Εκδήλωση στην Ολυμπία για την αρχαία Όρχηση και τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων
Τέχνη και επιστήμη των αρχαίων Ελλήνων
Μια σημαντική εκδήλωση υπό την αιγίδα του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας, στα πλαίσια των παράλληλων εκδηλώσεων για τα 80 χρόνια Αφής της Φλόγας, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικοί, καλλιτέχνες και πολίτες της ευρύτερης περιοχής, στο Δημαρχείο της πόλης.
Η εκδήλωση, που διοργανώθηκε από το τμήμα Σχολικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ηλείας, το Σάββατο 16 Απριλίου, περιελάμβανε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος η δρ Άννα Λάζου, λέκτορας Ανθρωπολογικής Φιλοσοφίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, έδωσε σεμινάριο με θέμα την αρχαία όρχηση, δηλαδή την τέχνη που είχε ως αντικείμενο την κίνηση, τον χορό, το δράμα, την φωνητική και την προσωδία. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο έργο της ερευνητικής ομάδας που περιλαμβάνει έλληνες αλλά και ξένους καθηγητές, φοιτητές, χορευτές, ηθοποιούς, συνδυάζοντας την επιστημονική έρευνα με την καλλιτεχνική αναζήτηση. Η θεωρητική έρευνα έχει αποδώσει τη δημοσίευση πολυάριθμων βιβλίων, ορισμένα από τα οποία παρουσίασε η κα Λάζου στο σεμινάριο, άρθρων και επιστημονικών ανακοινώσεων σε επιστημονικά συνέδρια.
Μεταξύ άλλων τόνισε ότι η όρχηση δεν αποσκοπεί μόνο στην τέρψη των ανθρώπων αλλά πολλές φορές λειτουργεί ακόμη και θεραπευτικά, κάνοντας όσους την ασκούν πιο ισορροπημένους και αρμονικά συνδεδεμένους με την κοινότητα, τη φύση και τον κόσμο. Η μελέτη αξιοποιεί αρχαιολογικό υλικό που έχει διασωθεί (χαρακτηριστική περίπτωση ο Δελφικός Παιάνας) ώστε να το αποκωδικοποιήσει και να το αποδώσει με τα ανάλογα εκφραστικά μέσα. Ο ερευνητής, ξεκινώντας πάντα από τον λόγο και προσπαθώντας να συμπληρώνονται τα χαμένα κομμάτια μέσα από συσχετισμό με άλλα στοιχεία της συγκεκριμένης ιστορικής εποχής, ενεργοποιεί ακόμη και την δημιουργική του φαντασία για το τελικό αποτέλεσμα.
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να βιώσουν διαδραστικά την εμπειρία της όρχησης μετέχοντας στο πρακτικό μέρος του σεμιναρίου υπό την καθοδήγηση της κας Λάζου. Στο τέλος του σεμιναρίου έγινε επίδειξη χοροθεατρικού δρώμενου από την ομάδα Αρχαίας Όρχησης του θεάτρου «Δώρα Στράτου», με συνοδεία αρχαίων οργάνων.
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων και τα «Ολύμπια»
Η διάλεξη του καθηγητή Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ξενοφώντα Μουσά για τον περίφημο Μηχανισμό των Αντικυθήρων και τη σχέση του με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αποτέλεσε το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης. «Θα μπορούσαμε να μιλάμε τουλάχιστο για ένα εξάμηνο χωρίς να βαρεθείτε καθόλου να ακούτε για τον μηχανισμό», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μουσάς, δίνοντας το στίγμα της σπουδαιότητας αυτού του μοναδικού ευρήματος που αποδεικνύει ότι οι αρχαίοι Έλληνες διέθεταν τεχνολογία αιχμής.
Όπως ανέφερε ο καθηγητής, ο μηχανισμός προέβλεπε πότε θα ξεκινήσουν οι «στεφανίτες» αγώνες, σε μια εποχή που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν αντίληψη του ημερολογίου. Συγκεκριμένα, ο δείκτης της μικρής κλίμακας, η οποία βρίσκεται εντός της πάνω ελικοειδούς σπείρας του μηχανισμού, έδειχνε το έτος τέλεσης των Στεφανιτών αθλητικών αγώνων. Περιφερικά της κλίμακας έχουν διαβαστεί οι λέξεις ΟΛΥΜΠΙΑ, ΠΥΘΙΑ, ΙΣΘΜΙΑ, ΝΕΜΕΑ και ΝΑΑ, ενώ εσωτερικά, σε κάθε τεταρτημόριο, αναγράφονται τα έτη του τετραετούς ολυμπιακού κύκλου. Ο μηχανισμός, που προέβλεπε με εκπληκτική ακρίβεια από τις φάσεις της Σελήνης μέχρι και τα δίσεκτα έτη, όπως και τις αποστάσεις πλανητών από τη γη, έχει κεντρίσει το παγκόσμιο επιστημονικό ενδιαφέρον. Ο κ. Μουσάς έδειξε στο κοινό ένα ομοίωμα του μηχανισμού που λειτουργούσε με γραναζάκια, κάτι σαν τον μετρητή ρεύματος της ΔΕΗ και θεωρείται πως ήταν για την εποχή ότι είναι σήμερα οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές.
Παρόντες στην διπλή εκδήλωση ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αρχαίας Ολυμπίας Πανάγος Παντελάκος, ο αντιδήμαρχος Πέτρος Γιαννακόπουλος, ο πρόεδρος του ΝΠΔΔ Παιδείας και Αθλητισμού του Δήμου Αντώνης Χρυσανθακόπουλος, ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ηλείας Βασίλης Δημητρέλλος, η υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων Τίτα Τερζή, η οποία τόνισε στην ομιλία της ότι οι εκδηλώσεις αυτές, με αφορμή την 31η Ολυμπιάδα του Ρίο, έχουν σαν επίκεντρο την επιστήμη και την τέχνη και μέσω αυτών τον άνθρωπο και το υψηλότερο δημιούργημά του, τον πολιτισμό.
Πρόγραμμα Δευτέρας 18 Απριλίου
09:00 Ανάκρουση Ολυμπιακού ύμνου από τη χορωδία Δ.Σ. Λάλα
Χορευτικό δρώμενο “Dancing Steps” Μαρία Πολίτη
10:00 Έναρξη προγράμματος «ΚΟΡΟΙΒΟΣ». Ζωντανή σύνδεση συμμετεχόντων μαθητών από σχολικές μονάδες της Ηλείας με μαθητές σχολικής μονάδας του Βερολίνου, στο πλαίσιο της επετείου των 80 χρόνων Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας (Βερολίνο 1936 – Ρίο 2016)
11:00 Συναυλία για τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς. Σολίστ: Κάτια Πάσχου, Ντόρα Λοΐζου, Λυδία Αγγελοπούλου, Δανάη Μπερή. Μουσική επιμέλεια Βενιαμίν Χατζηκουμπαρόγλου.
– Ανάκρουση Εθνικού Ύμνου από τη χορωδία Δ.Σ. Λάλα
-Απονομή αναμνηστικών διπλωμάτων στους συμμετέχοντες
13:00 -Λήξη
