Aλ. Αγγελόπουλος: «To ενεργειακό υπερβαίνει τις επιχειρηματικές μας δυνατότητες»
Ο διευθύνων σύμβουλος του Oμίλου Aldemar Resorts, Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, μιλάει στην «Πρωινή» για τη φετινή εικόνα στον τουρισμό
-Σχολιάζει τη βασιμότητα του αφηγήματος περί αφίξεων
-Υπογραμμίζει την ανάγκη ρύθμισης του AirBnB
-Αναλύει το φαινόμενο του «υπερτουρισμού»
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Φωτεινόπουλο
Ως την πλέον καθοριστική παράμετρο για τον ξενοδοχειακό κλάδο αξιολογεί το ενεργειακό κόστος σε συνέντευξή του στην «Πρωινή» ο διευθύνων σύμβουλος τoυ Ομίλου AldemarResorts, Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, τονίζοντας ότι η ενεργειακή κρίση έχει υπερδιπλασιάσει το κόστος λειτουργίας των ξενοδοχείων, ενώ την ίδια στιγμή ο ρωσοουκρανικός πόλεμος έχει μειώσει αισθητά την επισκεψιμότητα. Παράλληλα, σχολιάζει το αφήγημα του «ρεκόρ αφίξεων» και το φαινόμενο AirBnB, εκφράζοντας αισιοδοξία για την πορεία της Ηλείας μετά την ολοκλήρωση της Πατρών-Πύργου.
Πώς κύλησε η θερινή τουριστική περίοδος τη φετινή χρονιά;
Σε εθνικό επίπεδο οι αφίξεις είναι σε πάρα πολύ επίπεδο, και αυτό είναι ενθαρρυντικό γιατί γυρίσαμε από δύο πάρα πολύ κακές χρονιές. Ανά περιοχή μπορεί κανείς να δει διακυμάνσεις. Στη δική μας περιοχή, ούτε σε αφίξεις πήγαμε καλά, γιατί ο Άραξος είχε απώλεια 60% της κίνησης. Αυτό δείχνει ότι μια περιοχή εξαρτημένη σε πτήσεις από Ρωσία, Ουκρανία Λευκορωσία κλπ δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί στην κρίση. Εδώ δηλαδή μας αγγίζουν οι συνθήκες forcemajeure (σ.σ. ανωτέρα βία) που έχουμε μετά τον πόλεμο. Όμως θέλω να αφήσω και μια εθνικού τύπου σημείωση. Οι αφίξεις δεν σημαίνουν ότι τα πήγαμε τόσο καλά. Κάποια αρέσκονται σε αυτές, αλλά εμείς πρέπει να κρατήσουμε ότι έμειναν λιγότερο, ξοδέψανε λιγότερο –τουλάχιστον στο α’ επτάμηνο που το έχουμε και καταγεγραμμένο- και βεβαίως το κόστος τού να φτιάξεις ένα τουριστικό προϊόν και να παρέχεις υπηρεσίες τουριστικού προϊόντος ήταν πολύ υψηλό. Άρα ναι, είναι πολύ αισιόδοξο το ότι πήγαμε καλά, πρέπει όμως να ξαναδούμε λιγάκι το πώς αυτό θα φέρει και τα οικονομικά αποτελέσματα και θα μας κάνει ένα διαχρονικά βιώσιμο μοντέλο τουρισμού, διότι δεν είμαστε.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο εν εξελίξει πόλεμος σε τι βαθμό επηρέασε την επισκεψιμότητα;
Όπως όλοι οι πόλεμοι, μας ξεπερνάει. Είμαστε αποδέκτες και δεν είμαστε οι ελέγχοντες της διαδικασίας. Εδώ στην περιοχή μας χάσαμε το 60% της κίνησης, γιατί είναι αυτές οι αγορές. Σε άλλες περιοχές απλά ζουν τις συνέπειες μέσα από την ακρίβεια, η οποία θα ερχόταν και για άλλους λόγους. Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό που ίσως είναι σημαντικό να συγκρατήσει κανείς, είναι ότι το ενεργειακό αυτή τη στιγμή είναι κομβικό. Έχω την ελπίδα ότι δεν θα κρατήσει πάνω από έναν χρόνο και ότι μέσα στο 2023 θα δούμε αρκετά σοβαρά ζητήματα. Από το 2024 και μετά θα πρέπει να βλέπουμε μια κανονικότητα. Πρέπει όμως να είμαστε πάρα πολύ συντηρητικοί στις προβλέψεις μας για το 2024 και πάρα πολύ εγκρατείς στο πορτοφόλι μας. Όχι απαραίτητα σε πράγματα που μετράνε, αλλά σίγουρα σε πράγματα που θα μπορούσαμε να αποφύγουμε.
