Ο Ηλείος Χ. Λιακόπουλος περιγράφει την εμπειρία του στην Μόρια: «Τα παιδιά είναι τα θύματα και τα μόνα που δεν φταίνε»!
Ο Ηλείος Χρήστος Λιακόπουλος που απασχολείται στην Μόρια της Λέσβου περιγράφει την εμπειρία του και μιλάει για το δράμα των προσφύγων
Συνέντευξη στην Ηρώ Ρήγα
Ο Ηλείος Χρήστος Λιακόπουλος περιγράφει την εμπειρία του στη Μόρια με τους πρόσφυγες.
Χρήστος Λιακόπουλος, ένας Ηλείος στην Μόρια, που έζησε από κοντά το δράμα των προσφύγων. Χείμαρρος ο Χρήστος περιγράφει στην «Πρωινή» τα όσα αντικρύζει στη δομή φιλοξενίας προσφύγων στη Μόρια στη Λέσβο και τις συνθήκες που επικρατούν, για τις ΜΚΟ, τη γνώμη του για τη δομή στο Επιτάλιο και πώς μπορούμε όλοι να βοηθήσουμε. Ο Χ. Λιακόπουλος πήγε στην Λέσβο στις αρχές Νοεμβρίου του 2016 για πρώτη φορά, μετά από αίτηση στον ΟΑΕΔ στο κοινωφελές πρόγραμμα που αφορούσε εργαζομένους στις προσφυγικές δομές.
Βέβαια η αρχική επαφή του με το προσφυγικό ξεκίνησε από το LM Village στη Μυρσίνη, όπου μαζί με άλλους εθελοντές, βοήθησαν να στηθεί η δομή και σε ό,τι άλλο χρειάζονταν οι πρόσφυγες.
Βάρκες σκισμένες. Κάτω από το Κάστρο της Μυτιλήνης.
Στη Λέσβο έζησα από κοντά το δράμα των Ανθρώπων που τότε έρχονταν με βάρκες μισοβυθισμένες. Σχεδόν σε κάθε ακτή και παραλία κατέφθαναν από την Τουρκία. Παιδιά μόνα τους, μητέρες με τα μωρά τους… Εικόνες που ποτέ δεν θα σβήσουν. Οι κάτοικοι μαζί με τους εθελοντές διασώστες βοηθούσαν. Άπλωναν το χέρι και παρείχαν κάθε βοήθεια. Το ΚΥΤ της Μόριας ήταν υπό διαμόρφωση. Άλλωστε ένα στρατόπεδο ήταν. Σιγά σιγά άρχισε να υλοποιείται ένα πρόγραμμα. Οι υποδομές σχεδόν ανύπαρκτες, όμως η θέληση όλων ήταν να βοηθήσουν. Πρωτόγνωρες καταστάσεις για όλους.
Όταν βρέχει στη Μόρια κάποιοι πρέπει να χαμογελούν… Να δίνουν κουράγιο σε όλους. Χρειάζεται δύναμη για να συνεχίσουμε να προσφέρουμε όλοι μας. Μα περισσότερο δύναμη χρειάζονται τα παιδιά!
Η Αλληλεγγύη ήταν στο ανώτατο επίπεδο. Η Ανθρωπιά επίσης. Άλλωστε η Λέσβος είναι προσφυγονήσι. Ο χειμώνας του 2017 θα μου μείνει αξέχαστος. Χιόνισε στο νησί μετά από 20 σχεδόν χρόνια. Οι καλοκαιρινές σκηνές θάφτηκαν κυριολεκτικά από το χιόνι. Οι εργαζόμενοι τότε μαζί με τους εθελοντές έκαναν ότι μπορούσαν για να βοηθήσουν.
O X. Λιακόπουλος με τον Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο, από την Κοινωνική Κουζίνα
Τότε γνωρίστηκα με τους εθελοντές της Κοινωνικής Κουζίνας. Κάθε Σάββατο μαγειρεύαμε στην πλατεία Σαπφούς.
Το κύριο μέλημά μας ήταν η επαφή με τους Ανθρώπους. Να τρώμε μαζί, να μιλάμε. Οι ροές ασταμάτητες. Οι ανάγκες συνεχώς αυξανόμενες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κι αυτή απροετοίμαστη.
Άνθρωποι από τις χώρες της Αφρικής και της Ασίας έφευγαν για να γλιτώσουν από τον πόλεμο, τη φτώχεια, την βία, το μίσος. Για μένα δεν έχει σημασία αν είναι εμφύλιος πόλεμος, θρησκευτικός φανατισμός. Όσοι φεύγουν από τον τόπο τους σημαίνει ότι κινδυνεύουν. Ότι δεν τους έχει μείνει τίποτα. Ότι δεν έχουν ελπίδα.
