Οι τροχοί της δικαιοσύνης
Οι τροχοί της δικαιοσύνης κινούνται αργά, αλλά πάντως κινούνται. Πήρε σχεδόν δώδεκα χρόνια στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να αποφανθεί για την υπόθεση των οροθετικών γυναικών που κατηγορήθηκαν για κακούργημα και παράνομη πορνεία, και διαπομπεύθηκαν το 2012.
Προχθές όμως, εκδόθηκε η αναμενόμενη καταδίκη του ελληνικού κράτους Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο όρισε αποζημίωση 70.000 ευρώ που θα μοιραστεί ανά περίπτωση σε τέσσερις γυναίκες.
Το σύνολο όσων βρέθηκαν στο στόχαστρο των αρχών ήταν φυσικά πολλαπλάσιο. Τριάντα γυναίκες προφυλακίστηκαν τότε στην υπόγεια πτέρυγα των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού, ανάμεσά τους και μια ανήλικη.
Άνιση μάχη
Κάποιες αιτήσεις απορρίφθηκαν λόγω μη έγκαιρης προσφυγής ή γιατί οι γυναίκες δεν είχαν εξαντλήσει τα εγχώρια δικαστικά μέσα.
Η φτώχεια και η αστεγία, με ό,τι αυτές σημαίνουν για την πρόσβαση στη θεραπεία της λοίμωξης HIV, έκανε άνιση τη μάχη τους με τη ζωή και τον δικαστικό χρόνο.
Το ελληνικό κράτος είχε φυσικά φροντίσει να κάνει τη μάχη ακόμα πιο άνιση. Δύο εισαγγελείς απέρριψαν την μόνη μήνυση που ασκήθηκε το 2014 κατά παντός υπευθύνου. Εάν είχε δοθεί συνέχεια τότε, στο κάδρο της ευθύνης θα μπορούσαν να μπουν πολλοί περισσότεροι από τον πρώην υπουργό Υγείας Ανδρέα Λοβέρδο. Μια μικρή αποζημίωση που αποδόθηκε από ελληνικό δικαστήριο σε δυο γυναίκες το 2015 για άδικη προφυλάκιση μαζί με τις αθωώσεις όλων των γυναικών για τις κατηγορίες, ήταν η μοναδική, έμμεση κρατική αναγνώριση της σκευωρίας.
Η αποδόμηση
Έχοντας υπόψιν τα παραπάνω, η απόφαση του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου είναι σημαντική όχι τόσο για το ποσό της αποζημίωσης, αλλά ως μια αναλυτική αποδόμηση των επιχειρημάτων του ελληνικού κράτους από επίσημο δικαστικό σώμα. Έωλη νομικά ήταν και η εισαγγελική εντολή για δημοσίευση φωτογραφιών και ονομάτων στο σάιτ της αστυνομίας. Το Ευρωπαϊκό δικαστήριο επισημαίνει πως η εισαγγελέας δεν είχε εξετάσει μέτρα που θα είχαν λιγότερες επιπτώσεις στην ιδιωτική ζωή των γυναικών, όπως «μια γενική ανακοίνωση, περιορισμένη στην περιοχή που είχαν συμβεί τα γεγονότα». Το δε δικαίωμα των γυναικών στην ακρόαση και την έφεση κατά της δημοσίευσης των φωτογραφιών τους νομοθετήθηκε μετά το 2012.
Το «δικαίωμα» στην αγριότητα
Τί λένε άραγε σήμερα οι τηλεοπτικοί αστέρες που είχαν αναλάβει να διαδώσουν τις φωτογραφίες της αστυνομίας στα δελτία τους πλαισιωμένες από μουσική υπόκρουση ταινιών θρίλερ; Εκτός από το ρεπορτάζ του Kontra Channel, τα κανάλια αγνόησαν παντελώς την απόφαση του ΕΔΑΔ.
Έχει έρθει όμως η ώρα της πληρωμής. Το ελληνικό κράτος έχει φυσικά το δικαίωμα στην έφεση. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε εάν η κυβέρνηση θα αποφασίσει να υπερασπιστεί το απόλυτο δικαίωμα στην αγριότητα.