Έντονες συζητήσεις, αλλά και προσδοκίες έχει προκαλέσει η επιστροφή από τον ΕΦΚΑ των αναδρομικών σε 2 συνταξιούχους, οι οποίοι είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, ζητώντας να τους επιστραφούν ποσά από τις συντάξεις τους που είχαν περικοπεί πριν το 2015. Στην απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών μάλιστα, η οποία είναι απολύτως εναρμονισμένη με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας περί αντισυνταγματικότητας των περικοπών, δεν άσκησε έφεση το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.
Δεν υπάρχει ζήτημα διεκδίκησης αναδρομικών ποσών πριν το 2015 ή μετά το 2016, επισήμανε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος . Όπως τόνισε, η απόφαση του δικαστηρίου για τους δύο συνταξιούχους εναρμονίζεται με αυτήν του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία οι περικοπές στις συντάξεις που έγιναν επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ – ΝΔ από το 2012 και μετά είναι αντισυνταγματικές. Ωστόσο, πρόσθεσε ο Δ. Τζανακόπουλος, το ΣτΕ δεν έδωσε αναδρομική ισχύ στην απόφασή του.
Η κυβέρνηση θα εφαρμόσει την όποια απόφαση του ΣτΕ, , τονίζει ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος για την πριν από το 2015 περίοδο, κάνοντας λόγο για κάποιους που προεξοφλούν ελπίδες στους συνταξιούχους είτε για πολιτικά οφέλη, είτε για αποκόμιση κέρδους.
«Θα εφαρμόσουμε την απόφαση που θα εκδώσει το ΣτΕ μετά την εξέταση και των αντίθετων αποφάσεων των κατώτερων δικαστηρίων. Δεν δικαιούμαστε να επιστρέψουμε περικοπές που το Ανώτατο Δικαστήριο θα έχει απορρίψει», ξεκαθαρίζει.
Όπως εξηγεί, το ΣτΕ είχε εκδώσει την απόφαση το 2015 για να δοθούν αναδρομικά οι μειώσεις των συντάξεων για αγωγές που είχαν γίνει μέχρι την έκδοση της απόφασής του και δέχτηκε ότι η δημοσιονομική συνταξιοδοτική δαπάνη δεν θα υπερβαίνει το 16,2% του ΑΕΠ.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εργασίας
Ειδικότερα, σε σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου εργασίας σημειώνεται πως «οι δικαστικές αποφάσεις για επιστροφή αναδρομικών σε συνταξιούχους, δεν αλλάζουν τα δεδομένα για τα οποία το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έχει σαφώς τοποθετηθεί».
Προστίθεται δε, ότι «το Συμβούλιο της Επικρατείας με την απόφαση-πιλότο του 2015 έκρινε αντισυνταγματικούς τους νόμους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που επέβαλαν εκ νέου οριζόντιες περικοπές στις συντάξεις το 2011 και το 2012.
Η παρούσα κυβέρνηση, εναρμονιζόμενη απολύτως με την κρίση του ΣτΕ και συμμορφούμενη με το Σύνταγμα, προχώρησε στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση το 2016. Έθεσε ενιαίους κανόνες για όλους τους ασφαλισμένους και όλους τους συνταξιούχους, χωρίς διακρίσεις, προστατεύοντας τα καταβαλλόμενα ποσά των συντάξεων.
Οι γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, το οποίο έχει την εποπτεία των νομικών υπηρεσιών του Δημοσίου, καθώς και η άσκηση εφέσεων από το Δημόσιο, στο πλαίσιο της υποχρέωσής του να εξαντλεί τα ένδικα μέσα κινούμενο με βάση τις κατευθύνσεις των ανώτατων δικαστηρίων της χώρας, είναι διαδικασίες στις οποίες δεν υπάρχει καμία πολιτική παρέμβαση.
Είναι προφανές ότι όταν πρόκειται για δικαστικές αποφάσεις που εναρμονίζονται με την απόφαση-πιλότο του ΣτΕ η άσκηση έφεσης μπορεί και να μην κρίνεται σκόπιμη από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους».
Τα αναδρομικά και η ανοχύρωτη αγωνία των συνταξιούχων
Το θέμα της επιστροφής των αναδρομικών για τα ποσά των συντάξεων που περικόπηκαν, καθώς και των δώρων Πάσχα και Χριστουγέννων με δύο νόμους του 2012 (4051/12 και 4093/12) επανήλθε με ένταση στην επικαιρότητα με αφορμή τις αποφάσεις ειρηνοδικείων και πρωτοδικείων που δικαίωσαν συγκεκριμένες περιπτώσεις συνταξιούχων.
Μάλιστα, υπήρξαν ήδη και δύο περιπτώσεις συνταξιούχων οι οποίοι όχι μόνο δικαιώθηκαν στις προσφυγές που έκαναν για επιστροφή των αναδρομικών τους, αλλά τα χρήματα καταβλήθηκαν σε αυτούς μέσω του ΕΦΚΑ.
Το συγκεκριμένο ζήτημα είναι νομικά πολύπλοκο, με οικονομικές διαστάσεις οι οποίες δεν είναι δυνατόν αυτή την περίοδο να προσδιοριστούν, καθώς κανείς δεν έχει μπροστά του όλα τα δεδομένα. Δηλαδή, κανείς δεν γνωρίζει τον πραγματικό αριθμό των συνταξιούχων στους οποίους θα πρέπει να επιστραφούν αναδρομικά τα χρήματα των περικοπών από τους συγκεκριμένους νόμους του 2012.
Το μόνο που έχουμε ως δεδομένο είναι οι αποφάσεις των κατώτερων δικαστηρίων και η δεσμευτική για όλους -και για την κυβέρνηση αλλά και για τα κατώτερα δικαστήρια- απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας του 2015.
Εκείνη η απόφαση όριζε ότι πρέπει να δοθούν αναδρομικά οι μειώσεις από τις περικοπές των νόμων του 2012 «μόνο σε αγωγές που είχαν γίνει μέχρι την έκδοση της απόφασης», δηλαδή μόνο σε αγωγές που είχαν γίνει μέχρι τον Ιούνιο του 2015.
Όμως, το θέμα των αλλεπάλληλων μνημονιακών μειώσεων των συντάξεων, εκτός των άλλων προεκτάσεών του, είναι και κοινωνικά φορτισμένο, καθώς περικλείει την αγωνία 2,5 εκατομμυρίων συνταξιούχων.
Μια αγωνία η οποία είναι «ανοχύρωτη» από όσους επενδύουν σε αυτή -πλην των συνταξιούχων- με όποιο τρόπο κι αν το κάνουν.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι το ΣτΕ με μία άλλη απόφασή του έκρινε ότι δεν αντίκειται στο Σύνταγμα ο περιορισμός της συνταξιοδοτικής δαπάνης να μην υπερβαίνει το 16,2% του ΑΕΠ. Δηλαδή το Ανώτατο Δικαστήριο δέχθηκε ένα πολύ συγκεκριμένο όριο για τα χρήματα που ξοδεύουμε για την ετήσια πληρωμή των συντάξεων. Αυτό ας μην το αγνοούμε όταν γνωμοδοτούμε για λογαριασμό του!
