Με εισηγήσεις υψηλού επιστημονικού επιπέδου και τεράστια ανταπόκριση από το διαδικτυακό κοινό ολοκληρώθηκε προχθές το βράδυ η διημερίδα της «Πρωινής» για την Ελληνική Επανάσταση και τη γέννηση του ελληνικού κράτους, στην οποία συμμετείχαν κορυφαίοι πανεπιστημιακοί της χώρας.
Τι συζητήθηκε στην 1η ενότητα
Η 1η ενότητα ξεκίνησε το πρωί του Σαββάτου με την εισήγηση του καθηγητή Ιστορίας, Πέτρου Πιζάνια, ο οποίος σημείωσε ότι είναι ίσως η πρώτη προσχεδιασμένη επανάσταση που γνωρίζουμε από τις νεωτερικές επαναστάσεις έως τότε, από την αγγλική ως την Ελληνική και αυτό σημαίνει ότι σημαντικά τμήματα των ηγετικών ομάδων των Ελλήνων της εποχής είχαν αποφασίσει να αλλάξουν το ρου της ιστορίας τους, προσθέτοντας ότι από το φθινόπωρο του 2022 εισήγαγαν τη δημοκρατία. Ακολούθησε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Διπλωματίας, Αντώνης Κλάψης, ο οποίος ανέλυσε το διεθνές περιβάλλον στο οποίο εκδηλώθηκε η Ελληνική Επανάσταση, επισημαίνοντας ότι η πρόκειται για ένα «μείζον ευρωπαϊκό γεγονός», το οποίο κυοφορήθηκε μετά το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων, σε περιβάλλον κάθε άλλο παρά φιλικό σε επαναστατικά κινήματα. Στη συνέχεια ο Στέφανος Καβαλλιεράκης ανέλυσε τον ρόλο της Φιλικής Εταιρείας στην προετοιμασία της Ελληνικής Επανάστασης, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για τη σπουδαιότερη πολιτική ενέργεια του υπόδουλου ελληνισμού. Την πρώτη ενότητα ολοκλήρωσε ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, Ξενοφώντας Κοντιάδης, ο οποίος εξιστόρησε την περιπετειώδη πορεία των Συνταγμάτων του Αγωνα, υπογραμμίζοντας την προσήλωση με την οποία συμμετείχαν οι επαναστατημένοι Έλληνες στις διεργασίες για τη θέσπιση των τοπικών πολιτευμάτων και στη συνέχεια των Συνταγμάτων του Αγώνα, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι πραγματοποιούνταν εν μέσω πολεμικών συγκρούσεων με μια υπέρτερη δύναμη. Τη διημερίδα προλόγισε ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης.
Όσα συζητήθηκαν στη 2η ενότητα
Το απόγευμα του Σαββάτου πραγματοποιήθηκε η δεύτερη ενότητα, με εισηγήσεις που αφορούσαν τα ιστορικά γεγονότα και τη σκιαγράφηση ιστορικών προσωπικοτήτων της Επανάστασης. Ο Ηλείος καθηγητής Ιστορίας, Αθανάσιος Φωτόπουλος, εξιστόρησε τον ρόλο των προεστών στην έκρηξη της Επανάστασης, παρέχοντας πληθώρα γεγονότων, ο ιστορικός Άγγελος Κουτσολαμπρόπουλος, ανέλυσε τις διαδικασίες της πολιτικής συγκρότησης του Αγώνα στην Πελοπόννησο από το 1821 ως το 1825 και ο Ηλείος συγγραφέας και ερευνητής Πάνος Τριγάζης μίλησε για τη διεθνή αλληλεγγύη στην Επανάσταση και ιδιαίτερα στον φιλελληνισμό και τον Λόρδο Μπάιρον. Ο ιστορικός Παναγιώτης Πασπαλιάρης έκανε μια συγκροτημένη σκιαγράφηση της προσωπικότητας του Ιωάννη Καποδίστρια, αναλύοντας τη συμβολή του στην προετοιμασία της Επανάστασης αλλά και στη διακυβέρνησή του, ενώ ο συγγραφέας Άρης Σφακιανάκης μίλησε για τη λογοτεχνική αναπαράσταση του Ιωάννη Καποδίστρια. Η ενότητα ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του Καθηγητή Ιστορίας του ΑΠΘ, Ιάκωβου Μιχαηλίδη, για τον βίο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, από τα χρόνια της Ζακύνθου μέχρι τη συμμετοχή του στην Επανάσταση και την παρουσία του δίπλα στον Καποδίστρια. Τη δεύτερη ενότητα προλόγισε ο δήμαρχος Πύργου, Τάκης Αντωνακόπουλος.
