Μ. Κατρίνης: «Αδύναμοι οικονομικά ιδιοκτήτες ακινήτων εξακολουθούν να μην απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ»

Σε ερώτηση προς τον Yπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα προχώρησε ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Κινήματος Αλλαγής Μιχάλης Κατρίνης, μαζί με ακόμη 15 βουλευτές κόμματος, σε σχέση με τις προβληματικές διαδικασίες που εμποδίζουν δεκάδες χιλιάδες, αδύναμους οικονομικά, ιδιοκτήτες ακινήτων να κάνουν χρήση του δικαιώματος μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ν. 4223/2013.

Ο Ηλείος βουλευτής επισημαίνει πως παρά τις ευεργετικές προβλέψεις του συγκεκριμένου νόμου, και φέτος, ο τρόπος επιλογής των φορολογουμένων που δικαιούνται μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α παραμένει προβληματικός, καθώς το ηλεκτρονικό σύστημα εκκαθάρισης, λανθασμένα, θεωρεί πως πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων με πολύ χαμηλά πραγματικά εισοδήματα, δεν πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια, με αποτέλεσμα να εξαιρούνται.

Έτσι, δεκάδες χιλιάδες δικαιούχοι χαμηλόμισθοι, χαμηλοσυνταξιούχοι, άνεργοι, ανάπηροι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι με χαμηλά εισοδήματα καλούνται και φέτος να πληρώσουν στο ακέραιο τον εν λόγω φόρο.

Όπως τονίζει ο Μιχάλης Κατρίνης, αυτό συνέβη διότι σε σχετική απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, προβλέπεται λανθασμένη διαδικασία υπολογισμού και εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ του 2022, σύμφωνα με την οποία στο συνολικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημα κάθε φορολογούμενου, συμπεριλαμβάνονται και εισοδήματα τα οποία δεν είναι τακτικά ούτε επαναλαμβανόμενα (π.χ. αποζημιώσεις απολύσεων, ποσά κοινωνικών παροχών τα οποία δεν φορολογούνται και ούτε υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης: επιδόματα τέκνων, μισθοί, συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%, επιδόματα ανεργίας και το ΕΚΑΣ).

Αποτέλεσμα της παραπάνω αβελτηρίας είναι να προστίθενται αθροιστικά όλα τα παραπάνω ποσά στα λοιπά κανονικά φορολογούμενα εισοδήματα του έτους 2020 και το συνολικό καθαρό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να διογκώνεται τεχνητά, ξεπερνώντας τα σχετικά όρια που ισχύουν για την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ των ευπαθών κοινωνικών ομάδων.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Κινήματος Αλλαγής  ρωτά τον αρμόδιο Υπουργό Οικονομικών:

• Αν έχει πέσει στην αντίληψή του το γεγονός ότι και το 2022 πολίτες με πραγματικά χαμηλά εισοδήματα καλούνται να καταβάλουν ολόκληρο το ποσό του ΕΝΦΙΑ, παρότι δικαιούνται έκπτωσης 50% ή ακόμη και πλήρους απαλλαγής;
• Αν προτίθεται να διορθώσει άμεσα αυτήν την καταφανή αδικία;
• Εάν ναι, θα έχει η διόρθωση αναδρομικό χαρακτήρα, τουλάχιστον, για τη φετινή εκκαθάριση;

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Yπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα

Θέμα: «Δεκάδες χιλιάδες, αδύναμοι οικονομικά, ιδιοκτήτες ακινήτων εξακολουθούν να χάνουν το δικαίωμα μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ»

Όπως είναι γνωστό, με το άρθρο 7 του Ν. 4223 / 2013, προβλέφθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης εκπτώσεων για τον οφειλόμενο Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.).

Και φέτος, όμως, προβληματικός εξακολουθεί να παραμένει ο τρόπος επιλογής των φορολογουμένων που δικαιούνται μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., καθώς το ηλεκτρονικό σύστημα εκκαθάρισης «θεωρεί» ότι δεν πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια του παραπάνω νόμου, με αποτέλεσμα να εξαιρούνται δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων με πολύ χαμηλά πραγματικά εισοδήματα.

