2021 βήματα σε κινούμενη άμμο

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”126806″ img_size=”full”][vc_column_text]Μετά τη θεαματική αύξηση του δανεισμού για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ξεκινάει η αποπληρωμή του λογαριασμού

Το φοβερό 2020, η χειρότερη χρονιά της Ιστορίας όπως τη χαρακτήρισε το περιοδικό TIME, επρόκειτο να είναι κυρίως το έτος της οικονομικής αστάθειας που θα προκαλούσε το Brexit. Αναμενόταν να μοιραστεί με το 2021 τους ισχυρούς κραδασμούς που θα προκαλούσε σε οικονομίες και αγορές μια ηρωική έξοδος της Βρετανίας χωρίς εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. Προέκυψε, όμως, κάτι πολύ χειρότερο, που επισκίασε κάθε άλλη οικονομική κρίση. Ηταν η χρονιά της πανδημίας, που επέφερε δεινά στην παγκόσμια οικονομία και τα κληροδοτεί στο 2021.
Εφερε τη χειρότερη ύφεση που γνώρισε η παγκόσμια οικονομία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ανάγκασε κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες να επιστρατεύσουν κάθε είδους όπλο, καταφεύγοντας σε πρωτοφανή δανεισμό και δαπάνες για να κρατήσουν όρθιες τις οικονομίες τους και τις χώρες τους. Μοιραία ήταν η χρονιά μιας διαστημικής εκτόξευσης του παγκόσμιου χρέους και ο λογαριασμός δεν αποκλείεται να έρθει για ορισμένους λαούς και χώρες μέσα στο 2021.

Ηταν η χρονιά που είδαμε τη Γερμανία να υπερβαίνει τα ταμπού του χρέους, να αναβάλλει επ’ αόριστον τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, να δανείζεται πυρετωδώς, αλλά και να δέχεται την προσωρινή αναστολή στην ισχύ του συμφώνου σταθερότητας, έως και μια έμμεση κοινή ανάληψη χρέους. Οι συζητήσεις για επιστροφή στη δημοσιονομική αρετή έχουν ήδη αρχίσει στο Βερολίνο και μάλλον θα συνεχιστούν μέσα στο 2021. Η πανδημία έφερε μαζί της την αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας, που οδήγησε σε δραματική πτώση τη ζήτηση για πετρέλαιο και την τιμή του «μαύρου χρυσού» σε αρνητικό πρόσημο. Παράπλευρες απώλειές της, οι εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που έβαλαν οριστικά λουκέτο, οι αεροπορικές εταιρείες που αναγκάστηκαν να εκλιπαρούν τις κυβερνήσεις τους για να τις διασώσουν, αλλά και οι πετρελαιοπαραγωγοί χώρες που γνωρίζουν πρωτοφανή δημοσιονομική δυσπραγία.

Και ήταν προπαντός η χρονιά που μεγάλο μέρος του ανεπτυγμένου κόσμου κλείστηκε στα σπίτια, με τους πλέον τυχερούς όλων να καταφεύγουν στην τηλεργασία. Προσέφερε, έτσι, σκανδαλώδη ισχύ στους τεχνολογικούς κολοσσούς του Ιντερνετ και του ηλεκτρονικού εμπορίου, και κατάφερε να στρέψει εναντίον τους τις Αρχές σε Ευρώπη και Αμερική, που μάλλον θα τους φέρουν ενώπιον των ευθυνών τους μέσα στο 2021.

Παγκόσμιο χρέος

Αυξήθηκε κατά 15 τρισ. δολ. εξαιτίας της πανδημίας 

Το βαρύτερο κληροδότημα της βαθύτατης κρίσης που προκάλεσε η πανδημία στην παγκόσμια οικονομία είναι αναμφίβολα το χρέος που επωμίστηκαν στη διάρκεια του τρομερού 2020 κυβερνήσεις και επιχειρήσεις. Θα ακολουθήσει την παγκόσμια οικονομία μέσα στο 2021 και, προκειμένου να αποφευχθεί μια νέα κρίση χρέους, δεν αποκλείεται να προκαλέσει τις πρώτες αναδιπλώσεις.

Πρώτη η ΕΚΤ έσπευσε από τον Μάιο να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τα ιλιγγιώδη επίπεδα χρέους που λόγω της πανδημίας επωμίζονται οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, με την Ελλάδα στη διακεκαυμένη ζώνη ενός χρέους άνω του 200% και την Ιταλία άνω του 160%. Και βέβαια η ΕΚΤ έχει επίσης προειδοποιήσει για τη νέα λαίλαπα των κόκκινων δανείων που αναμένεται να προκαλέσει η πανδημία και ενδεχομένως να φτάσουν έως και το δυσθεώρητο ύψος του 1,4 τρισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τα επίπεδα στα οποία έφτασε το προηγούμενο κύμα κόκκινων δανείων κατά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.

Υφεση 

H μεγαλύτερη καθίζηση του ΑΕΠ σε καιρό ειρήνης

Το 2020 η παγκόσμια οικονομία γνώρισε τη βαθύτερη και χειρότερη ύφεση που έχει καταγραφεί τα τελευταία 74 χρόνια, εν ολίγοις μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η πανδημία του κορωνοϊού και η αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας που αποφάσισαν οι κυβερνήσεις για να ανακόψουν τη μετάδοσή της κατέστρεψαν επιχειρήσεις και νοικοκυριά και πολλές οικονομίες είδαν το ΑΕΠ τους να συρρικνώνεται ακόμη και με διψήφια ποσοστά.
Η ύφεση ήταν πρωτοφανής ως προς τη γεωγραφική έκταση που έπληξε, τους τομείς που επηρέασε, αλλά και την κλίμακα των μέτρων που έλαβαν οι κυβερνήσεις για να την αντιμετωπίσουν.

Δυστυχώς όλα δείχνουν πως ο κορωνοϊός θα συνοδεύει τη ζωή μας τουλάχιστον και το επόμενο έτος, επηρεάζοντας την οικονομική δραστηριότητα ανάλογα με τις εξάρσεις ή υφέσεις των νέων κυμάτων της πανδημίας. Αναμφίβολα, ωστόσο, η έλευση των εμβολίων εμπνέει έστω και κάπως συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς μπορεί να υποσχεθεί μια σταδιακή μετάβαση στη μετά την πανδημία εποχή της ανάκαμψης των οικονομιών.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν όμως, καθώς το μέλλον είναι πιο αβέβαιο από ποτέ. Το ΔΝΤ προειδοποίησε μέσα στην εβδομάδα την Ευρωζώνη ότι τελικά η ανάκαμψή της το 2021 θα είναι χαμηλότερη και πιο αργή από όσο είχε αρχικά εκτιμήσει, υπογράμμισε βέβαια, πως όλα θα εξαρτηθούν από τα κύματα της πανδημίας και πως θα χρειαστεί να συνεχιστεί η πρωτοφανής στήριξη των οικονομιών.

Η τελευταία δημοσκόπηση του Reuters φέρει την πλειονότητα των οικονομολόγων να προεξοφλεί πως σε ό,τι αφορά ειδικότερα την Ευρωζώνη θα χρειαστεί να παρέλθουν τουλάχιστον δύο χρόνια για να επιστρέψει στα προ της πανδημίας επίπεδα.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]