Όσα συζητήθηκαν στην 3η ενότητα
Η 3η και τελευταία ενότητα περιλάμβανε εισηγήσεις που κάλυψαν σημαντικές πτυχές της Επανάστασης, με έμφαση στις ιδεολογικές της διαστάσεις και τον χαρακτήρα και τη σημασία των Συνταγμάτων του Αγώνα. Την αρχή έκανε ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, ο οποίος έκανε μια γενική αποτύπωση του φιλελληνισμού και του φιλελληνικού κινήματος που αναπτύχθηκε στη διάρκεια της Επανάστασης, με ιδιαίτερη αναφορά στο Μεσολόγγι και τον Λόρδο Μπάιρον. Ακολούθησε η καθηγήτρια Οθωμανικής Ιστορίας, Αιμιλία Θεμοπούλου, η οποία αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε η Οθωμανική εξουσία την Επανάσταση, αναδεικνύοντας μια όχι τόσο προβεβλημένη πτυχή του 1821. Στη συνέχεια η βουλευτής Αχαΐας και καθηγήτρια Ιστορίας, Σία Αναγνωστοπούλου, ανέλυσε τον νεωτερικό χαρακτήρα της Επανάστασης, τονίζοντας ότι η στην ελληνική περίπτωση συμπυκνώνονται όλες οι ζυμώσεις της αργής μετάβασης στη νεωτερικότητα με μια Επανάσταση, τονίζοντας ότι ακόμα και η θρησκεία ριζοσπαστικοποιείταιστο πλαίσιο της Επανάστασης και η πίστη μετατρέπεται σε μέσο χειραφέτησης από μέσο υποταγής.
Ο καθηγητής Αριστείδης Χατζής, με τη χρήση διαφανειών (slides), έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση για τον Επαναστατικό Τύπο και για τη λογοκρισία την οποία υπέστη, σε συνάρτηση και με όσα προέβλεπαν τα Συντάγματα του Αγώνα. Ο καθηγητής Κώστας Δουζίνας ανέλυσε τη σημασία του motto «We are all Greeks», με το οποίο αρχίζει το ποίημα «Hellas» του P. Shelley, που εξυμνεί την Ελληνική Επανάσταση, επισημαίνοντας ότι στο κοσμοϊστορικό πεδίο η Ελληνική Επανάσταση επανέλαβε τη γαλλική ελευθερία και την Αϊτινή ισότητα. Ακολούθησε ο βουλευτής Ηλείας, Κώστας Τζαβάρας, ο οποίος αναφέρθηκε στις διατάξεις των Συνταγμάτων του Αγώνα που αποτυπώνουν βασικές αξίες του φιλελευθερισμού και την εισάγουν την Ελλάδα στην εποχή της νεωτερικότητας.
Η διημερίδα ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου και πρώην αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος αναφέρθηκε στα Συντάγματα του Αγώνα και στα Δάνεια της Ανεξαρτησίας ως παράλληλους μηχανισμούς. Όπως τόνισε μεταξύ άλλων, τα Συντάγματα ήταν προϋπόθεση για τη σύναψη των απολύτως αναγκαίων δανείων. «Έχοντας Σύνταγμα και πολιτειακή οργάνωση αλλά όχι χρήματα, δεν μπορείς να οδηγήσεις μία επανάσταση σε αίσιο πέρας. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να έχεις τις προϋποθέσεις δανειοδότησης από τη διεθνή αγορά, η οποία δανειοδότηση λειτουργεί και ως έμμεση πράξη αναγνώρισης (…). Και το Σύνταγμα και το δάνειο είναι εκδήλωση κυριαρχίας. Είναι προϋπόθεση αλλά και απόδειξη διεθνούς αναγνώρισης. Tα δάνεια λειτουργούν ως κορυφαία πράξη εξωτερικής πολιτικής και πρώιμη διαδήλωση και επιβεβαίωση του δυτικού προσανατολισμού. Η επιλογή είναι καθαρά αντιρωσική και προδήλως φιλοβρετανική», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Παρακολουθήστε τα βίντεο με τις εισηγήσεις από κάθε ενότητα:
