Αγρότες: όχι πια πολίτες Β΄κατηγορίας
Του Μάκη Μπαλαούρα
Βουλευτή Ηλείας του ΣΥΡΙΖΑ
Είναι πλέον Νόμος (4387/2016) του Κράτους το νέο ασφαλιστικό και φορολογικό καθεστώς. Ειδικά για τον αγροτικό χώρο με αυτό τον νόμο παύει ο αγρότης να είναι πολίτης β΄ κατηγορίας. Ο συνδυασμός των ρυθμίσεων που έγιναν στο ασφαλιστικό και το φορολογικό των αγροτών, πράγμα που και οι ίδιοι είχαν ζητήσει με τις κινητοποιήσεις τους, όχι μόνον επιπτώσεις δεν υπάρχουν, αλλά θα βγει και ωφελημένο το 90% των αγροτών. Θυμίζω, ότι στο φορολογικό με τον ν. 4172/13, Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ, όλα τα εισοδήματα θα φορολογούντο από το πρώτο ευρώ με 13%.
Είναι, επίσης, γνωστό ότι, σύμφωνα με Απόφαση Κουσελά – Σκανδαλίδη οι αγροτικές ενισχύσεις και αποζημιώσεις θα θεωρούντο ως κέρδη για το προσδιορισμό του αγροτικού εισοδήματος και θα φορολογούντο.
Για τα εισοδήματα του 2015 που θα φορολογηθούν το 2016 δεν υπάρχει κάποια αλλαγή σε σχέση με όσα ισχύουν, και συνεπώς η επιβάρυνση των αγροτών θα είναι η ίδια, δηλαδή 225 εκατ. ευρώ, αντί των 511 εκατ. αν ίσχυε η ρύθμιση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ. Δηλαδή, με ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θα είχαμε τη φορολόγηση από το πρώτο ευρώ όλων των εισοδημάτων των αγροτών με 20% και 26%.
Τι προβλέπει η ρύθμιση για το φορολογικό
Καθιερώνεται ατομικό καθαρό αφορολόγητο, που για τη μέση αγροτική οικογένεια, που συνήθως είναι ζευγάρι με δύο παιδιά, το εισόδημα αυτό ανέρχεται στα 9.100 ευρώ και με τη προσθήκη ενός μέσου ποσού 1.900 από το 50% των ενισχύσεων, που δεν φορολογούνται, ανέρχεται στα 11.000 ευρώ. Εξαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα και δεν νοούνται κέρδος για τους αγρότες ούτε οι επιδοτήσεις του Πυλώνα ΙΙ αλλά ούτε και οι ενισχύσεις του Πυλώνα Ι πλην της βασικής. Η Πράσινη ενίσχυση και οι συνδεδεμένες θεωρούνται ως φορολογητέο εισόδημα μόνο για το ποσό πάνω από τις 12.000 €. Οι μη φορολογούμενες ενισχύσεις είναι το 90% του «πρασινίσματος» και των συνδεδεμένων και το 100% της εξισωτικής και των γεωργοπεριβαλλοντικών, συνολικά 1,1 δις ευρώ. Το αφορολόγητο των 12.000 € στις επιδοτήσεις εισήχθη από αυτήν την κυβέρνηση τον Μάιο του 2015 για να προστατεύσει την φορολόγηση από το πρώτο ευρώ που προέβλεπε ο Ν. 4172/2013.
Αυτό σημαίνει ότι το 90% των αγροτών που δηλώνει εισόδημα μέχρι 11.000 ευρώ δεν θα πληρώσει φόρο ούτε ένα ευρώ, ενώ με τα ισχύοντα θα πλήρωνε 1.430 ευρώ.
Με βάση τα αγροτικά εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2015, το 85% των ΑΦΜ δήλωσαν αγροτικά εισοδήματα έως 5.000 ευρώ. Επίσης το 93% των ΑΦΜ που δήλωσαν αγροτικό εισόδημα, δήλωσαν κάτω από 9.000 ευρώ. Και μόνο από αυτό το στοιχείο, συνάγεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών δήλωσαν εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο που ψηφίστηκε.