Μια και αναφερθήκατε στο ενεργειακό, είναι ορθό να μιλήσουμε για εκτόξευση του κόστους λειτουργίας ενός ξενοδοχείου σε σχέση με το 2019 ή είναι υπερβολικός ο όρος;
Το ξενοδοχείο στην Ηλεία το 2019 είχε μια ΔΕΗ κοντά στις 550.000 ευρώ και τώρα έχει γύρω στο 1,1 εκατ. ευρώ. Και το 2022 με μια πληρότητα 30% λιγότερη εξαιτίας της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Άρα έχουμε αυξημένο κόστος και μειωμένα έσοδα. Αυτό είναι μαθηματική πράξη που ξεπερνάει την επιχειρηματική δυνατότητα να ανταποκριθεί, αλλά βεβαίως είναι και ενδεικτικό του ότι ο πόλεμος θα αφήσει πληγές σοβαρές, όχι μόνο σε μας αλλά σε όλο τον κόσμο.
Το φαινόμενο του «υπερτουρισμού» δεν το συναντάμε τόσο στην Ηλεία όσο σε γειτονικές περιοχές, όπως π.χ. η Ζάκυνθος, όμως βλέπουμε να προκαλεί κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ποια είναι η δική σας γνώμη;
Μου δίνετε την ευκαιρία να κάνω μια «γέφυρα», επειδή διδάσκω τρία χρόνια το μάθημα του βιώσιμου τουρισμού στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Πειραιά. Συνειδητοποιώ ότι από χρόνο σε χρόνο αλλάζω και εγώ το αφήγημά μου. Αλλιώς το ξεκίνησα και αλλιώς το κατέληξα τον τελευταίο χρόνο. Ο υπερτουρισμός είναι πρόβλημα, γιατί συνήθως συνεπάγεται κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος και όχι εκτίμηση του τουριστικού προορισμού. Εμείς αυτό πρέπει να το αποφύγουμε. Τα φαινόμενα του υπερτουρισμού σε κάποιες περιοχές έχουν να κάνουν με καλή προβολή του προορισμού, αλλά και με έλλειψη κανόνων δόμησης, λειτουργίας κλπ. Ένα πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα στο κομμάτι του υπερτουρισμού είναι η AirBnB. Είμαστε η μόνη χώρα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν έχει ρυθμίσει το τι εστί BnB. Να το ρυθμίσουμε και να επιβιώσει ως μοντέλο γιατί το ζητά η αγορά. Να είναι όμως ρυθμισμένο νομικά, ασφαλιστικά και ίσο απέναντι στην ξενοδοχία και στη νόμιμη φιλοξενία. Έτσι θα ελέγξεις και τον όγκο αυτών που θα ταξιδέψουν, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα συμπεριφέρονται στον προορισμό. Ένας κάτοικος BnB δεν έχει κανόνες. Είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει.