Oι πιο τραγικές μορφές είναι τα παιδιά, κυρίως τα ασυνόδευτα…
Έτσι λοιπόν πέρασε το πρώτο 8μηνο. Ούτε που το κατάλαβα. Το 2018 ξαναπήγα στη Λέσβο. Εργάστηκα ως φροντιστής σε δομή ανηλίκων παιδιών ασυνόδευτων. Εκεί πραγματώθηκε και η εμπειρία μου. Τα παιδιά είναι τα θύματα. Τα μόνα που δεν φταίνε. Ευάλωτα. Φεύγουν για να σωθούν. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει ακριβώς τι περνούν για να φτάσουν στην Ελλάδα. Τραγικές φιγούρες. Απελπισία. Τα περισσότερα θέλουν να φύγουν. Έχουν συγγενείς στην Ευρώπη. Μια Ευρώπη που έχει υψώσει τείχος. Απορρόφησε όσους χρειαζόταν και τώρα δυστυχώς δεν κάνει τίποτα. Ούτε παρεμβαίνει για να σταματήσουν οι εχθροπραξίες ούτε η εκμετάλλευση των Ανθρώπων από τους επιτήδειους.
Άνθρωπος ανάμεσα στους Ανθρώπους.. Που ζητούν να σταματήσει ο πόλεμος.. Που απλά ζητούν να σταματήσουν οι διώξεις.. Που θέλουν την ειρήνη για να γυρίσουν στις χώρες τους.. Τα συμφέροντα των θρησκευτικών πεποιθήσεων, του κοινωνικού αποκλεισμού, του ρατσισμού, η ωμή βία, η εκμετάλλευση του πλούτου από τις πολυεθνικές δεν τους άφησαν περιθώρια, το σύγχρονο δουλεμπόριο, η ολοκληρωτική αφαίρεση των δικαιωμάτων… Ας απαιτήσουμε να σταματήσουν όλα αυτά για να επιστρέψουν οι Άνθρωποι στις χώρες τους, στις οικογένειές τους, ας τους δώσουμε την ευκαιρία στην αξιοπρέπεια…
Στην Λέσβο για 3η φορά!
Τον Μάιο του 2019 πήγα για τρίτη φορά στη Λέσβο. Στη Μόρια. Ο πληθυσμός ήταν 6.000-7.000. Η κατάσταση διαχειρίσιμη. Σχεδόν όλοι τη γνωρίζαμε. Είχαμε αποκτήσει οι περισσότεροι και μια εμπειρία. Στις πτέρυγες των ανηλίκων η κατάσταση ήταν ρευστή. Τα προβλήματα πάντα υπήρχαν. Όμως η συνεργασία διοίκησης, εργαζομένων και εθελοντών μαζί με ΜΚΟ που όλοι κατηγορούν κατά τη γνώμη μου άδικα. Από το καλοκαίρι και μετά η κατάσταση έχει ξεφύγει.
Οι ΜΚΟ βοήθησαν και βοηθούν. Έχουν διερμηνείς, νοσηλευτές, ιατρικό προσωπικό και εθελοντές. Όταν υπάρχουν 20.000 Άνθρωποι στο ΚΥΤ της Μόριας και γύρω από αυτό, θα ήταν αφελές να λέγαμε ότι δεν είναι χρήσιμες. Άλλωστε το προσωπικό ποτέ δεν είναι αρκετό να ανταπεξέλθει στις ανάγκες. Χιλιάδες μερίδες φαγητού να μοιραστούν. Εκατοντάδες περιπτώσεις που χρειάζονται βοήθεια ιατρική. Διεκπεραίωση υποθέσεων σε συνεργασία πάντα με το διοικητικό προσωπικό.