Το Ασφαλιστικό τους
Ο Πρωθυπουργός από την αρχή μίλησε όχι για αυτονομία του ΟΓΑ, μίλησε για μεταβατικότητα. Σήμερα ο ΟΓΑ αντιμετωπίζει προβλήματα μεγαλύτερα από το ασφαλιστικό άλλων κλάδων. Το 90% των δαπανών του, 3,35 δις το χρόνο, καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ ταυτόχρονα 350.000 αγρότες, περίπου οι μισοί από τους ασφαλισμένους στον ΟΓΑ, δεν πληρώνουν τα ασφάλιστρά τους. Εμείς έχουμε δεσμευτεί ότι θα τους διευκολύνουμε με μια μακροχρόνια ρύθμιση, ενώ η ΝΔ πρότεινε την παρακράτησή τους από τις κοινοτικές ενισχύσεις.
Το 83%των ασφαλισμένων στον ΟΓΑ, με τον παλιό καθεστώς, το 2017 θα πλήρωνε 1.096 €. Συνεπώς, με τον νέο νόμο και το 2017 αλλά και το 2018 οι εισφορές είναι μικρότερες.
Οι αλλαγές που ψηφίστηκαν επιφυλάσσουν ένα ευνοϊκό – σε σχέση με άλλους κλάδους – πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του αγροτικού επαγγέλματος, αλλά και το γεγονός ότι στην ίδια την οικογενειακή αγροτική εκμετάλλευση που απασχολούνται ο/η σύζυγος ή/και τα ενήλικα τέκνα, το φορολογητέο εισόδημα διαιρείται με τα μέλη της εκμετάλλευσης και συνεπώς αντίστοιχα μειώνεται η ασφαλιστική εισφορά για κάθε μέλος. Από την 1.1.2017 για όσους/όσες ασφαλίζονταν μέχρι σήμερα ως αυτοαπασχολούμενοι στην ασφάλιση του κλάδου κύριας ασφάλισης του ΟΓΑ (περιλαμβανομένων καφενείων και λοιπών επιχειρήσεων σε χωριά μέχρι 2.000 κατοίκων) προβλέπεται:
Η εισφορά για σύνταξη, υγεία και αγροτική εστία αυξάνεται σταδιακά σε ένα βάθος χρόνου από 1.7.2015 μέχρι και την 1.1.2022, οπότε και θα φτάσει στο ποσοστό 27% (20%για τη σύνταξη, 6,95% για την ασθένεια και 0,25% για την εστία) στο καθαρό φορολογητέο εισόδημα.
Ορίζεται, μάλιστα, αποκλειστικά και μόνο για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ, κατώτατο ασφαλιστέο μηνιαίο εισόδημα που αναλογεί στο 70% του ισχύοντος κατώτατου βασικού μισθού, που σήμερα ανέρχεται σε 410 ευρώ το μήνα . Αυτό που προκύπτει είναι ότι η μηνιαία εισφορά σε αυτή την κατηγορία από τα 93 ευρώ του 2015, θα ανέλθει το 2022 στα 112 ευρώ, δηλαδή επιπλέον 19 ευρώ το μήνα και σημαίνει ότι οι εισφορές από 1084 ευρώ το χρόνο θα ανέλθουν στα 1338 ,δηλαδή θα έχουμε μια αύξηση σε 6 χρόνια 228 ευρώ ( 20%).
Κι αυτές τις εισφορές θα τις πληρώνει περίπου το 85% των ασφαλισμένων του ΟΓΑ. Έτσι αντί μιας σημερινής σύνταξης των 158 ευρώ, που το 2027 θα μηδενιζόταν(!), ο αγρότης θα παίρνει μια εθνική σύνταξη 384 ευρώ, συν την αντίστοιχη ανταποδοτικότητα που θα εξασφαλίσει ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης, η οποία σε κάθε περίπτωση θα είναι μεγαλύτερη από αυτή που θα έπαιρνε με τις ισχύουσες διατάξεις του ΟΓΑ.
Ως αποτέλεσμα του συνδυασμού αυτών που πλέον ισχύουν επί του ασφαλιστικού και του φορολογικού, η συνολική επιβάρυνση για τη μεγάλη πλειοψηφία των αγροτών, που αγγίζει το 90%, θα είναι μικρότερη από τη σημερινή” και η εθνική σύνταξη θα είναι, τουλάχιστον, η ελάχιστη(384 €) που θα λαμβάνουν οι αγρότες της χώρας μας.