Με τη βούλα του Συμβουλίου της Επικρατείας αρχίζει η εφαρμογή του μέτρου της υποχρεωτικής διακοπής εργασίας ανά δύο ώρες για εργαζόμενους σε Δημόσιο, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Η διακοπή θα αφορά είτε 15λεπτο διάλειμμα είτε απασχόληση σε εργασία εκτός υπολογιστή. Σύμφωνα μάλιστα με τη σχετική απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, σε περίπτωση που δεν επιτραπεί σε εργαζόμενους η διακοπή από την οθόνη, μπορούν να διεκδικήσουν αποζημίωση για ηθική βλάβη, ανοίγοντας τον δρόμο για σειρά διεκδικήσεων από χιλιάδες εργαζόμενους.
Η απόφαση 540/2021 του ΣΤ’ Τμήματος του ΣτΕ ελήφθη στο πλαίσιο πιλοτικής δίκης, με αφορμή προσφυγή πρώην υπαλλήλου Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Αττικής, ο οποίος εργαζόταν στο λογιστήριο και διεκδίκησε καταβολή αποζημίωσης για παράλειψη χορήγησης, από τον εργοδότη του, του προβλεπόμενου ολιγόλεπτου διαλείμματος ανά δίωρο απασχόλησης.
Προσέφυγε στα Διοικητικά Δικαστήρια, υποστηρίζοντας ότι η διοίκηση του νοσοκομείου δεν τήρησε την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία (Οδηγία 90/270/ΕΟΚ και Π.Δ. 398/1994) για «την ασφάλεια στην εργασία και την προστασία της υγείας των εργαζομένων» και σημειώνοντας ότι «υπέστη βλάβη στην υγεία του λόγω της συνεχούς έκθεσής του ενώπιον της οθόνης του ηλεκτρονικού υπολογιστή». Για διάστημα δύο ετών, αξίωσε το ποσό των 3.000 ευρώ για χρηματική ικανοποίηση, λόγω βλάβης που υπέστη.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας δέχτηκαν ότι ο εργαζόμενος υπέστη ηθική βλάβη και παρέπεμψαν την υπόθεση στα διοικητικά δικαστήρια, για να προσδιορίσουν το ύψος της χρηματικής ικανοποίησης. Στην απόφασή τους υπογραμμίζουν ότι η διοίκηση του νοσοκομείου δεν τήρησε την υποχρέωση «να προβεί σε ανάλυση και να αξιολογήσει τις θέσεις εργασίας και, μετά από διαβουλεύσεις με τους εργαζομένους ή και τους εκπροσώπους τους, να προβεί στον σχεδιασμό της δραστηριότητας των εργαζομένων με τρόπο ώστε να εναλλάσσεται ανά δίωρο η εργασία».
«Πρόκειται για μια πολύ σημαντική απόφαση, καθώς στην πράξη ουδεμία σχετική ρύθμιση υπήρχε στο ελληνικό Δημόσιο. Το μόνο που υπήρχε, ως αντιστάθμισμα, ήταν η καταβολή ενός επιδόματος για τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, το οποίο, ωστόσο, κι αυτό καταργήθηκε με τους μνημονιακούς νόμους», δήλωσε στην «Εφ.Συν.» ο Γ. Πετρόπουλος, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ. «Το βασικότερο», προσθέτει ο κ. Πετρόπουλος, «είναι να εφαρμοστεί η απόφαση σε όλο τον δημόσιο τομέα, που ώς έναν βαθμό δίδει και το μέτρο για τις συνθήκες υγείας και ασφάλειας που πρέπει να ισχύουν παντού».
Η απόφαση του ΣτΕ εμμέσως αποτελεί μια πυξίδα και για τη διεκδίκηση του μέτρου στον ιδιωτικό τομέα όπου κυριαρχεί απόλυτη αυθαιρεσία. Ειδικότερα, στις μεγάλες πλατφόρμες εξυπηρέτησης πελατών, οι εργαζόμενοι όχι μόνο έχουν πολύ μικρά διαλείμματα ανά μεγάλα διαστήματα, αλλά συχνά πρέπει να δουλεύουν ως πολυεργαλεία μπροστά στην οθόνη, κάνοντας συχνά παράλληλες εργασίες. Π.χ. απαντούν στις κλήσεις πελατών και τηλεφωνικά και μέσω αποστολής μέιλ. Αξιολογούνται και χρονομετρούνται συνεχώς με το δευτερόλεπτο και αξιολογούνται διαρκώς και αδιαλείπτως.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η σωματική και ψυχική καταπόνηση και, στο τέλος, η παραίτηση, αφού σπανίως κατορθώνουν οι υπάλληλοι να αντέξουν αρκετό χρόνο σε ανάλογες εργασίες.