Επίσης απασχολούν ειδικά τα ανήλικα με δραστηριότητες, αθλητικές, ψυχαγωγικές, κλπ. Μπορούμε να φανταστούμε τι θα συνέβαινε αν 1.000 και πλέον ασυνόδευτα ανήλικα ήταν απλά εγκλωβισμένα; Τις αργίες και τις Κυριακές;
Άρα το εύκολο συμπέρασμα που αιωρείται είναι τουλάχιστον λανθασμένο. Σίγουρα θα ήταν προτιμότερο να υπήρχε περισσότερη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε προσωπικό, επιστήμονες, ιατρική κάλυψη, αλλά δυστυχώς η Ευρώπη και οι υπόλοιπες χώρες είναι απλά θεατές σε μια τραγωδία που αυτοί ξεκίνησαν. Μια απλή επίσκεψη των αρμόδιων για φωτογραφίες και διαπιστώσεις δεν είναι παρά μόνο στάχτη στα μάτια μας. Άλλες τις κατηγορούν ότι εμπλέκονται στο προσφυγικό. Ποτέ δεν έχει αποδειχθεί κάτι. Αντίθετα οι δουλέμποροι Τούρκοι, Έλληνες και λοιποί έχουν συλληφθεί. Όποτε το να κατηγορείς είναι εύκολο.
Από το καλοκαίρι και μετά οι αφίξεις έχουν αυξηθεί. Σχεδόν καθημερινά έφταναν βάρκες στα παράλια της Λέσβου. Οι χώροι γύρω από το ΚΥΤ γέμισαν σκηνές και παραπήγματα. Οι συνθήκες άθλιες. Οικογένειες, παιδιά, και Άνθρωποι κάθε ηλικίας απλά παραμένουν και περιμένουν.
Κι εκεί πάλι οι εθελοντές κάνουν μπορούν. Η αβεβαιότητα φέρνει την απελπισία. Γίνεται συνήθεια. Οι βάρκες συνεχίζουν να έρχονται. Οι άνθρωποι δυστυχώς έχουν γίνει αντικείμενα που αρχικά αναγκάζονται να φύγουν από τον τόπο τους και εκεί αρχίζει η οδύσσεια που καταλήγει στη Μόρια.
Το νησί έχει φτάσει στα όριά του. Η αδιαφορία της Ευρώπης μαζί με την αδυναμία όσων έχουν την ευθύνη της διαχείρισης του προσφυγικού έχει φτάσει τους κατοίκους στα όρια τους. Αν δώσουμε άσυλο σε όσους το ζητούν τι θα κάνει η Ευρώπη; Οι νόμοι το απαγορεύουν. Όμως οι νόμοι φτιάχνονται για να εξυπηρετούν τους Ανθρώπους. Εδώ υπάρχει ένα δράμα.
Ακριβώς δίπλα στο ΚΥΤ Μόριας κι αφού ο ανατολικός ελαιώνας ασφυκτιά, δημιουργείται κι επεκτείνεται ο δυτικός ελαιώνας με ταχύτατο ρυθμό. Εθελοντές μαζί με αλληλέγγυους κατοίκους προσπαθούν καθημερινά να τους μοιράσουν ρούχα, κουβέρτες, παπούτσια για να αντιμετωπίσουν το κρύο. Ζουν σε σκηνές καλοκαιρινού τύπου. Οικογένειες με μικρά παιδιά. Τελευταία έχει αυξηθεί κι ο αριθμός των ανηλίκων ασυνόδευτων παιδιών.
Δυστυχώς αν δεν τελειώσει η εκμετάλλευση των πόρων στις χώρες της Αφρικής από τις πολυεθνικές που κάνουν τα πάντα για να συνεχίζουν την οικονομική κυριαρχία τους μη υπολογίζοντας τίποτα, όσο οι εξοπλισμοί και το εμπόριο όπλων σε όσους νομίζουν ότι ο πόλεμος και η βία είναι το παν, όσο υπάρχουν φυλετικές διακρίσεις, όσο οι θρησκευτικές πεποιθήσεις γεννούν φανατισμό, όσο τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα τιμωρούνται, τόσο οι βίαιες πληθυσμιακές μετακινήσεις θα αυξάνονται. Τώρα με το νέο υπουργείο να δούμε τις δομές…
Για την δομή μεταναστών στο Επιτάλιο
Τον ρωτάμε για το θέμα της εγκατάστασης μεταναστών στο Επιτάλιο.
“Δεν ξέρω τι ακριβώς θα γίνει στο Επιτάλιο. Ούτε αυτοί ξέρουν. Κλειστή δομή απαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν χρηματοδοτείται. Πώς θα την φτιάξουν; Η γνώμη μου είναι να βρεθούν χώροι στον αστικό ιστό. Έτσι ώστε οι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση όπου χρειάζονται. Ξενοδοχεία που είναι κλειστά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν.
