Ε. Τσακαλώτος στην “Πρωινή”: «Η κυβέρνηση έχει αφήσει ανεξέλεγκτο το κύκλωμα εμπορίας αγροτικών προϊόντων»
Ο υπουργός Οικονομικών επί ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιος πρόεδρος του κόμματος στις κάλπες του Σεπτέμβρη, Ευκλείδης Τσακαλώτος σε μια εφ ΄ολης της ύλης συνέντευξη στην “Πρωινή”
Συνέντευξη στον Δημήτρη Τερζή
ΤΙ ΑΠΑΝΤΑ:
- Για το «μαξιλάρι» των 37 δις του ΣΥΡΙΖΑ
- Για το αριστερό αφήγημα με το οποίο διεκδικεί την προεδρία του κόμματος
- Για την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές
- Για το “όραμά¨ του για το “αύριο” του ΣΥΡΙΖΑ
Ο υπουργός Οικονομικών επί ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιος πρόεδρος του στις κάλπες του Σεπτέμβρη, Ευκλείδης Τσακαλώτος, μιλάει στην «Πρωϊνή» λίγες μέρες μετά την επίσκεψή του στο νομό στο κάμπινγκ της νεολαίας του κόμματος στο Γιαννιτσοχώρι. Αναφέρεται στην ανάγκη ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδίου για τη δυτική Ελλάδα, η οποία όπως λέει, έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης ενώ ταυτόχρονα αναλύει το σχέδιο της Αριστεράς για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που έχει εφαρμογή και στην αγροτική πολιτική και που έχει ως στόχο την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας. Τέλος, από τη συζήτηση δεν θα μπορούσαν να λείπουν ούτε τα 37 δισ. ευρώ που άφησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στη Ν.Δ. αλλά ούτε και τα εσωκομματικά του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
ΕΡ: Βρεθήκατε πρόσφατα στην Ηλεία, στο κάμπινγκ της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ. Θα παρατηρήσατε πως από την Πάτρα έως και τη δυτική Μεσσηνία, η περιοχή είναι χωρίς σύγχρονο και ασφαλές οδικό δίκτυο, παρά το γεγονός ότι αποτελεί τουριστικό πόλο έλξης για χιλιάδες κόσμου κάθε χρόνο. Την ίδια ώρα ο νομός αν και είναι εύφορος, δείχνει να παραμένει στάσιμος αναπτυξιακά. Θα ήθελα ένα σχόλιό σας για όλα αυτά.
«Πράγματι, η δυτική ακτή της Πελοποννήσου έχει ένα οδικό δίκτυο πολύ κατώτερο των προδιαγραφών που θα έπρεπε να απολαμβάνουν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της, για ποιοτικές και ασφαλείς μετακινήσεις. Δυστυχώς, και εδώ εφαρμόστηκε η πρακτική της ΝΔ που είδαμε και σε άλλα σημαντικά δημόσια έργα, όπως ο ΒΟΑΚ και το μετρό Θεσσαλονίκης, που είχε ως αποτέλεσμα μεγάλες καθυστερήσεις, ακόμα και με κίνδυνο απώλειας ευρωπαϊκών κονδυλίων, διακινδυνεύοντας την ίδια την υλοποίηση των έργων. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι το τμήμα Πάτρα-Πύργος που είχε δημοπρατηθεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, μετά από δεκαετίες καθυστερήσεων, είχε ως ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2023, ενώ πλέον μιλάμε για το 2025. Αυτό σημαίνει τουλάχιστον 2 χρόνια χαμένα! Αλλά και οι υπόλοιποι σημαντικοί οδικοί άξονες (Καλό Νερό – Τσακώνα, Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη) βρίσκονται ακόμα στον «αέρα», με ευθύνη της παρούσας κυβέρνησης.
Οι αναπτυξιακές προοπτικές της περιοχής, όχι μόνο στον τουρισμό, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως ιδίως ο πρωτογενής, είναι τεράστιες. Η Δυτική Πελοπόννησος έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία, εάν ενταχθούν σε ένα συνεκτικό και ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο, με ταυτόχρονη επένδυση σε κρίσιμες υποδομές, μπορούν να φέρουν σημαντική ανάπτυξη. Ανάπτυξη βασιζόμενη, όμως, σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, που θα σέβεται τον άνθρωπο και το περιβάλλον και θα αξιοποιεί την τεχνολογία. Γι’ αυτό λέω ότι χρειαζόμαστε και ένα αναπτυξιακό κράτος, που άλλοτε θα συντονίζει, άλλοτε θα παρεμβαίνει, άλλοτε θα διευκολύνει και άλλοτε απλά θα δίνει χώρο. Με τον τρόπο αυτό και θα επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη και θα αμβλυνθούν οι περιφερειακές ανισότητες, κρατώντας παράλληλα τους ανθρώπους στον τόπο τους για να δημιουργήσουν».
