Για ένα νέο προοδευτικό σύνταγμα

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”1517″ img_size=”full”][vc_column_text]Με πλεόνασμα θεσμικής υποκρισίας από την κυβερνητική πλειοψηφία και με προεξοφλημένη μια σειρά από χαμένες ευκαιρίες για να αποκτήσει η χώρα ένα νέο, προοδευτικό σύνταγμα ξεκίνησε χθες στην Ολομέλεια της Βουλής η τελική συζήτηση για την συνταγματική αναθεώρηση – μια συζήτηση που θα ολοκληρωθεί στις 25 Νοεμβρίου με την ψήφιση των νέων άρθρων.

Η πρώτη, μεγάλη χαμένη ευκαιρία της συνταγματικής αναθεώρησης φαίνεται, εκ προοιμίου, πως θα είναι μια ουσιαστική θεσμική υπέρβαση στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Η ΝΔ χρησιμοποιεί ουσιαστικά την αποσύνδεση της προεδρικής εκλογής από τη διάλυση της Βουλής και τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές για να προχωρήσει στην θεσμοθέτηση διορισμένου Προέδρου της Δημοκρατίας. Η πρόταση που θα περάσει η κυβέρνηση προβλέπει την εκλογή Προέδρου με απλή πλειοψηφία 151 ψήφων στην τέταρτη, ενώ για την πέμπτη ψηφοφορία προτείνεται σχετική πλειοψηφία επί των παρόντων βουλευτών (εάν δεν υπάρχει ευρεία πλειοψηφία στις τρεις πρώτες), εν ολίγοις, διορισμό του Προέδρου της Δημοκρατίας από την εκάστοτε κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Πέραν της καθαρής παραβίασης του θεμελιώδους πνεύματος του συντάγματος που θέλει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σύμβολο ενότητας της χώρας και του πολιτικού συστήματος, εδώ ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει την βαθιά πολιτική υποκρισία της ΝΔ. Όπως είναι γνωστό, στην προηγούμενη Βουλή η ΝΔ, ως αξιωματική αντιπολίτευση υπερψήφισε την πρόταση της τότε κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για την προεδρική εκλογή – απ’ ευθείας εκλογή από τον λαό εάν δεν επιτευχθεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία 180 ψήφων -, χρησιμοποιώντας την ως βάση για να περάσει στην παρούσα, αναθεωρητική Βουλή μια εντελώς διαφορετική θέση. «Ο στόχος είναι να έχουν διορισμένο Πρόεδρο της Δημοκρατίας και να χειραγωγήσουν όλους τους θεσμούς», λένε χαρακτηριστικά πηγές του ΣΥΡΙΖΑ.

Εξίσου υποκριτική δείχνει η στάση της πλειοψηφίας και στο άρθρο 86 – το περίφημο άρθρο περί ευθύνης υπουργών. Εκεί, η μόνη δεδομένη αλλαγή είναι η  κατάργηση της αποσβεστικής προθεσμίας στα αδικήματα των υπουργών. Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ συμφωνούν στην αλλαγή του εδαφίου β της παραγράφου 3 του άρθρου 86, το οποίο ορίζει σήμερα πως «η Βουλή μπορεί να ασκήσει την κατά την παράγραφο 1 αρμοδιότητά της (αρμοδιότητα δίωξης) μέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση του αδικήματος»). Η κατάργηση της ειδικής αυτής αποσβεστικής προθεσμίας σημαίνει ότι θα ισχύει πλέον και για τους υπουργούς η κοινή παραγραφή που προβλέπεται στην ποινική νομοθεσία για όλους τους πολίτες.

Η ΝΔ όμως αρνείται την προσθήκη ερμηνευτικής δήλωσης που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τον χαρακτήρα των αδικημάτων που δεν παραγράφονται – μια ερμηνεία, δηλαδή, που θα επέτρεπε την διαλεύκανση υποθέσεων δωροδοκίας πολιτικών χωρίς ασφυκτικές χρονικές προθεσμίες.