Αυτό είναι τεράστιο πρόβλημα. Δυστυχώς δημιούργησαν στη χώρα ρατσιστικό αίσθημα και τώρα δυστυχώς είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Επίσης να γυρίσουμε στη δομή του Επιταλίου, αν γίνει τελικά ανοιχτή θα υπάρχει συγκοινωνία τακτική για να μπορούν οι άνθρωποι να μετακινηθούν; Έχουν ανάγκες. Θα πρέπει να πηγαίνουν στο νοσοκομείο, σε καταστήματα ίσως για να μπορέσουν να πάρουν ότι χρειάζονται, κάποιο σχολείο για τα παιδιά. Πώς θα καλυφθούν όλα αυτά; Η πρόταση μου είναι όχι σε κλειστές δομές. Ναι σε χώρους μέσα ή κοντά στον αστικό ιστό. Όχι στην γκετοποίηση. Ναι στην απορρόφηση των ανθρώπων από την τοπική κοινωνία.
Ακόμα χειρότερα θα είναι αν είναι μόνο γυναικόπαιδα. Τα παιδιά χρειάζονται ενσωμάτωση. Κοινωνικοποίηση. Αλλιώς θα αισθάνονται σαν τα ζώα στους ζωολογικούς κήπους. Λυπάμαι για τη σύγκριση, αλλά έτσι είναι. Επίσης θα ασχοληθεί κάποιος με την παιδεία των παιδιών; Είναι κρίμα να μην παίρνουν γνώσεις. Να μην μαθαίνουν.
Τι θα ενοχλούσε αν έμεναν σε ξενοδοχεία που είναι κλειστά στην πόλη του Πύργου ή της Αμαλιάδας; Με το κατάλληλο προσωπικό, κοινωνικούς λειτουργούς, φροντιστές κλπ. Ας φανταστούμε γειτονιές και πλατείες που έχουν ερημώσει να γεμίζουν με παιδιά. Όλα επιδοτούμενα είναι. Απλά είναι ρατσιστές και στενόμυαλοι. Δεν βλέπουν το μέλλον. Βλέπω τι ανάπτυξη έχει ο νομός. Μηδενική.
Μιλάμε για θέσεις εργασίας, εξειδίκευση προσωπικού, ρευστότητα στην αγορά, μεταφορικός στόλος με βανάκια, συνοδοί, ιατρικό προσωπικό που θα αναγκαστούν να προσλάβουν. Όλοι όσοι έρθουν να εργαστούν ή να προσφέρουν εθελοντικά θα πρέπει κάπου να μείνουν, να φάνε, να διασκεδάσουν. Μιλάμε για τζίρο. Το ζω εδώ στην Μυτιλήνη. Όλοι γκρινιάζουν αλλά όλοι έχουν όφελος. Η αστική συγκοινωνία έχει κέρδη. Τα ταξί το ίδιο. Τα ξενοδοχεία και τα σπίτια που νοικιάζονται να δεις. Τα πρατήρια βενζίνης, τα σούπερ μάρκετ. Έχει ανοίξει το μεγαλύτερο Lidl δίπλα από τον Καρά Τεπέ, που είναι ανάμεσα Μυτιλήνης και Μόριας. Εκεί να δεις. Και ΑΒ Βασιλόπουλος.
Ο κόσμος έχει παρασυρθεί από τις προεκλογικές υποσχέσεις. Είναι ρατσιστές αλλά οι περισσότεροι εργάζονται στο προσφυγικό ή έχουν άμεση ή έμμεση σχέση. Με το λιγοστό επίδομα που παίρνουν οι πρόσφυγες από την Ευρωπαϊκή Ένωση ψωνίζουν.
Επίσης υπάρχουν χιλιάδες εκατοντάδες εργαζόμενοι που από την χώρα ή τον υπόλοιπο κόσμο που αφήνουν τον μισθό τους εδώ. Οι εταιρείες που νοικιάζουν αυτοκίνητα, μηχανάκια. Τα μπάρ και τα καφέ είναι γεμάτα συνεχώς. Τα φαγάδικα και τα ντελίβερι. Υπάρχουν νομίζω 6-7 καταστήματα κινητής τηλεφωνίας στην Μυτιλήνη. Οι τεχνικοί, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, προμηθευτές κλπ. Έχουν συνεργασία.”
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε
Μπορούμε όλοι να βοηθήσουμε στέλνοντας ρούχα, μπουφάν, κάλτσες, γάντια, σκουφιά, πετσέτες, παπούτσια, σεντόνια, κλπ. για παιδιά αγόρια και κορίτσια από 12 έως 18ετών, στην Πτέρυγα Α, στα ανήλικα ασυνόδευτα παιδιά.
