθώς αναστέλλεται η λειτουργία όλων των δραστηριοτήτων και υπηρεσιών που είχαν σταδιακά επιτραπεί πριν από τα Χριστούγεννα». Οι έκτακτες ανακοινώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου το περασμένο Σάββατο, εξανέμισαν με συνοπτικές διαδικασίες τις όποιες ελπίδες και προσδοκίες είχαν καλλιεργηθεί για σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα. Με άλλα λόγια, πάει το clickaway της νεκροζώντανηςαγοράς, πάει το όριο της δεκάτης βραδινής, πάνε τα κομμωτήρια, πάνε και τα νυχάδικα. Φτου κι απ’ την αρχή! Μια ζέστη, μια κρύο, μια σήκω πάνω, μια κάτσε κάτω, δεν θέλει και πολύ ο άνθρωπος. Σε λίγο θα καλούμε δηλαδή τακτικά το εκατό, προκειμένου να λαμβάνουμε επίσημη διαβεβαίωση σε σχέση με την ώρα μέχρι την οποία επιτρέπεται η κυκλοφορία! Αληθινό περιστατικό του περασμένου σαββατόβραδου…
Κάποιοι, οι περισσότεροι ως φαίνεται, δεν το περίμεναν καθόλου, παρότι ήταν δεδομένο ότι μετά από δύο μήνες lockdown, τα αποτελέσματα κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά ήταν. Επίσης, έχει γίνει πια απολύτως σαφές ότι ο χαμηλός αριθμός των τεστ, δεν διαστρεβλώνει την λεγόμενη επιδημιολογική εικόνα μόνο για το εύπιστο κοινό, αλλά και για τους επιστήμονες οι οποίοι οφείλουν να γνωρίζουν τι συμβαίνει, ώστε να είναι αποτελεσματικός ο ρόλος τους. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η έστω και υπό όρους απροσδόκητη τροπή των πραγμάτων, μας δίδαξε τουλάχιστον ένα μεγάλο μάθημα.
Ποιο είναι αυτό; Ότι ο αδιαπραγμάτευτος αφορισμός του 2020 ήταν μία αναμενόμενη, θυμική αλλά και μονοδιάστατη θεώρηση. Εξάλλου, η ανθρώπινη φύση είναι αβάσταχτα επιρρεπής στα ξόρκια και στις αποκηρύξεις. Ίσως ακριβώς γι’ αυτό και η ιδέα του αφορισμού του 2020 βρήκε τόσο μεγάλη απήχηση, κάτι το οποίο κατέστη ιδιαίτερα εμφανές στα κοινωνικά δίκτυα. Μέχρι και το θρυλικό αμερικανικό περιοδικό «ΤΙΜΕ» ενέδωσε στον πειρασμό, κυκλοφορώντας το τελευταίο τεύχος της χρονιάς με ένα τεράστιο «Χ» πάνω από το 2020, χαρακτηρίζοντας την μάλιστα την χειρότερη χρονιά των «ζωντανών», όσων δηλαδή δεν έχουν ζήσει τις φρικαλεότητες των δύο παγκόσμιων πολέμων.
Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να μην αναγνωρίσει, έστω με μεγάλη προσπάθεια, ότι δεν γίνεται οτιδήποτε να είναι αποκλειστικά και μόνο αρνητικό. Κάτι σημαντικό αποκομίσαμε και κερδίσαμε αυτή τη χρονιά παρά το γενικευμένο ζόφο, και σε βάθος χρόνου ενδεχομένως να μπορέσουμε να το αξιοποιήσουμε ατομικά και συλλογικά. Καλώς ή κακώς η ζωή σπανιότατα κινείται στο δίπολο άσπρο-μαύρο. Τουναντίον, υπάρχουν τόσα πολλά χρώματα, τόσοι απεριόριστοι συνδυασμοί και αποχρώσεις, τόσοι τρόποι να περιγράψεις κάτι ή και να ζωγραφίσεις μία νέα εικόνα, απαλλαγμένη από τα άχρηστα υλικά και τις σκιές του παρελθόντος, που θα ήταν κουτό να επιμένεις σε μία αδιέξοδη άρνηση.
Κατά συνέπεια, τολμώ να ισχυριστώ ότι όπως το σκοτάδι κρύβει ζωτικά θετικά στοιχεία για την γέννηση του φωτός, έτσι και η εποχή μας, η εποχή του Covid, της συντριπτικής οικονομικής καταστροφής, της παρανοϊκής συγγενικής και κοινωνικής απομόνωσης, αλλά και της κατάφωρης παραβίασης σειράς δημοκρατικών δικαιωμάτων και κοινωνικών κεκτημένων, κρύβει πολύ περισσότερα απ’ όσα μπορούμε να δούμε. Ο άνθρωπος, η συντροφικότητα, η συνείδηση, οι ιδέες, οι τέχνες, οι ατομικές και συλλογικές υπερβάσεις, κλπ. δεν πρόκειται να φυλακιστούν στα παραπήγματα της κατασταλτικής δυστοπίας. Αντίθετα ενισχύονται, κι ας παραμένουν προς το παρόν στο ημίφως του περιθωρίου. Όσο λοιπόν επιπόλαια απέρριπτε κανείς συνολικά το προηγούμενο έτος, άλλο τόσο θα σφάλλει αν καταδικάσει και το επόμενο, επειδή ξεκίνησε πράγματι κακά, στραβά κι ανάποδα. Ο λαός συνηθίζει να λέει ότι η καλή μέρα φαίνεται από το πρωί. Ίσως, αλλά η χρονιά είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Και είναι υπερβολικά νωρίς για να αποθαρρυνθούμε. Εκ των πραγμάτων αυτή η ιστορία έχει ημερομηνία λήξης, κι ακόμη κι αν δεν είναι ακριβώς έτσι, αποτελεί πολιτικό, ηθικό και ιστορικό μας καθήκον να την διεκδικήσουμε μέσα στη χρονιά που μόλις υποδεχθήκαμε.