Άδηλο παραμένει το μέλλον και της ψήφου των αποδήμων που συνδέεται με την αναθεώρηση του άρθρου 54, παρ. 4 – άρθρου, που πέρασε από την προηγούμενη Βουλή με 160 θετικές ψήφους, άρα στην τελική ψηφοφορία αυτής της φάσης απαιτούνται 180 για να τροποποιηθεί.

Μέχρι στιγμής η πρόταση που έχει καταθέσει η ΝΔ, στο πλαίσιο των συνταγματικών εγγυήσεων για την ψήφο των αποδήμων, κρίνεται μη ικανοποιητική από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όπως επεσήμανε ο γενικός εισηγητής της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη συνταγματική αναθεώρηση Γιώργος Κατρούγκαλος τα προβληματικά στοιχεία εδώ είναι τέσσερα: δεν προβλέπεται ως συνταγματικός όρος η ύπαρξη πραγματικού δεσμού των αποδήμων ψηφοφόρων με τη χώρα, δεν προβλέπεται διαδικασία επικαιροποίησης των ειδικών εκλογικών καταλόγων εξωτερικού, δεν προβλέπονται εγγυήσεις και διαδικασία για τον έλεγχο και την πιστοποίηση των προϋποθέσεων άσκησης του εκλογικού δικαιώματος στο εξωτερικό.

Εάν αυτά τα προβληματικά στοιχεία δεν αρθούν παραμένει αμφίβολο – καθώς εκκρεμεί και η τελική θέση του ΚΚΕ – εάν θα υπάρξουν οι αναγκαίοι 200 ψήφοι για να περάσει, μετά την συνταγματική αναθεώρηση, το σχετικό νομοσχέδιο και να μπορούν να ψηφίσουν από τις επόμενες εκλογές οι Έλληνες του εξωτερικού από τον τόπο κατοικίας τους.

Το σύνταγμα στα μέτρα τους, το πολίτευμα στα σκουπίδια

Θα μπορούσε κανείς να αναφέρει αμέτρητες αντιθεσμικές συμπεριφορές της κυβέρνησης ΝΔ, ήδη από τους πρώτες μήνες της διακυβέρνησής της, με εμφανή την αλαζονεία των «νόμιμων ιδιοκτητών της χώρας». Όμως η κορυφαία όλων είναι η έπαρση και η έλλειψη στοιχειώδους πολιτειακής ευαισθησίας και πολιτικής ευθύνης, με την οποία αντιμετωπίζει τη συνταγματική αναθεώρηση, τόσο σε επίπεδο θεσμικής κατοχύρωσης του πολιτεύματος όσο και σε επίπεδο τιμής του πολιτικού συστήματος.

Κορυφαία απρέπεια αυτής της αναθεώρησης είναι επίσηςη επιμονή της ΝΔ να προτείνει εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας με σχετική πλειοψηφία, άρα με αριθμό μικρότερο ακόμη και των 150 βουλευτών. Έτσι ενώ για 45 χρόνια το Σύνταγμα – του ιδρυτή της ΝΔ – επιφυλάσσει για τον αρχηγό του κράτους ευρείες πολιτικές συναινέσεις και προϋποθέτει πρόσωπο κοινής αποδοχής, προκειμένου να του παράσχει ισχυρή πολιτική και κοινωνική αποδοχή, πηγαίνουμε στο άλλο άκρο: 

Αυτό της ανάδειξης ενός Προέδρου της Δημοκρατίας μέσω μιας στενής κομματικής διαδικασίας που αφαιρεί από το κύρος του θεσμού, τον καθιστά «διορισμένο» από την τρέχουσα εκτελεστική εξουσία και δεν του παράσχει τις νομικές και πολιτικές εγγυήσεις να λειτουργήσει ως ρυθμιστής του πολιτεύματος.Ως αποτέλεσμα η αναθεώρηση αυτή, αντιμετωπίζει το Σύνταγμα με όρους μικροπολιτικούς αλλά πλέον ανοίγει πολύ επικίνδυνους δρόμους για τη δημοκρατική ομαλότητα στη χώρα. Και η ιστορία φαίνεται πως θα γράψει μια ακόμη χαμένη ευκαιρία για ένα προοδευτικό Σύνταγμα.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]