Γκοντάρ ο Αμαλιαδαίος

Δύο άξια τέκνα της έχασε η γη της Ηλείας στις 13 Σεπτεμβρίου. Ο ένας ήταν ο ηθοποιός Κώστας Καζάκος, που γεννήθηκε το 1935 στον Πύργο. Ο άλλος, ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ, είχε γεννηθεί στο Παρίσι, το 1930, όμως είχε ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης του δήμου Ήλιδας-Αμαλιάδας. Ασφαλώς και οι δύο μεγάλοι καλλιτέχνες είχαν και άλλα κοινά σημεία και ας μην είχαν διασταυρωθεί εν ζωή, όπως την αφοσίωσή τους στην τέχνη τους, καθώς και την πολιτική τους στράτευση. Από εκεί και πέρα, οι ιστορικές συνθήκες στις χώρες όπου αυτοί διαμορφώθηκαν και έδρασαν ήταν εντελώς διαφορετικές.

Για τον Καζάκο και τον Γκοντάρ γράφτηκαν και θα γραφτούν πολλά. Ας μείνουμε σε μια λεπτομέρεια που αφορά τον δεύτερο και μάλλον δεν είναι ευρέως γνωστή.

Τον Ιούλιο του 2010, όταν είχε αρχίσει να μας γδέρνει το πρώτο μνημόνιο και λίγους μήνες προτού ξεσπάσει το κίνημα των Αγανακτισμένων, ο Γκοντάρ έγινε επισήμως γιος της Ηλείας, σε μια σεμνή τελετή στην οποία ο ίδιος δεν παραβρέθηκε (ήταν και 80 ετών τότε ο άνθρωπος, πού να τρέχει μες στο κατακαλόκαιρο στον κάμπο), αλλά αντιπροσωπεύθηκε από τον μορφωτικό ακόλουθο της γαλλικής πρεσβείας στην Αθήνα ο οποίος παρέλαβε τα συμβολικά δώρα, ένα αγαλματίδιο κι έναν αμφορέα, αντίγραφα αρχαίων κομματιών.

Ως φιλέλληνας τιμήθηκε πρωτίστως ο Γκοντάρ καθώς μόλις είχε προηγηθεί η πολυσυζητημένη δήλωσή του ότι η Ευρώπη χρωστάει στην Ελλάδα και όχι το αντίστροφο. Δεν χρωστάει συμβολικά, αλλά κυριολεκτικά χρωστάει εκατομμύρια λόγω της πολιτιστικής, πνευματικής κληρονομιάς της. («Μου χρωστάς δεν σου χρωστάω» όπως λέει ένα ελαφρολαϊκό άσμα.) Και αυτή η δήλωση, και όχι τόσο η συνεισφορά του Γάλλου σκηνοθέτη στην Έβδομη Τέχνη, φαίνεται ότι άγγιξε τις καρδιές του δημοτικού συμβουλίου της Αμαλιάδας που αποφάσισε να τον τιμήσει.

Δεν χρειάζεται να παραθέσω τα παραλειπόμενα της εικοσάλεπτης τελετής πριν από την έναρξη της προγραμματισμένης παράστασης «Ιππείς» στο αρχαίο θέατρο της Ήλιδας. Απλώς κάποιοι θεατές («φερτοί» και όχι ντόπιοι, όπως γράφτηκε) αγανάκτησαν με τα λογύδρια και όχι με τον ίδιο τον Γκοντάρ με τον οποίο δεν είχαν τίποτα προσωπικά κι έτσι άρχισαν οι φωνές διαμαρτυρίας «συντομεύετε», αλλά και κάποια «γαλλικά» που μάλλον δεν εμπνέονταν από τη νουβέλ βαγκ.

Αναρωτιέμαι αν σήμερα δύο σημαίες κυματίζουν μεσίστιες στην Ηλεία: η μία στο δημαρχείο Πύργου για τον Καζάκο και η δεύτερη στην Αμαλιάδα, στην έδρα του δήμου Ήλιδας που προέκυψε με τον Καλλικράτη, με τη συνένωση των δήμων Αμαλιάδας και Πηνείας. Ας σημειωθεί ότι η Αμαλιάδα είναι η γενέτειρα του Μπελογιάννη. (Ποιος ξέρει, ίσως ο Γκοντάρ να είχε κάποτε δει το σκίτσο του Πικάσο που απεικονίζει τον «άνθρωπο με το γαρίφαλο».)

Σίγουρα η Ηλεία πενθεί για τον Κώστα Καζάκο. Δεν ξέρουμε αν πενθεί και για τον Γκοντάρ.

Μπορούμε όμως να φανταστούμε τα δεκάδες τρακτέρ, που όλο το καλοκαίρι τα συναντάμε  στην Εθνική Οδό φορτωμένα με βιομηχανική ντομάτα, που προορίζεται για πολτό, να χτυπούν πένθιμα τις κόρνες τους σαν να λένε «Καλό ταξίδι, Κώστα», «Καλό ταξίδι Ζαν-Λικ. Δικός μας ήσουνα κι εσύ κι ας μην το ’ξερες». Και οι ρεμούλκες ή πλατφόρμες να αυτο-ανατρέπονται και τόνοι «πομοντόρια» να βάφουν κόκκινη την άσφαλτο.

Της Μαριάννας Τζιαντζή

Πηγή: efsyn.gr