Διαρκής μάχη για το ψηφιακό «χάσμα»
-Η εκπαιδευτικός Δημ. Παπαδοπούλου και ο προϊστ.της Α/Βάθμιας Εκπαίδευσης Ηλείας, Ανδρ. Καρατζάς μιλούν στην «Πρωινή» για τη θέση της Πληροφορικής στα δημοτικά σχολεία
Του Παναγιώτη Φωτεινόπουλου
Ο ψηφιακός εγγραμματισμός (digital literacy) αποτελεί τη νέα πρόκληση που αντιμετωπίζει η ελληνική εκπαίδευση, δεδομένου ότι η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας και η «4η Βιομηχανική Επανάσταση» επιβάλλει σήμερα στον μαθητικό πληθυσμό να αποκτά από νωρίς τις βασικές γνώσεις και δεξιότητες χρήσης ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή και της ασφαλούς περιήγησης στο διαδίκτυο και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, γνωστότερα και ως social media, για να αποτραπεί το ψηφιακό χάσμα.
Η επιστήμη της Πληροφορικής δεν έχει πολύ μεγάλη ιστορία στην Ελλάδα, αφού μόλις το 1980 ιδρύθηκε το πρώτο τμήμα Πληροφορικής στην Ελλάδα, στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών. Στα μέσα της ίδιας δεκαετίας νομοθετήθηκε και η εισαγωγή της Πληροφορικής στην εκπαίδευση τόσο ως αυτοδύναμου γνωστικού αντικειμένου, όσο και ως εκπαιδευτικού μέσου στο πλαίσιο των άλλων γνωστικών αντικείμενων.
Όπως εξηγεί στην «Πρωινή» η αναπλ. εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ηλεία, με ειδικότητα στην Πληροφορική, Δήμητρα Παπαδοπούλου, η πρώτη εμφάνιση του μαθήματος στην ελληνική πραγματικότητα τοποθετείται την περίοδο 1983-1985, αρχικά από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
«Αρκετά χρόνια μετά επεκτάθηκε και στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, με καταλυτική περίοδο το 2010-2011, όπου άρχισε να εντάσσεται στο τυπικό πρόγραμμα σπουδών. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια επηρέασε και την εκπαίδευση, επιτάσσοντας τη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα», τόνισε και πρόσθεσε πως η εισαγωγή και εφαρμογή των ΤΠΕ στο σχολείο έφερε σημαντικές αλλαγές σε αυτό.
«Ο εκπαιδευτικός απέκτησε έναν πιο συμβουλευτικό ρόλο, χωρίς να αποτελεί κάποιον που σκοπό έχει την απλή μεταφορά της γνώσης. Στόχος του είναι να βοηθήσει, να εμψυχώσει και να ενθαρρύνει, καθώς επίσης να δημιουργήσει τις σωστές βάσεις, έτσι ώστε οι μαθητές να αποκτήσουν την πληροφορία και τη μάθηση μέσω του υπολογιστή και των νέων τεχνολογιών. Η Πληροφορική, με την ενσωμάτωση και καθιέρωσή της ως θεσμού στο εκπαιδευτικό σύστημα έφερε στην επιφάνεια νέες δυνατότητες στη διδασκαλία, προσφέροντας στον μαθητή τις δεξιότητες εκείνες που θα του δώσουν την ώθηση να εξελιχθεί και να αποκτήσει πνευματική ωριμότητα. Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι η εισαγωγή της Πληροφορικής στην εκπαίδευση είναι αναγκαία, για να μπορέσουν οι μαθητές να αντεπεξέρχονται και να επιβιώνουν σε έναν κόσμο που διαρκώς εξελίσσεται και μεταβάλλεται», επισημαίνει.
Ανδ. Καρατζάς: «Καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια για τον ψηφιακό εγγραμματισμό»
Ο προϊστάμενος της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηλείας, Ανδρέας Καρατζάς, ανέφερε στην «Πρωινή» πως το υπουργείο Παιδείας έχει διαμορφώσει το αναλυτικό πρόγραμμα με βάση τις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις της εποχής, καθώς προβλέπει τη διδασκαλία του μαθήματος από μία ώρα την εβδομάδα σε όλες τις τάξεις του δημοτικού από εκπαιδευτικό ειδικότητας Πληροφορικής κι όχι από οποιονδήποτε εκπαιδευτικό Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, κάτι που διασφαλίζει την έγκαιρη κάλυψη όλων των προβλεπόμενων θέσεων.
«Δεν υπάρχει καμία έλλειψη εκπαιδευτικού γιατί δεν γίνεται ανάθεση στο μάθημα, δεν μπορούμε να το αναθέσουμε το μάθημα να το διδάξει ένας δάσκαλος, αλλά διδάσκεται από ειδικότητα συγκεκριμένη. Είναι από τα μόνα μαθήματα, μαζί με των Αγγλικών, που δεν γίνεται δεύτερη ανάθεση. Επομένως το υπουργείο φροντίζει ώστε να καλύπτονται πλήρως οι θέσεις των ΤΠΕ κα να μην υπάρχει πρόβλημα», τόνισε και πρόσθεσε πως η ελληνική εκπαίδευση πρωτοπορεί στην ψηφιακή και είναι σε πολύ καλή θέση σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, τα οποία δεν υλοποίησαν με τον ίδιο βαθμό επιτυχία την εξ αποστάσεως εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
«Το θετικό είναι ότι τα παιδιά σήμερα είναι σε πλαίσιο αυτομόρφωσης μέσα από τα τάμπλετ και τα κινητά που χρησιμοποιούν, ενώ η εμπειρία του webbex στην πανδημία έδειξε πως τα παιδιά προσαρμόστηκαν άμεσα και αυθόρμητα στην εκπαίδευση εξ αποστάσεως. Επομένως, τις γνώσεις που έχουν, προσπαθούν να τις συστηματοποιήσουν και να τις αυξήσουν, να τις εντάξουν στο πλαίσιο της εκπαίδευσής τους. Στο σχολείο γίνεται συστηματική εκπαίδευση για την κατανόηση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας με συγκεκριμένες εφαρμογές. Παράλληλα, καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια ώστε να μάθουν τα παιδιά να αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη όταν χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, ώστε αυτή η χρήση να είναι ασφαλής και μακριά από το λεγόμενο fishing και άλλε παγίδες του διαδικτύου. Σε αυτό προσπαθεί και το νέο αναλυτικό πρόγραμμα, καθώς στο μάθημα είναι ενταγμένη και η ασφάλεια για το διαδίκτυο, ενώ υπάρχουν διάφορα προγράμματα στα οποία συμμετέχουν τα παιδιά για το ασφαλές διαδίκτυο», τόνισε και πρόσθεσε ότι ο ψηφιακός εγγραμματισμός ή αναλφαβητισμός παρατηρείται πλέον στους μεγαλύτερους και ενδεχομένως σε παιδιά ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
«Ψηφιακός εγγραμματισμός ή αναλφαβητισμός μπορεί να θεωρηθεί ότι ενδεχομένως υπάρχει σε μεγάλο ποσοστό ακόμα σε παιδιά ευάλωτων κοινωνικών ομάδων όπως τα Ρομά, που δεν έχουν την ευχέρεια να έχουν στο σπίτι τους ίντερνετ ή τάμπλετ, αν και πρέπει να σημειώσουμε ότι όλα τα παιδιά έχουν πάρει τάμπλετ από την ελληνική κυβέρνηση, καθώς το υπουργείο Παιδείας πέρυσι έκανε τη σχετική προμήθεια», σημείωσε.
