Ανεργία: Η ανάπτυξη από μόνη της δεν λύνει το πρόβλημα

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”93769″ img_size=”full”][vc_column_text]«Θέλω δουλειές, όσο περισσότερες νέες δουλειές γίνεται», έλεγε λίγο πριν τις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δίνοντας την υπόσχεση ότι στο τέλος του 2023 οι άνεργοι θα έχουν μειωθεί από τις 850.000 που είναι σήμερα στις 560.000. Η μόνη απάντηση που έδωσε όμως στο πως θα γίνει αυτό, ήταν… «με επενδύσεις και ανάπτυξη».

«Η ανάπτυξη από μόνη της δεν μπορεί να απορροφήσει την υπάρχουσα ανεργία, αν δεν συνδυαστεί με ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης», σχολιάζει όμως η πρώην διοικήτρια του ΟΑΕΔ, Μαρία Καραμεσίνη, που ανέλαβε καθήκοντα τον Μάρτιο του 2015 με την ανεργία να αγγίζει το 25,7% και παρέδωσε, με την ανεργία να έχει πέσει τον Απρίλιο του 2019 στο 17,6%.

«Η ΝΔ δεν έχει εξαγγείλει στα αλήθεια τίποτα για την ανεργία», λέει. «Το μόνο που είπε ο κ. Βρούτσης σε μία τοποθέτηση του, ήταν ότι η ανεργία άρχισε να πέφτει από το 2013 κι όχι από το 2014 και ύστερα. Δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποια άλλη δήλωση, πλην της γνωστής θέσης της ΝΔ – προεκλογικά και μετεκλογικά – ότι η ανεργία θα καταπολεμηθεί μέσα από μια αόριστη ανάπτυξη, η οποία θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας». «Το δικό μου σχόλιο είναι ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να απορροφήσει η αγορά εργασίας δύσκολες προς ένταξη κατηγορίες, οι οποίες έχουν μείνει για μακρύ χρονικό διάστημα στην ανεργία, αν δεν υπάρχουν αντίστοιχα προγράμματα τα οποία να δίνουν προτεραιότητα και να παρέχουν κίνητρα και διευκολύνσεις στις επιχειρήσεις, ώστε να προσλάβουν αυτές τις ευαίσθητες κατηγορίες»..

Ο ΟΑΕΔ αποτελεί το «πρόσωπο» του κράτους προς τους ανέργους, η οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008, όμως, έθεσε σε μεγάλη δοκιμασία τον οργανισμό που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ένα ωστικό κύμα ανεργίας, χωρίς να έχει τα απαραίτητα «όπλα» στη φαρέτρα του. Κυρίως, όμως, τραυμάτισε την αξιοπιστία του ΟΑΕΔ απέναντι στους ανέργους, επειδή εξαιτίας μιας σειράς κυβερνητικών επιλογών σε βάθος δεκαετιών, δεν μπόρεσε να τους παρέχει επαρκή εισοδηματική στήριξη και ευκαιρίες εργασίας.

Όπως υπενθυμίζει η πρώην διοικήτρια του ΟΑΕΔ, τον Μάρτιο του 2015, παρά το πολύ υψηλό ποσοστό της ανεργίας που έφτανε στο 26,7%, το ποσοστό κάλυψης των ανέργων από επιδόματα βρισκόταν μόλις στο 14%. «Βρισκόμασταν σε μία πολύ κακή κατάσταση, καθώς είχαμε περίπου 1.100.000 ανέργους, εκ των οποίων μόνο 154.000 άνθρωποι έπαιρναν
επίδομα ανεργίας» σημειώνει.

Μάλιστα αν και σήμερα γαλάζια στελέχη δηλώνουν ότι δεν συμφωνούν με τα επιδόματα γιατί τους θυμίζουν κάτι από… Λατινική Αμερική, όπως υπογραμμίζει η Μαρία Καραμεσίνη, «ο ΟΑΕΔ τότε δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα γραφείο παροχής επιδομάτων στους ανέργους και επιχορηγήσεων στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Ήταν ένας Οργανισμός, ο οποίος έδινε παροχές σε χρήμα και δεν παρείχε υπηρεσίες, γεγονός που έκανε την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων του περιορισμένη».