ΕΡ :Η Αριστερά προτάσσει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Σε επίπεδο αγροτικής απολιτικής, τί περιλαμβάνει αυτό το μοντέλο;
«Η πρόταση μας για το νέο παραγωγικό μοντέλο του πρωτογενούς τομέα έρχεται να απαντήσει στα δομικά προβλήματα της ελληνικής γεωργίας με στόχο τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων οι οποίες παράγουν τροφή για το κοινωνικό σύνολο. Στην Ελλάδα με τον αγροτικό πληθυσμό να ξεπερνά το 10% του ενεργού και με μικρό και πολυτεμαχισμένο κλήρο, ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής μας είναι η δημιουργία ενός νέου συνεργατικού μοντέλου προς όφελος του αγροτικού κόσμου.
Μόνο με τέτοια σχήματα θα μπορέσει η ελληνική γεωργία να είναι ανταγωνιστική. Με συνεργασία αγροτών, πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων υπό την εποπτεία της πολιτείας για ένα σχέδιο αγροτικής πολιτικής για παραγωγή ποιοτικών, ανταγωνιστικών προϊόντων ασφαλών για τον καταναλωτή. Με χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων του ΠΑΑ για γενναία ηλικιακή ανασύνθεση του αγροτικού πληθυσμού. Θέλουμε νέους ανθρώπους, κατηρτισμένους που να μπορούν να αξιοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες για μείωση και του κόστους παραγωγής.
Εν κατακλείδι, συζητάμε για ένα εθνικό σχέδιο αγροτικής πολιτικής που θα αξιοποιεί όλα τα εργαλεία για μια βιώσιμη ανταγωνιστική γεωργία».
ΕΡ:Το κόστος παραγωγής στα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα έχει εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, Αυτό σε συνδυασμό με τους μεσάζοντες αυξάνει κατά πολύ το την τελική τιμή του προϊόντος στο ράφι, μια αύξηση που κανένα pass δεν μπορεί να αναχαιτίσει. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε στηρίξει τις αγορές χωρίς μεσάζοντες. Είναι μια λύση ή χρειάζονται και άλλες προτάσεις προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αισχροκέρδεια και η ακρίβεια;
«Η τεράστια αύξηση του κόστους παραγωγής είναι άλλη μια «επιτυχία» της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Να θυμίσω ότι είχε ξεκινήσει πριν ακόμα από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Εφόδια, καύσιμα, ρεύμα, νερό είναι οι σημαντικότερες από τις παραμέτρους της αύξησης αυτής.
Οι αγορές μεσαζόντων και οι λαϊκές αγορές με σημαντική παρουσία παραγωγών ήταν το τελευταίο ανάχωμα των καταναλωτών για φτηνά και ποιοτικά προϊόντα. Η ΝΔ ήρθε να χτυπήσει και τους δύο αυτούς θεσμούς. Η κυβέρνηση όμως, λειτουργώντας αποκλειστικά προς όφελος των μεγάλων συμφερόντων της αγοράς, έχει αφήσει ανεξέλεγκτο το κύκλωμα εμπορίας αγροτικών προϊόντων, με αποτέλεσμα ο παραγωγός να πουλάει τα προϊόντα σε τιμές κόστους και ο καταναλωτής να μην μπορεί να τα αγοράσει. Από την άλλη μεριά το ίδιο αυτό κύκλωμα εισάγει προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας σε χαμηλές τιμές από τρίτες χώρες, τα οποία πωλούνται σε τιμές υψηλές. Έτσι χάνουν και οι παραγωγοί και οι καταναλωτές. Οι μόνοι που κερδίζουν είναι όσοι συμμετέχουν στο κύκλωμα εμπορίας.
Εκτός από την επαναφορά των αγορών μεσαζόντων, αυτό που θα επαναφέρει την ισορροπία είναι ένα δημόσιο, αποτελεσματικό και αδιάβλητο σύστημα ελέγχων που θα λειτουργήσει προς όφελος αγροτών και καταναλωτών και ως προς τις τιμές και ως προς την ασφάλεια της τροφής».