Ειδικότερα, χαμηλόμισθοι, χαμηλοσυνταξιούχοι, άνεργοι, ανάπηροι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι με χαμηλά εισοδήματα φέρονται να έχουν απολέσει τη μερική ή ολική απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ – αν και κανονικά τη δικαιούνταν – με συνέπεια να καλούνται και φέτος να πληρώσουν στο ακέραιο τον εν λόγω φόρο.

Αυτό συνέβη διότι στην απόφαση Α.1058/06.05.2022 (ΦΕΚ 2240 Β’) του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, προβλέπεται συγκεκριμένη διαδικασία υπολογισμού και εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ του 2022, σύμφωνα με την οποία:

• στο συνολικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημα κάθε φορολογούμενου, το οποίο λαμβάνεται υπόψη για να διαπιστωθεί εάν δικαιούται ή όχι μερικής ή ολικής απαλλαγής, συμπεριλαμβάνονται και τα ποσά που έχουν δηλωθεί στους κωδικούς των περιπτώσεων 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12 και 19 του πίνακα 6 της φορολογικής δήλωσης (Ε1) του φορολογικού έτους 2020, δηλαδή ακόμη και εισοδήματα τα οποία δεν είναι τακτικά ούτε επαναλαμβανόμενα, όπως: οι αποζημιώσεις απολύσεων, καθώς επίσης και ποσά κοινωνικών παροχών τα οποία δεν φορολογούνται και ούτε υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όπως είναι τα επιδόματα τέκνων, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%, τα επιδόματα ανεργίας και το ΕΚΑΣ.
• Όλα αυτά τα ποσά προστίθενται στα λοιπά – για το έτος 2020 – δηλωθέντα στον πίνακα 4 εισοδήματα των φορολογουμένων τα οποία υπόκεινται κανονικά σε φόρο εισοδήματος ή φορολογούνται αυτοτελώς, δηλαδή μισθοί, κύριες και επικουρικές συντάξεις, ενοίκια, τόκους καταθέσεων, κ.τ.λ.
• και στο άθροισμα που προκύπτει, προστίθεται και τυχόν διαφορά εισοδήματος λόγω υψηλών τεκμηρίων διαβίωσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, προέκυψαν πολλές περιπτώσεις όπου τα συνολικά ποσά του καθαρού ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος, διογκώθηκαν τεχνητά, ξεπερνώντας τα σχετικά όρια που ισχύουν για την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ των ευπαθών κοινωνικών ομάδων.

Το τελικό αποτέλεσμα ήταν να κληθούν να καταβάλουν ολόκληρο το ποσό του ΕΝΦΙΑ δεκάδες χιλιάδες φορολογούμενοι με χαμηλά πραγματικά εισοδήματα, που εκ των πραγμάτων δεν έχουν τη δυνατότητα πληρωμής.

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι σύμφωνα με δημοσιεύματα:

• το 2021 το συνολικό ποσό αυτού του είδους των εκπτώσεων ήταν μόλις 88,8 εκατ. €, καθώς κι ότι
• ο αριθμός των δικαιούχων μερικής και ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ περιορίστηκε από 1.335.071, που είχε διαμορφωθεί το 2021, σε περίπου 1.062.000 φέτος (σε 1.000.000 ιδιοκτήτες χορηγήθηκε έκπτωση 50% και σε περίπου 62.000 ιδιοκτήτες χορηγήθηκε πλήρης απαλλαγή), παρά το γεγονός ότι για τον προσδιορισμό των οικογενειακών εισοδημάτων ελήφθησαν υπόψη, όπως και πέρυσι, τα στοιχεία των εισοδημάτων των δηλώσεων του φορολογικού έτους 2020.

Κατόπιν τούτων, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Αν έχει πέσει στην αντίληψή του το γεγονός ότι και το 2022 πολίτες με πραγματικά χαμηλά εισοδήματα καλούνται να καταβάλουν ολόκληρο το ποσό του ΕΝΦΙΑ, παρότι δικαιούνται έκπτωσης 50% ή ακόμη και πλήρους απαλλαγής;
2. Αν προτίθεται να διορθώσει άμεσα αυτήν την καταφανή αδικία;
3. Εάν ναι, θα έχει η διόρθωση αναδρομικό χαρακτήρα, τουλάχιστον, για τη φετινή εκκαθάριση;

Οι ερωτώντες βουλευτές