Η εικόνα του ΟΑΕΔ σήμερα έχει αλλάξει άρδην όμως. «Ξεκινήσαμε με το μότο “ο ΟΑΕΔ αλλάζει” και εφόσον καταφέραμε να τον αλλάξουμε, τον τελευταίο χρόνο το σύνθημά μας έγινε πια το ”ο δικός σου ΟΑΕΔ”», λέει  η Μαρία Καραμεσίνη. «Τα τρία πρώτα χρόνια υλοποιήσαμε δομικού τύπου αλλαγές, οι οποίες αποσκοπούσαν στο να μετατρέψουν έναν Οργανισμό, που δίνει και παροχές όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε είδος, δηλαδή υπηρεσίες. Και τι είδους υπηρεσίες είναι αυτές; Υπηρεσίες πληροφόρησης και συμβουλευτικής και προς τους ανέργους, αλλά και προς τις επιχειρήσεις. Στους μεν ανέργους για να έχουν μια υποστήριξη για την εργασιακή τους ένταξη, στις δε επιχειρήσεις για να μπορέσουν να διευρύνουν τη δεξαμενή των θέσεων εργασίας στις οποίες ο ΟΑΕΔ θα μπορεί να τοποθετεί ανέργους», «όλες οι δομικές αλλαγές που κάναμε είχαν έναν και μοναδικό σκοπό: να μετατρέψουν τον ΟΑΕΔ σε έναν σύγχρονο ευρωπαϊκό οργανισμό απασχόλησης».

«Παρέλαβα μια προβληματική κατάσταση, ιδίως όσον αφορά τα πληροφοριακά συστήματα του ΟΑΕΔ», λέει και υπενθυμίζει τις ουρές και την ταλαιπωρία των ανέργων στα ΚέντραΠροώθησης της Απασχόλησης όταν ο Οργανισμός δεν είχε ακόμα ηλεκτρονικές υπηρεσίες και ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα.  Ο «Επαναπροσδιορισμός του ΕπιχειρησιακούΜοντέλου του ΟΑΕΔ» βρισκόταν στα σκαριά ήδη από το 2012 και μέχρι το 2015 βρισκόταν σε σχέδια επί χάρτου από μεγάλες ιδιωτικές εταιρίες – αναδόχους στις οποίες είχε ανατεθεί. Το 2015 άρχισε όμως να υλοποιείται και μέσα στην τετραετία που ακολούθησε ολοκληρώθηκε, με την Μαρία Καραμεσίνη να επισημαίνει ότι κομβικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη διαδραμάτισε η απόφαση να προσληφθούν στον Οργανισμό 335 μόνιμοι εργασιακοί σύμβουλοι, ώστε να μην αφεθεί στα χέρια του ιδιωτικού τομέα ο ρόλος της συμβουλευτικής τόσο προς τους ανέργους, όσο και προς τις εταιρείες – εργοδότες.

«Υλοποιήσαμε έναν πολύ μεγάλο αριθμό προγραμμάτων ενεργητικής πολιτικής αγοράς εργασίας και σε αυτά τα προγράμματα εντάχθηκαν 175.000 άνεργοι», συνεχίζει. «Είναι ένας ικανοποιητικός κατά τη γνώμη μου αριθμός, ο οποίος αν προσθέσουμε και τις θέσεις που δημιουργήθηκαν από τα αντίστοιχα προγράμματα του υπουργείου Εργασίας, φτάνει συνολικά τις 240.000 θέσεις εργασίας» . Επίσης οι θεσμικές βελτιώσεις που υιοθετήθηκαν διευκόλυναν την πρόσβαση των πρώην αυτοαπασχολούμενων στο βοήθημα ανεργίας, ενώ ο αριθμός των επιδοτούμενων ανέργων αυξήθηκε κατά 25% μεταξύ 2014 και 2018 και ο βαθμός κάλυψης των ανέργων από επίδομα ανεργίας ανέβηκε στο 16%.

Κάπως έτσι εξηγείται, ίσως, και το γεγονός ότι το 42,1% των ανέργων έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στον ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες εκλογές.

* Αξίζει να σημειωθεί ότι αφήνοντας το τιμόνι του ΟΑΕΔ, η Μαρία Καραμεσίνη αφήνει επίσης πίσω της έναν απολογισμό των δράσεων του Οργανισμού για την περίοδο 2015 – 2019, έκτασης 200 σελίδων. Ένα δείγμα διαφάνειας και δημόσιας λογοδοσίας που θα πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα καλής πρακτικής για θεσμούς και φορείς.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]