ΕΡ: Δεχθήκατε πολλά βέλη, κυρίως εκ των έσω για τα 37 δισ. ευρώ που αφήσατε στα δημόσια ταμεία. Τί απαντάτε σε αυτούς που λένε ότι θα μπορούσατε να είχατε αφήσει λιγότερα και κάποια άλλα να τα χρησιμοποιήσετε προκειμένου να στηρίξετε μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας;
«Θέλω να είμαι σαφής σε αυτό το θέμα, για αυτό και θα το πιάσω από την αρχή. Όταν αναλάβαμε τη διακυβέρνηση της χώρας το 2015, βρισκόμασταν σε μια κατάσταση οριακή: άδεια κρατικά ταμεία, τοκοχρεολύσια της τάξης των 22 δις πληρωτέα εντός του έτους, έλλειψη πρόσβασης στις αγορές. Επιπλέον το προηγούμενο πρόγραμμα δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και η δημοσιονομική προσαρμογή, δηλαδή τα συμφωνημένα δημοσιονομικά πλεονάσματα δεν είχαν επιτευχθεί – το αποτέλεσμα του 2014 ήταν μηδενικό, ούτε έλλειμμα ούτε πλεόνασμα.
Προκειμένου να αποφύγουμε την άτακτη χρεοκοπία και να λάβουμε την απαραίτητη χρηματοδότηση, υπογράψαμε μνημόνιο με τους θεσμούς. Το μνημόνιο αυτό προέβλεπε δημοσιονομικά πλεονάσματα που σταδιακά κατέληγαν στο 3,5% το 2018, σαφώς μικρότερα και με ομαλότερη προσαρμογή από αυτά που προβλέπονταν στο προηγούμενο μνημόνιο. Ωστόσο, παρόλο που ήταν μικρότερα, έπρεπε να φτάσουμε τον στόχο, και άρα οι πραγματικές επιλογές ήταν τρεις: είτε να αυξήσουμε τους φόρους που αυξήσαμε, είτε να αυξήσουμε άλλους φόρους που πρότειναν οι θεσμοί (π.χ. το ΔΝΤ είχε προτείνει την αύξηση του φόρου ενέργειας στον ανώτατο συντελεστή), είτε να συνεχίσουμε να μειώνουμε μισθούς και συντάξεις όπως έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Μια τέτοια συζήτηση μπορεί να γίνει, αλλά πάνω στις πραγματικές επιλογές που υπήρχαν. Εν κατακλείδι, τα 37 δις δημιούργησαν την αναγκαία ασφάλεια για να βγούμε στις αγορές. Αν αντί για 37 δις είχαμε π.χ. 30 δις, αφενός θα υπήρχε λιγότερη ασφάλεια, αφετέρου αυτά τα 7 δις δεν θα μπορούσαν να ξοδευτούν για κοινωνικές ή αναπτυξιακές πολιτικές ακριβώς επειδή υπήρχαν οι δημοσιονομικοί στόχοι».
ΕΡ: Διεκδικείτε την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ. Προτάσσετε αριστερό αφήγημα την ώρα που άλλοι αντίπαλοί σας θεωρούν ότι είναι λάθος να ακολουθήσετε αυτή την πορεία και ότι κάτι τέτοιο θα σας οδηγούσε ξανά στο 3%. Τι απαντάτε σε αυτή την κριτική;
«Θεωρώ ότι όταν απευθύνεσαι σε ένα κόσμο να σε ψηφίσει, για να καλυτερέψεις τη ζωή του, το στίγμα σου πρέπει να είναι σαφές. Και η αριστερά έχει σαφές στίγμα. Μάχεται διαχρονικά, για τη δημόσια παιδεία και υγεία, για το δημόσιο χώρο, για τη μείωση των ανισοτήτων, για την εξάλειψη της παιδικής φτώχιας, κατά των διακρίσεων και του κοινωνικού αποκλεισμού, για αξιοπρεπείς μισθούς. Για δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα με καλές συντάξεις, για ένα ισχυρό δημόσιο τομέα που θα οργανώνει, θα επιβλέπει και θα ελέγχει την παραγωγική διαδικασία αλλά και θα συμμετέχει σε αυτή όταν κρίνεται απαραίτητο (πχ ΔΕΗ), για δικαιοσύνη, ισονομία και αλληλεγγύη.
