Ποια είναι η αλήθεια για το θέμα των Συντάξεων; Ποιες μεταβολές επήλθαν την πρώτη μνημονιακή περίοδο 2010 – 2015, πόσο μειώθηκαν οι συντάξεις την συγκεκριμένη περίοδο; Πώς σταθεροποιήθηκε το σύστημα μετά το 2015, ποιες μειώσεις σημειώθηκαν την επίμαχη περίοδο και πως φτάσαμε στο 2019, με την αποφυγή μείωσης της προσωπικής διαφοράς και την επαναχορήγηση μια (τύπου) 13ης σύνταξης.
1.Τι πραγματικά συμβαίνει
Επί τεσσεράμισι χρόνια, εκατομμύρια συνταξιούχοι βομβαρδίζονταν και συνεχίζουν σε μεγάλο βαθμό εξακολουθούν να ακούνε και να διαβάζουν για τις μειώσεις των συντάξεων μετά το 2015. Ωστόσο, ποτέ δεν παρουσιάστηκε ένας πίνακας με στοιχεία ή έστω μια συγκεκριμένη κατηγορία συνταξιούχων που να επαληθεύει έστω και κατά περίπτωση τις (νέες) δραματικές απώλειες.
Ο λόγος κατά τη γνώμη μας ήταν προφανής. Έπρεπε να ξεχαστούν οι υπαρκτές περικοπές, οι δραματικές μειώσεις της περιόδου 2010 – 2014, που έφτασαν σε απόλυτα νούμερα τα 45 δισ. ευρώ και αντιστοιχούσαν στο 40% του εισοδήματος των συνταξιούχων.
Επιπλέον έπρεπε να εφευρεθεί και ένα ακόμα αφήγημα. Πόσες μειώσεις συντάξεων είχαμε την περίοδο 2010 – 2014 και πόσες μειώσεις την περίοδο 2015 – 2019;
Από τον Δεκέμβριο του 2018, όταν ακυρώθηκε και τυπικά η μείωση των παλαιών συντάξεων κατά 18% (προσωπική διαφορά) που θα αφορούσε 900.000 συνταξιούχους, το νέο αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας, που έσπευσαν να υιοθετήσουν τα ΜΜΕ και όλοι οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί, ήταν οι 21 μειώσεις που επέβαλε στις συντάξεις η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ από το 2015 και μετά!
Ας δούμε τι πραγματικά συνέβη, πριν και μετά το 2015.
2. 2010 – 2014: 45 δισ. απώλειες
Είναι πρόκληση για τα εκατομμύρια των συνταξιούχων, που έχουν βιώσει όλη αυτή την καταστροφή της περιόδου 2010 – 2014, οι «σφαγείς των συντάξεων» να υποδύονται τους αθώους επιχειρώντας ταυτόχρονα να διαμορφώσουν μια αντεστραμμένη πραγματικότητα.
Μια απλή ανάγνωση του πίνακα αρκεί για να διαπιστώσει κάποιος πόσες και ποιες μειώσεις έγιναν τις δύο επίμαχες περιόδους: μεταξύ 2010 – 2014 και από το 2015 μέχρι σήμερα.
Ωστόσο η σύνταξη που παίρνει κάποιος δεν είναι μόνο στατιστικές και πίνακες, ακόμα και αν αυτοί λένε την αλήθεια. Είναι τι τελικά αφαιρέθηκε από την τσέπη του συνταξιούχου και τον οικογενειακό του προϋπολογισμό.
Ας δούμε τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα για να διαπιστώσουμε α) τι έχασε ένας συνταξιούχος των 1.800 ευρώ μεικτά από την κύρια σύνταξη την περίοδο 2010 – 2015 και τι μετά το 2015, β)αντίστοιχα, τι έχασε ένας συνταξιούχος των 1.000 ευρώ και γ) τι έχασε ένας συνταξιούχος στο άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης μετά το 2015.
