Το βιβλίο των δύο ρομά συγγραφέων από την Αμαλιάδα Νίκου Μπατζαλή και Κώστα Χηνά παρουσιάστηκε στο Ζωγράφειο Λύκειο της Κωνσταντινούπολης
Γράφει η Ελένη Παπαδοπούλου
Μπορεί η πανδημία να καθυστέρησε αυτήν την παρουσίαση δυο χρόνια, αφού στόχος των δύο ρομά συγγραφέων από την Αμαλιάδα, του Νίκου Μπατζαλή και του αείμνηστου Κώστα Χηνά ήταν το βιβλίο τους ΓΚΟΓΚΙ (Μνήμη) να ξεκινήσει το ταξίδι του από την πόλη των προγόνων τους, την Κωνσταντινούπολη και επιτέλους το όνειρο έγινε πραγματικότητα! Έτσι, την περασμένη Πέμπτη, το ΓΚΟΓΚΙ – εκδόσεις Άπαρσις- παρουσιάστηκε στο Ζωγράφειο Λύκειο της Πόλης, σε μια νοσταλγική και συγκινητική βραδιά, παρουσία του Νίκου Μπατζαλή και των παιδιών του Κώστα Χηνά που εκπροσώπησαν τον πατέρα τους που δεν πρόλαβε αυτή τη χαρά, αλλά και πενήντα περίπου εκλεκτών προσκεκλημένων, μεταξύ των οποιων εκπρόσωποι του Προξενείου, συγγραφείς, ερευνητές, δημοσιογράφοι αλλά και η γνωστή σεφ Μαρία Εκμετζιόγλου. .
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την ομιλία του Διευθυντή του Ζωγράφειου κ Γιάννη Δεμιρτζόγλου ο οποίος καλωσόρισε τους προσκεκλημένους και αναφέρθηκε στο συγγραφικό δίδυμο και το βιβλίο τους..
« Καλώε ήρθατε στην Πόλη των προγόνων σας αγαπημένα μας αδέλφια Ρομά που σήμερ ασυνεχίζεται την δράση, τα ήθβ και τα έθιμά σας στην Αμαλιάδα. Επί μια δεκαετία, δύο Έλληνες τσιγγάνοι, οι Νίκος Μπατζαλής και Κωνσταντίνος Χηνάς έγραψαν, ερεύνησαν, μάζεψαν σπάνιο αδημοσίευτο φωτογραφικό υλικό από τους προγόνους τους στην Κωνσταντινούπολη μέχρι σήμερα, κατέγραψαν τις λέξεις της Ρομανί τσιπ στα νέα ελληνικά μαζί με κανόνες γραμματικής, τιμώντας τις ρίζες και τις παραδόσεις τους, θέλοντας να δείξουν την “αθέατη” πλευρά, την άλλη πλευρά των τσιγγάνων στην Ελλάδα. Οι αφηγήσεις των ιστοριών των γερόντων, άλλοτε ως αλληγορίες και άλλοτε ως αποφθέγματα αναδεικνύουν τη μοναδικότητα των πολιτισμικών στοιχείων που αντέχουν στον χρόνο. «Γκογκί» θα πει ΜΝΗΜΗ στη γλώσσα των Τσιγγάνων/Ρομά και αυτό με συγκίνησε περισσότερο στην προσπάθεια των συγγραφέων, η ανάγκη τους να διατηρήσουν ζωντανή τη μνήμη των προγόνων τους, να αποκαταστήσουν την αλήθεια για τη φυλή τους, να κρατήσουν άσβεστη τη γλώσσα και τις παραδόσεις τους. Θυμίζουν εμάς τους Ρωμιούς που σε πείσμα των καιρών συνεχίζουμε να δίνουμε το παρών, να κρατάμε ανοιχτά τα σχολειά και τις εκκλησιές μας, να διαφυλάττουμε με ευλάβεια τη γλώσσα και τις παραδόσεις μας. Αυτή είναι η μοίρα των ολίγων αλλά και οι λίγοι αξίζουν τα καλύτερα.».
Με μεγάλη συγκίνηση ο κ. Νίκος Μπατζαλής αφού ευχαρίστησε τον Δ/ντή του Ζωγράφειου για την πρόσκληση στην Πόλη και αναφέρθηκε στον επιστήθιο φίλο του Κώστα Χηνά, διάβασε αποσπάσματα του βιβλίου και στάθηκε σε αφηγήσεις τσιγγάνων που μετοίκησαν στην ανταλλαγή πληθυσμών από την Ανατολή στην Ελλάδα και στην προκειμένη περίπτωση στην Αμαλιάδα. Ακόμα θυμάται τον παππού του Νικόλαο Μπατζαλή να του διηγείται ιστορίες των προγόνων του, από τον πατέρα του Θανάση που διατηρούσε μαγαζί στο Εμινονού της Κωνσταντινούπολης, μια ιστορία δηλαδή 200 ετών! Τόνισε ακόμα ότι το βιβλίο τους αυτό που έγινε μετά από μια πολύχρονη έρευνα, με πρωταγωνιστές τους Πρόσφυγες Ανατολίτες Χριστιανούς Τσιγγάνους της Κωνσταντινούπολης του 1922, γκρεμίζει στερεότυπα αιώνων.
Ακολούθησαν ομιλίες του προέδρου των αποφοίτων του Συνδέσμου των Ζωγραφειωτων του ΣΑΖ κ. Διαμαντή Κομβόπουλου και του, συγγραφέα , ερευνητή και μεταφραστή κ Αρη Τσοκώνα, ενώ μοιράστηκε το ΓΚΟΓΚΙ σε όλους τους παρευρισκόμενους.
Ακολούθησε δεξίωση, ενώ η συνέχεια ήταν μουσική, με πρωταγωνιστή τον Αμαλιαδίτη τραγουδιστή Θεολόγο Αναγνωστόπουλο που έδωσε μια ιδιαίτερη νότα στην εκδήλωση και βεβαίως ερμήνευσε και το νέο του τραγούδι σε στίχους Νίκου Μπατζαλή το “Ante Romane” στα τσιγγάνικα!
Τέλος, να σημειώσουμε ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου ΓΚΟΓΚΙ όπως ανακοινώθηκε στην εκδήλωση παρουσίασης, θα δοθούν στο ίδρυμα Παίδων που πάσχουν από Λευχαιμία «ΕΛΠΙΔΑ» της Μαριάννας Βαρδινογιάννη».
