Ο ισχυρός παγετός του Ιανουαρίου, ο ακραίος καύσωνας του Μαΐου, η δασική πυρκαγιά στο Γραμματικό Πύργου, η έντονη ανομβρία και η εξελισσόμενη πανδημία της Covid-19 ήταν οι βασικότερες φυσικές διεργασίες του 2020 στην Ηλεία, με κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκαν πλημμυρικά φαινόμενα και αξιοσημείωτη γεωδυναμική δραστηριότητα. Επιπλέον, ο κυκλώνας “Ιανός” μπορεί να είχε περιορισμένες επιπτώσεις στην περιοχή μας, ωστόσο τα χαρακτηριστικά που παρουσίασε ήταν πρωτόγνωρα για τα Ελληνικά δεδομένα προκαλώντας τεράστιες καταστροφές και θύματα σε αρκετές περιοχές του Ιονίου, της Θεσσαλίας και της Στερεάς.

Πάμε να δούμε εν συντομία τις σημαντικότερες φυσικές διεργασίες του 2020 στην Ηλεία:

• Στις 9Ιανουαρίου καταγράφηκε ένα από τα ισχυρότερα επεισόδια παγετού με τον υδράργυρο στους -4 με -5 βαθμούς Κελσίου.
• Στις 6 Φεβρουαρίου χιονοπτώσεις σημειώθηκαν κυρίως στα νότια ορεινά της Ηλείας στα ορεινά της Ανδρίτσαινας και της Φιγαλείας.
• Στις 4 Μαρτίου καταγράφονται μαζικά κρούσματα της εξελισσόμενης παγκόσμιας πανδημίας της Covid-19 με τον πρώτο θάνατο του νέου ιού στην χώρα να καταγράφεται στο νομό, ωστόσο γρήγορα η διασπορά ελέγχθηκε.
• Στις 21 Απριλίου σημειώθηκαν πολύ υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες με τους μετεωρολογικούς σταθμούς να καταγράφουν μέγιστες τιμές στους 29 βαθμούς Κελσίου.
• Στις 17 Μαΐου σημειώνεται ακραίος καύσωνας, με τους μετεωρολογικούς σταθμούς στα ηπειρωτικά να ξεπερνούν τους 40 βαθμούς Κελσίου. Μετά από περίπου μιάμιση εβδομάδα των εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών και την σταδιακή αποκλιμάκωση της ασυνήθιστης ζέστης για την εποχή ακολούθησαν σφοδρές χαλαζοπτώσεις στις 27-28 του μήνα κυρίως σε Κρέστενα, Αρχ.Ολυμπία και Φιγαλεία.
• Τον Ιούνιο δεν παρατηρήθηκε κάτι αξιοσημείωτο.
• Στις 24 Ιουλίου μεγάλη δασική πυρκαγιά εκδηλώθηκε στο Γραμματικό Πύργου παρουσιάζοντας εκρηκτική συμπεριφορά, κατακαίοντας περίπου 3.000 στρέμματα. Στο τέλος του ίδιου μήνα, 30-31, σημειώθηκε θερμή μεταφορά με τον υδράργυρο να φτάνει τους 39 βαθμούς Κελσίου.
• Ο Αύγουστος κύλησε χωρίς κάτι αξιοσημείωτο.
• Στις 9 Σεπτεμβρίου μεγάλη δασική πυρκαγιά εκδηλώθηκε στην Δάφνη Ήλιδας. Στις 17 με 19 Σεπτεμβρίου ο πιο ισχυρός μεσογειακός κυκλώνας που έχει καταγραφεί ποτέ στην χώρα μας δίνει ισχυρές βροχοπτώσεις και θυελλώδεις ανέμους με την βορειότερη πορεία του να προκαλεί περιορισμένες επιπτώσεις κυρίως στα βορειοδυτικά παράκτια της Ηλείας. Λίγες ημέρες μετά στις 24, πυρήνας καταιγίδων έδωσε 4.800 ηλεκτρικές εκκενώσεις σε μόλις δύο ώρες.
• Τον Οκτώβριο, στις 4 και 5 του μήνα καταγράφηκε ισχυρό κύμα ζέστης με υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ τουλάχιστον για τα τελευταία 15 χρόνια. Στις 22 του μήνα, η μόνη σημαντική σεισμική δόνηση που καταγράφηκε το 2020 στον ευρύτερο γεωδυναμικό μας χώρο με 5,2 Ρίχτερ νότια της Ζακύνθου.
• Ο Νοέμβριος χαρακτηρίστηκε από ισχυρή ανομβρία, με την τεχνητή λίμνη Πηνειού σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και έξαρση κρουσμάτων της πανδημίας της Covid-19.
• Ο Δεκέμβριος έφερε τη λήξη της παρατεταμένης ανομβρίας με αλλεπάλληλες ισχυρές βροχοπτώσεις το διάστημα 7-13 καλύπτοντας σε επτά ημέρες την υετική δυναμική του.

Οι διάφορες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στη φύση τείνουν να εξαφανίσουν τα είδη που λειτουργούν ως ασπίδες προστασίας μας. Σε αυτά πρέπει να σταθεί η υφήλιος. Από κοινού οι κυβερνήσεις σε σύμπλευση με την επιστήμη και την κοινωνία, με επανασχεδιασμό, αυστηροποίηση κανόνων και νόμων ώστε να επιτύχουμε την προσαρμογή στους φυσικούς νόμους και κανόνες.Μετά το τέλος αυτής της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, η οποία εξελίσσεται σε διπλή καταστροφή ζωής και οικονομίας με δραματικές επιπτώσεις, είναι σίγουρη και επιβεβλημένη πλέον η αλλαγή νοοτροπίας στην διαχείριση του περιβαλλοντικού μέλλοντος του πλανήτη, με προσαρμογή στις απαιτήσεις της φύσης.  Διαφορετικά, όταν η εμπειρία, ως δυσάρεστη, παραδίδεται στην λήθη, θα ισχύει “ότι εκείνοι που δεν θυμούνται το παρελθόν, είναι καταδικασμένοι να το επαναλάβουν”.

*Ο Θοδωρής Κονδύλης είναι προγνώστης καιρού με ειδίκευση στη Διαχείριση Περιβάλλοντος, Φυσικών Καταστροφών & Κρίσεων