Πάτρα-Πύργος από το 2027 και βλέπουμε

Για το 2027, με τα πιο… αισιόδοξα σενάρια, μετατίθεται η κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρομου Πάτρα-Πύργος, ο οποίος θα αντικαταστήσει τη σημερινή καρμανιόλα της Δυτικής Ελλάδας.

Η επιλογή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών να «παγώσει» τις πληρωμές των έργων που ξεκίνησαν από τον Απρίλιο και να… στρώσει το έδαφος για την ακύρωση όλων των εργολαβιών φέρνει νέες καθυστερήσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν σε απώλειες κονδυλίων ύψους περίπου 290 εκατ. ευρώ, που έχουν εξασφαλιστεί από το τρέχον ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και σε μεγάλες αποζημιώσεις στους αναδόχους των εργολαβιών.

Ο «λογαριασμός», που υπολογίζεται σε αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, θα πληρωθεί αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.

Ο Κώστας Αχ. Καραμανλής σχεδίαζε να εντάξει το έργο στην Ολυμπία Οδό, από την οποία είχε «ψαλιδιστεί» τον Δεκέμβριο του 2013 με τροπολογία του τότε υπουργού Μιχ. Χρυσοχοΐδη και η οποία είχε κυρωθεί από τη Βουλή με τις ψήφους Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ.

Οι Βρυξέλλες όμως δεν δίνουν το «πράσινο φως» και όλα δείχνουν ότι θα ακυρώσει τους διαγωνισμούς του προκατόχου του, επομένως θα υποχρεωθεί να επαναδημοπρατήσει τα έργα, τα οποία όμως δεν προλαβαίνουν να ολοκληρωθούν το 2023, Κατά συνέπεια, θα πρέπει να ενταχθούν στις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις της προγραμματικής περιόδου 2021-2027, το οποίο δεν είναι καθόλου εύκολο, όπως φάνηκε από τις δύσκολες διαπραγματεύσεις του Χρ. Σπίρτζη με την Κομισιόν, τότε που τον κατηγορούσαν ότι κωλυσιεργεί. Υπενθυμίζεται ότι το έργο είχε ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2007-2013 και απεντάχθηκε.  Αν απενταχθεί και τώρα, είμαστε σίγουροι ότι η Κομισιόν θα εγκρίνει χρηματοδότηση για τρίτη φορά;

Το βασικό «μείον» του νέου αυτοκινητόδρομου των 74,5 χλμ. ήταν από την αρχή η χαμηλή κυκλοφορία (λιγότερα από 15.000 οχήματα ημερησίως) και τα περιορισμένα έσοδα από τα διόδια, στοιχεία που δεν τον έκαναν ελκυστικό για τους εργολάβους.

Πέντε χρόνια μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης του 2007 για την Ολυμπία Οδό, αξιοποίησαν το «πάγωμα» των έργων την περίοδο 2010-2013, για να απαλλαγούν από το συγκεκριμένο κομμάτι, όπως και από το Πύργος-Τσακώνα.

Η πρόβλεψη του νόμου για επαναδημοπράτηση μέσα στο α’ εξάμηνο του 2014 δεν τηρήθηκε, και δύο χρόνια αργότερα το υπουργείο ξεκίνησε νέες διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες για τη χρηματοδότηση των έργων, δεδομένου ότι οι κοινοτικοί κανονισμοί είχαν αλλάξει.

Ο τότε υπουργός Χρήστος Σπίρτζης επέλεξε να «σπάσει» τον αυτοκινητόδρομο σε οκτώ κομμάτια, με στόχο να πετύχει τη συμμετοχή περισσότερων εταιρειών στους διαγωνισμούς και τη μείωση του κόστους για να ευοδωθούν οι διαπραγματεύσεις.

Η πολύχρονη «ανομβρία» έργων, που έφεραν τα μνημόνια, οδήγησε όμως σε δυσάρεστες εκπλήξεις: τις μεγάλες εκπτώσεις, που ξεπέρασαν το 50% και έκαναν προβληματική την ολοκλήρωση του αυτοκινητόδρομου.

Μπαράζ προσφυγών

Η απόφαση του υπουργείου Υποδομών να αναστείλει –χωρίς επαρκή αιτιολογία- τους τελευταίους τέσσερις μήνες τις πληρωμές των έτοιμων έργων έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση του ιδιοκτήτη της «Μηχανικής» και συνεργάτη της ιταλικής Infrastutture, αναδόχου σε δύο εργολαβίες, Πρόδρομου Εμφιετζόγλου, ο οποίος έχει ήδη αποστείλει ογκώδη φάκελο στην ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, ενώ ετοιμάζει μπαράζ προσφυγών στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια.

Το βασικό του επιχείρημα είναι ότι με το «σπάσιμο» του έργου σε οκτώ κομμάτια η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου θα κοστίσει 4 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο, ενώ στην Ολυμπία Οδό έφτασε τα 13 εκατ. ευρώ. Αν αυτή η διαμάχη οδηγηθεί στα δικαστήρια, είναι ορατό το ενδεχόμενο να «παγώσει» για χρόνια κάθε εργασία και να ξεχάσουμε οριστικά τον δρόμο. Και τότε να δούμε ποιος θα πάρει την ευθύνη…