Στη συμπεριφορά σπανίζει η πρόθεση «συν»

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”47020″ img_size=”full”][vc_column_text]

Του Μανόλη Γ. Δρεττάκη *

Στην προσωπική και συλλογική ζωή μας υπάρχουν συμπεριφορές στις οποίες σπανίζει η πρόθεση «συν». Χτυπητή είναι η διαχρονικά σπανίζουσα: συνεννόηση και συναίνεση ανάμεσα στην εκάστοτε κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση.

Συνεννόηση, όμως, και συναίνεση δεν σπανίζει μόνο ανάμεσα στα κόμματα. Σπανίζει και στις συνδικαλιστικές οργανώσεις, σε συλλόγους, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας κ.λπ., ακόμα και ανάμεσα στα μέλη οικογενειών.

Συμφιλίωση μετά τον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο δεν υπήρχε μέχρι το 1982. Μετά την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης το έτος εκείνο από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το «κλίμα» άλλαξε και, αν και υπήρχαν μεμονωμένα περιστατικά διατάραξής της, επικράτησε η συμφιλίωση. Τελευταία, δυστυχώς, η εμφάνιση και η συμπεριφορά της Χρυσής Αυγής σε συνδυασμό με τις ακραίες κραυγές ορισμένων στελεχών της Ν.Δ. θέλουν να αντικαταστήσουν τη συμφιλίωση αυτή με διχόνοια.

Δυστυχώς πνεύμα συμφιλίωσης δεν υπάρχει και σε πολλές οικογένειες τόσο ανάμεσα σε συζύγους, με αποτέλεσμα την αύξηση των διαζυγίων, όσο και ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, με αποτέλεσμα την αποξένωση των παιδιών από τις οικογένειές τους και την καταφυγή τους στα ναρκωτικά ή σε παραβατική συμπεριφορά.

Συμμετοχή. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας υπήρχε μαζική συμμετοχή ατόμων σε διάφορες συλλογικότητες. Τώρα η συμμετοχή σ’ αυτές είναι πολύ μειωμένη τόσο στα κόμματα και στις πολιτικές συγκεντρώσεις όσο και στις συνδικαλιστικές οργανώσεις, στους διάφορους συλλόγους κ.λπ. Και το σημαντικότερο η μη συμμετοχή στις εκλογές είναι αυξημένη, ιδιαίτερα στις Ευρωεκλογές. Η μείωση αυτή της συμμετοχής αποδυναμώνει τη δημοκρατία και ενισχύει την Ακροδεξιά.

Συλλογικότητα και συνεργασία. Η επίλυση πολλών προβλημάτων απαιτεί συνεργασία και συλλογικότητα. Δυστυχώς ο ατομισμός που έχει κυριαρχήσει δυσκολεύει ή αποκλείει τη συνεργασία και τη συλλογική δράση με αποτέλεσμα τα προβλήματα να μην επιλύονται και, σε πολλές περιπτώσεις, να επιδεινώνονται.

Συμβολή και συνεισφορά. Η περιορισμένη συμμετοχή και η έλλειψη συλλογικότητας συνοδεύεται από περιορισμένη συμβολή και συνεισφορά στα κοινά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για εκείνους που έχουν την οικονομική δυνατότητα και δεν το πράττουν. Ισχύει, όμως, και για πολλούς άλλους από τους οποίους δεν ζητείται να συμβάλουν με χρήμα αλλά σε μια κοινή προσπάθεια, στην οποία μπορούν να συμβάλουν.

Σύνθεση απόψεων. Σε πολλά προβλήματα οι εκφερόμενες απόψεις για την επίλυσή τους, που επιφανειακά φαίνονται αντίθετες, είναι, όμως, δυνατόν, μετά από διάλογο, να υπάρξει μια σύνθεσή τους η οποία αποτελεί την καλύτερη δυνατή λύση. Δυστυχώς, ο εγωισμός των συνομιλητών τούς εμποδίζει να καταλήξουν στη σύνθεση αυτή, με αποτέλεσμα η εφαρμογή της μιας ή της άλλης άποψης ή να μην επιλύει το πρόβλημα ή να του δίνει μια λύση, η οποία δεν έχει καμιά σχέση με εκείνη που θα προέκυπτε από τη σύνθεση των διαφορετικών απόψεων. Τέλος, λόγω έλλειψης χώρου:

Συναίσθηση ευθυνών. Σπανίζει τόσο σε συλλογικότητες όσο και σε άτομα. Χτυπητό παράδειγμα και στο θέμα αυτό είναι τα κόμματα (Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) που είχαν την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας από το 1974 μέχρι το 2014.

Η παγκόσμια κρίση έπληξε, φυσικά, και τη χώρα μας και την οικονομία της, αλλά, σε αντίθεση με άλλες χώρες που ανέκαμψαν σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα, η χώρα μας εξαιτίας της ανεύθυνης διαχείρισης της οικονομίας από τα κόμματα αυτά, συσσώρευσε ένα δυσθεώρητο δημόσιο χρέος και αναγκάστηκε να υποταχθεί στους δανειστές της. Δυστυχώς τα κόμματα που είναι υπεύθυνα γι’ αυτή την κατάσταση, ακόμα και σήμερα, δεν συναισθάνονται τις ευθύνες τους και δεν ζητούν, τουλάχιστον, συγγνώμη.

Σπανίζει, όμως, η συναίσθηση ευθυνών σε πολλούς πολίτες. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς. Αρκεί να αναφέρουμε την εγκληματική συμπεριφορά οδηγών οι οποίοι, υπό την επήρεια αλκοόλ, δολοφονούν συνανθρώπους μας, τη ρύπανση του περιβάλλοντος από τα απορρίμματα, το κάψιμο δασών από παραθεριστές που στήνουν ψησταριές σε δασικές περιοχές, τη φοροδιαφυγή και την αυθαίρετη δόμηση.

Αν δεν επανέλθει η πρόθεση «συν» στη συμπεριφορά ατόμων και συνόλων, η χώρα μας δεν πρόκειται να μπει σε τροχιά προόδου και συμπόρευσης με άλλα κράτη, στα οποία η πρόθεση αυτή είναι κανόνας στη συμπεριφορά πολιτών, πολιτικών και κομμάτων.

* πρώην: αντιπροέδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]