Έρευνα: Πως τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν το σοκ του υψηλού πληθωρισμού

Με μείωση της κατανάλωσης, δανεισμό, ξόδεμα αποταμιεύσεων και περισσότερες ώρες εργασίας ή δεύτερη δουλειά αντιμετώπισαν τα νοικοκυρια τον υψηλό πληθωρισμό της διετίας 2022-2023

Τι δείχνουν τα στοιχεία από την Έρευνα Προσδοκιών Καταναλωτή της ΕΚΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δημοσιοποίησε  τα ευρήματα έρευνας για τις στρατηγικές που εφάρμοσαν τα νοικοκυριά για να αντιμετωπίσουν το σοκ του υψηλού πληθωρισμού τη διετία 2022-2023. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για «τεχνικές» που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα χωρίς κόστος, αλλά, αντίθετα, για αναγκαστικές προσαρμογές υψηλού κόστους. Συγκεκριμένα, μείωσαν την κατανάλωσή τους, δανείστηκαν, «έβαλαν χέρι στα έτοιμα» (δηλαδή στις αποταμιεύσεις τους) και προσπάθησαν να αυξήσουν το εισόδημά τους, είτε αυξάνοντας τις ώρες εργασίας είτε και βρίσκοντας μια δεύτερη δουλειά.

Οπως λέει η έρευνα, η «κύρια στρατηγική» των νοικοκυριών για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού ήταν να προσαρμόσουν την κατανάλωσή τους. Από τις «τακτικές» που προαναφέρθηκαν, το 69% των ερωτώμενων προσάρμοσαν την κατανάλωσή τους, το 43% «έβαλε χέρι» στις αποταμιεύσεις ή δανείστηκε και το 31% αύξησε τις ώρες εργασίας ή βρήκε δεύτερη δουλειά.

Από την τελευταία κατηγορία, το 15% ανέφερε ότι διαπραγματεύτηκε αύξηση μισθού, ενώ το 17% εργάστηκε περισσότερο (αύξηση ωρών εργασίας ή μία ακόμη δουλειά). Σημειωτέον ότι η ΕΚΤ δηλώνει πως εξαρτά τη μείωση των επιτοκίων από την αξιολόγηση του κινδύνου νέας αύξησης του πληθωρισμού εξαιτίας της αύξησης των μισθών. Προφανώς, η ΕΚΤ προτιμά οι εργαζόμενοι να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό αποκλειστικά με περισσότερη εργασία, αλλά όχι και με αύξηση μισθών…

Οσον αφορά τη σύνθεση του καλαθιού των νοικοκυριών, αυτή υπέστη μεγαλύτερες προσαρμογές στις κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών που παρουσίασαν την υψηλότερη αύξηση τιμών.

Συγκεκριμένα:

● Μειώθηκαν οι δαπάνες για μεταφορές, φαγητό, οικιακό εξοπλισμό, στέγαση, ένδυση – υπόδηση και υγεία. Είναι ακριβώς οι κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών που γνώρισαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών.

● Αυξήθηκαν οι δαπάνες για εκπαίδευση και κοινή ωφέλεια (όπου οι δαπάνες είναι σε μεγάλο βαθμό ανελαστικές), αλλά και οι δαπάνες σε ρεστοράν και αναψυχή-ταξίδια.

Αυτό το τελευταίο έχει τετραπλή εξήγηση: Πρώτον, μεγάλο μέρος των νοικοκυριών -και όχι μόνο των εισοδηματικά ανώτερων- έκανε σκληρές οικονομίες και μειώσεις σε άλλες κατηγορίες δαπανών για να διατηρήσει το δικαίωμα στις διακοπές. Δεύτερον, η μείωση των αποταμιεύσεων οφείλεται και στην κατανάλωση ενός τμήματός τους γι’ αυτή την κατηγορία δαπανών. Τρίτον, η αύξηση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των τιμών στις συγκεκριμένες κατηγορίες υπηρεσιών. Τέταρτον, επειδή στο μίγμα των ερωτώμενων εκπροσωπούνται όλα τα βαλάντια, σε αυτή την κατηγορία εκφράζονται και οι δυνατότητες των υψηλών εισοδημάτων.

Εξετάζοντας τους λόγους που το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών μειώθηκε τη διετία 2022-2023, η έρευνα αναφέρει ότι αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των δαπανών στις κατηγορίες εστιατόρια και αναψυχή-ταξίδια και δευτερευόντως στην κατανάλωση για είδη πρώτης ανάγκης.

Ως επίλογος, ας ειπωθεί κάτι που εξηγεί πολλά από όλα τα προηγούμενα: η πλειονότητα των ερωτηθέντων ανέφερε ότι τα εισοδήματά της αυξήθηκαν λιγότερο από τον πληθωρισμό. Δεν είναι λοιπόν οι αυξήσεις τιμών που εξηγούν τον πληθωρισμό, καθώς αυτός προπορεύεται, ενώ οι αυξήσεις μισθών υπολείπονται. Η ΕΚΤ οφείλει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στα ευρήματα αυτής της έρευνας –πολλώ δε μάλλον επειδή είναι δική της…

Πηγή: Efsyn.gr