Ειλικρινά πιστεύω ότι η μεγάλη μάζα των πολιτών -πολλοί από τους οποίους ανήκουν στο χώρο του κέντρου- ονειρεύεται μια κοινωνία με τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Επιπλέον η ιστορία έχει δείξει ότι τα πολιτικά κόμματα που κινήθηκαν σε αυτή την κατεύθυνση, πείθοντας παράλληλα τον κόσμο ότι μπορούν να επιτύχουν, είχαν και έχουν καλή πορεία. Αντιθέτως τα κόμματα εκείνα που έχασαν στο πέρασμα του χρόνου την ταυτότητά τους, κατέρρευσαν. Για μένα λοιπόν, η καθαρή ταυτότητα είναι απαραίτητη αν θέλει ένα κόμμα να είναι αξιόπιστο και να έχει προοπτική διακυβέρνησης».
ΕΡ: Όλοι οι υποψήφιοι για την προεδρία λέτε πως ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε λανθασμένη τακτική στις εκλογές. Το ίδιο ομολόγησε και ο Αλέξης Τσίπρας. Στις συναντήσεις που είχατε στα όργανα, είχαν συζητηθεί αυτά, υπήρξαν ενστάσεις και αν ναι, γιατί επιμείνατε σε αυτή τη στρατηγική;
«Προφανώς σε όλες αυτές τις αποφάσεις υπήρχαν και διαφορετικές απόψεις. Ωστόσο οι αποφάσεις έχουν ληφθεί συλλογικά. Εκ του αποτελέσματος βέβαια φαίνεται ότι η στρατηγική μας είχε και λάθη. Από τη μια για παράδειγμα δεν είχαμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα και αυτό στοίχισε στην αξιοπιστία του προγράμματος. Από την άλλη υποεκτιμήσαμε την απόδοση των μέτρων της κυβέρνησης. Γιατί παρόλο που εξακολουθώ να πιστεύω ότι ήταν στη λάθος κατεύθυνση, ο κόσμος φαίνεται να τα αξιολόγησε περισσότερο θετικά από ότι περιμέναμε. Ακόμη και η στρατηγική μας για την απλή αναλογική ήταν λάθος. Και αν και συνεχίζω να πιστεύω στα οφέλη της απλής αναλογικής, στην πράξη φάνηκε ότι από την στιγμή που οι υπόλοιπες δυνάμεις δεν επιθυμούσαν τη συνεργασία θα έπρεπε και εμείς να είχαμε προσεγγίσει το θέμα διαφορετικά. Το τελευταίο βέβαια είναι κάτι στο οποίο καταλήγω τώρα. Για να είμαι ειλικρινής, ούτε εγώ το είχα θέσει πριν τις εκλογές».
ΕΡ: Ποιό είναι το όραμά σας για τον ΣΥΡΙΖΑ του αύριο; Πώς μπορεί το κόμμα να διεκδικήσει και πάλι την εξουσία με επιτυχία;
«Ο Σύριζα είναι και πρέπει να παραμείνει ένα κόμμα εξουσίας, ένα κόμμα με προοπτική διακυβέρνησης. Που θα μπορεί να υποστηρίξει τον κόσμο όπου χρειαστεί, να πάει κόντρα στα μεγάλα συμφέροντα, να δώσει τις μάχες για τους πολλούς.
Προφανώς οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τα όποια λάθη, τις παραβλέψεις μας, να αφουγκραστούμε τις ανάγκες της κοινωνίας και να είμαστε δίπλα της. Από την άλλη πλευρά όμως θεωρώ ότι αξίζουμε να είμαστε υπερήφανοι για τον τρόπο που κυβερνήσαμε τη χώρα και για το ότι τη βάλαμε πίσω σε τροχιά ανάπτυξης και ευημερίας και αυτό είναι κάτι που πρέπει επίσης να επικοινωνήσουμε στους πολίτες.
Στις μάχες που έχουμε να δώσουμε δεν περισσεύει κανείς και καμία. Όλοι όσοι πιστεύουν στο όραμά μας και τάσσονται μαζί μας, μπορούν και θα βοηθήσουν να φτιάξουμε την κοινωνία που ονειρευόμαστε, με αξιοπιστία και με σχέδιο. Να ξέρει ο κόσμος ότι λέμε αυτά που εννοούμε, και εννοούμε αυτά που λέμε».