Πρώτο παράδειγμα: Συνταξιούχος με 1.800 ευρώ μεικτά κύρια σύνταξη το 2009 έπεσε στα 1.252 ευρώ (-30,4%) και επιπλέον έχασε δύο συντάξεις (έχανε 3.600 ευρώ κάθε χρόνο λόγω κατάργησης των δώρων, 13ης και 14ης σύνταξης). Με λίγα λόγια, ο συνταξιούχος έχασε 548 ευρώ τον μήνα και συνολικά 10.176 ευρώ τον χρόνο.
Αντίθετα, ο ίδιος συνταξιούχος την περίοδο 2015-2018 έχασε μόλις 0,6% (στα 1. 245 ευρώ) λόγω της αύξησης της εισφοράς ασθενείας από 4% σε 6%, που όμως επιβλήθηκε στο καταβαλλόμενο ποσό. Ο ίδιος συνταξιούχος, μετά το 2015, έχασε άλλα 7 ευρώ.
Δεύτερο παράδειγμα: Συνταξιούχος με 1.000 ευρώ μεικτά κύρια σύνταξη το 2009 έπεσε στα 910 ευρώ (-9%) και επιπλέον έχασε δύο συντάξεις (έχανε 2.000 ευρώ κάθε χρόνο λόγω κατάργησης των δώρων, 13ης και 14ης σύνταξης). Επομένως την επίμαχη περίοδο έχασε 90 ευρώ τον μήνα από τη σύνταξή του και συνολικά τον χρόνο 3.080 ευρώ.
Αντίθετα, η σύνταξη την περίοδο 2015-2018 μειώθηκε μόλις κατά 1,8% (στα 893 ευρώ) λόγω της αύξησης της εισφοράς ασθενείας από 4% σε 6%, που όμως επιβλήθηκε στο καταβαλλόμενο ποσό. Δηλαδή, μετά το 2015, έχασε άλλα 7 ευρώ.
Τρίτο παράδειγμα: Συνταξιούχος το 2015 που είχε άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης άνω των 1.300 ευρώ μεικτά και λάμβανε επικουρική σύνταξη 350 ευρώ είχε μείωση της επικουρικής (μετά τον επανυπολογισμό) 45% και η επικουρική του σύνταξη περιορίστηκε στα 170 ευρώ. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι σε χαμηλότερα ποσά επικουρικής σύνταξης (που ήταν και η συντριπτική πλειονότητα) η μείωση ήταν πολύ μικρότερη (μέσος όρος 15%) και οι απώλειες από 30 έως 70 ευρώ.
Επομένως ένας συνταξιούχος με απολαβές άνω των 1.300 ευρώ μεικτά έχασε μετά το 2015 το 0,6% από την κύρια σύνταξη και κατά μέσον όρο το 15% από την επικουρική του, αν αυτή ήταν μικρότερη των 300 ευρώ.
3. Πόσες ήταν συνολικά οι απώλειες τις δύο επίμαχες περιόδους;
Για την αποκατάσταση της αλήθειας, οι μειώσεις στις καταβαλλόμενες συντάξεις ξεπέρασαν τα 45 δισ. ευρώ το διάστημα 2010- 2014, έναντι 2,4 δισ. ευρώ που ήταν οι συνολικές μειώσεις που δρομολογήθηκαν μετά τη συμφωνία στο Γ’ Πρόγραμμα του 2015. Να σημειωθεί ότι κατά την περίοδο 2015-2018 οι μειώσεις που έχουν γίνει στις κύριες συντάξεις δεν ξεπερνούν τις δύο ποσοστιαίες μονάδες για τη συντριπτική πλειονότητα των συνταξιούχων (εισφορά ασθενείας και πλαφόν).
Επιπλέον θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι αποτράπηκαν περικοπές έως 57%, τις οποίες θα επέφερε σε όλες τις επικουρικές συντάξεις η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, την οποία είχε νομοθετήσει και θα εφάρμοζε η συγκυβέρνηση Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ.
