Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τη ψήφο εμπιστοσύνης
[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”53189″ img_size=”full”][vc_column_text]Την Τρίτη, το μεσημέρι, θα ξεκινήσει, βάσει της εισήγησης του Προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση στη Διάσκεψη των Προέδρων, η συζήτηση για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, μια διαδικασία που ενεργοποιήθηκε ύστερα από σχετικό αίτημα του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα μετά το διαζύγιο με τον Πάνο Καμμένο.
Στην επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Βουλής, ο πρωθυπουργός γνωστοποιεί την πρόθεσή του να ζητήσει την επαναβεβαίωση της εμπιστοσύνης της Βουλής στην κυβέρνησή του σύμφωνα με το άρθρο 84 του Συντάγματος και το άρθρο 141 του Κανονισμού της Βουλής. Ο κ. Τσίπρας, ζητεί από τον Πρόεδρο της Βουλής, να εκκινήσει άμεσα τις διαδικασίες για την έναρξη της συζήτησης στην Ολομέλεια.
Η διαδικασία για την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, δεν μπορεί να ξεκινήσει προ της παρελεύσεως δύο ημερών από την κατάθεση του σχετικού αιτήματος του πρωθυπουργού προς τον Πρόεδρο της Βουλής και ως εκ τούτου η συζήτηση αναμένεται να καθοριστεί να διεξαχθεί αργά το μεσημέρι της Τρίτης. Δεδομένου επίσης ότι η συζήτηση δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από τρεις ημέρες, η πρόταση του Προέδρου της Βουλής, προς την Διάσκεψη των Προέδρων, θα είναι να ολοκληρωθεί η συζήτηση σε δύο ημέρες, ούτως ώστε να ολοκληρωθεί την Τετάρτη το βράδυ με την ονομαστική ψηφοφορία. Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Βουλής σημείωσε ότι η πρόταση για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση, είναι νωπή και μετά την υπερψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2019, τον περασμένο Δεκέμβριο, δεν χρειάζεται να διεξαχθεί συζήτηση εφ’όλης της ύλης.
Βήμα – Βημα η διαδικασία
Το άρθρο 84 του Συντάγματος“Εμπιστοσύνη της Βουλής-Αρχή της δεδηλωμένης” διατυπώνει την κοινοβουλευτική αρχή. Δηλαδή ότι η κυβέρνηση οφείλει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Η κυβέρνηση εξαρτάται από την εμπιστοσύνη της Βουλής. Αναλαμβάνει και ασκεί νομίμως τα καθήκοντά της, μόνον και καθόσον έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. H κυβέρνηση που ορκίζεται μετά τις εκλογές, παίρνει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Παίρνει δηλαδή τη δεδηλωμένη. Σύμφωνα με το άρθρο 84 του Συντάγματος, η Βουλή μπορεί με απόφασή της να αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την Κυβέρνηση. Ψήφος εμπιστοσύνης μπορεί να ζητηθεί οποτεδήποτε από την κυβέρνηση, ανάλογα με την πολιτική συγκυρία.
Η αντιπολίτευση από την πλευρά της μπορεί να υποβάλλει πρόταση δυσπιστίας, η οποία αποτελεί το πιο ισχυρό μέσο κοινοβουλευτικού ελέγχου στη διάθεση της αντιπολίτευσης. Τίθεται, ωστόσο, ένας χρονικός περιορισμός στη θεσμική δυνατότητα της αντιπολίτευσης να ασκήσει το έσχατο μέσο κοινοβουλευτικού ελέγχου, την πρόταση δυσπιστίας. Με τον τρόπο αυτό ο συνταγματικός νομοθέτης θέλει να αποτρέψει κατάχρηση της πρότασης δυσπιστίας που θα παρακωλύει το κυβερνητικό έργο.
Γι΄αυτόπροβλέπεται ότι πρόταση δυσπιστίας μπορεί να υποβληθεί μόνο μετά την πάροδο εξαμήνου αφότου η Βουλή απέρριψε μια προηγούμενη πρόταση δυσπιστίας. Ως προς τη διαδικασία, η πρόταση δυσπιστίας πρέπει να είναι υπογεγραμμένη από το ένα έκτο τουλάχιστον των βουλευτών και να περιλαμβάνει σαφώς τα θέματα για τα οποία θα διεξαχθεί η συζήτηση. Αν όμως μια πρόταση δυσπιστίας στηρίζεται από την πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, τότε κατ΄εξαίρεση μπορεί να υποβληθεί και πριν την πάροδο εξαμήνου, αφού σε αυτήν την περίπτωση θεωρείται σίγουρο ότι θα ευδοκιμήσει.
Πρόταση εμπιστοσύνης γίνεται δεκτή με την πλειοψηφία των παρόντων, η οποία δεν μπορεί να είναι κατώτερη από τα 2/5 του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή δεν μπορεί να είναι κατώτερη από 120 θετικές ψήφους. Στην περίπτωση που η κυβέρνηση στηριχθεί στη θετική ψήφο λιγότερων των 151 βουλευτών (δηλαδή από 120 έως 150 βουλευτών), τότε έχουμε κυβέρνηση “ανοχής”. Αντίθετα, για να γίνει δεκτή μια πρόταση δυσπιστίας απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή απαιτείται τουλάχιστον 151 βουλευτές να ψηφίσουν κατά της κυβέρνησης.
Το Σύνταγμα επιδιώκει την κυβερνητική σταθερότητα, γι΄αυτό προβλέπει διαφορετικές πλειοψηφίες που επιτρέπουν την επιβίωση μιας κυβέρνησης, έστω και με την ανοχή κάποιων βουλευτών. Σύμφωνα με το άρθρο 141 του Κανονισμού της Βουλής, η κυβέρνηση μπορεί οποτεδήποτε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής με γραπτή ή προφορική δήλωση του πρωθυπουργού στη Βουλή. Η ψηφοφορία για την ψήφο εμπιστοσύνης είναι ονομαστική.
Μετά το αποχώρηση του Πάνου Καμμένου, ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να αναζητήσει μια πλειοψηφία ώστε να συνεχίσει ως κυβέρνηση ανοχής. Αυτό σημαίνει πως θα μπορούσε να αναζητά πλειοψηφίες, ανάλογα με το νομοθέτημα. Ωστόσο, ό ίδιος ο πρωθυπουργός όπως εξήγησε τόσο στην τελευταία του συνέντευξη, όσο και στις δηλώσεις του την Κυριακή, δεν επιθυμεί να συνεχίσει με μια ψήφο ανοχής, δηλαδή μεταξύ 120 και 150 θετικών ψήφων. Στόχος του είναι μια νέα πλειοψηφία, όχι απλής συνταγματικής κατοχύρωσης αλλά πλήρους πολιτικής νομιμοποίησης, δηλαδή με 151 βουλευτές, τουλάχιστον. Διαφορετικά, δηλαδή με κάτω από 151 βουλευτές, όπως δήλωσε στη συνέντευξή του, “αν και δεν υπάρχει συνταγματικό πρόβλημα υπάρχει πολιτικό ζήτημα”. Σε αυτή την περίπτωση, όπως έχει ανακοινώσει, θα προχωρήσει σε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