Άρα υπάρχει αθέμιτος ανταγωνισμός και ως προς τη φορολογία που πληρώνει ένα ξενοδοχείο και ως προς το κόστος λειτουργίας σε σχέση με ένα κατάλυμα AirBnb;
Βεβαίως, και δεν είναι τυχαίο που οργανισμοί όπως ο ΣΕΤΕ αλλά και το ίδιο το υπουργείο δεν παίρνει καθαρή θέση απέναντι στο πρόβλημα, ενώ βλέπει κανείς αντίθετα το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδας και την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων να λένε ξεκάθαρα ότι αυτό δημιουργεί πρόβλημα πολλαπλασιαστικά σε όλη την ελληνική κοινωνία. Δεν βρίσκουν σπίτια να μείνουν οι φοιτητές, οι στρατιωτικοί, οι εκπαιδευτικοί. Έχουν ανέβει όλα τα ενοίκια. Έχουμε συμπεριφορά άστατη –για να μην πω καμιά άλλη λέξη- από ανθρώπους που δεν ελέγχονται από κάποιον μηχανισμό. Ένα ξενοδοχείο έχει κανόνες στο πώς μπαίνεις, πώς μένεις, τι τρως, τι πετάς. Πέθανε ένα παιδάκι τριών ετών πρόσφατα σε BnB στην Κρήτη. Πού είναι η ασφαλιστική κάλυψη του καταλύματος που θα δικαιώσει τον γονιό που έχασε το παιδί του; Και έχουμε κι άλλα παρόμοια περιστατικά. Αυτά είναι ζητήματα που τα έχει αφήσει ανεξέλεγκτα αυτή τη στιγμή το υπουργείο και οφείλει να βάλει μια τελεία σε αυτό, χωρίς να σημαίνει ότι θέλουμε να φύγει το μοντέλο, το οποίο είναι παγκόσμιο, αλλά πρέπει να μπει σε ένα πλαίσιο και να ρυθμιστεί.
Η επανέναρξη της κατασκευής της Πατρών-Πύργου σας κάνει περισσότερο αισιόδοξο για το μέλλον;
Προφητικά σας λέω ότι η Πελοπόννησος θα πηγαίνει όλο και καλύτερα – και βάζω το σύνολο της Πελοποννήσου. Όσον αφορά τον δυτικό άξονα, στον οποίο είμαστε εμείς, η Πατρών-Πύργου είναι τεράστιο βήμα μπροστά. Το περιμέναμε όλοι πάρα πολλά χρόνια και για εμάς τους ίδιους, όχι μόνο για τους επισκέπτες. Έχουμε το λιμάνι της Πάτρας, το οποίο είναι καινούριο, έχουμε το λιμάνι του Κατακόλου, το οποίο σε μεγάλο ποσοστό είναι επίσης καινούριο. Θα θέλαμε πάρα πολύ την ίση μεταχείριση του αεροδρομίου του Αράξου με αυτό της Καλαμάτας, αλλά δεν την έχουμε – και δεν την έχουμε κεντρικά. Μην ξεχνάτε ότι ήταν σε ένα «πακέτο» αεροδρομίων για αξιοποίηση και τώρα ξαφνικά έχει αποσχιστεί η Καλαμάτα και πάει μόνη της για παραχώρηση, ενώ ο Άραξος μένει ξανά στα αζήτητα. Όμως προορισμός χωρίς αεροδρόμιο δεν υφίσταται. Με ένα τέτοιο τελικό πλάνο παρέμβασης και στο αεροδρόμιο, αυτή η περιοχή θα αλλάξει και όχι σε μοντέλο υπερτουρισμού, αλλά σε μοντέλο σωστής διαχείρισης του μεγαλύτερου παράκτιου μετώπου της χώρας.
Τι καινούριο μπορούμε να πούμε για την επένδυση ύψους 270 εκατ. ευρώ, που έχετε δρομολογήσει στην Ηλεία σχετικά με την κατασκευή χιλίων παραθεριστικών κατοικιών;
Η επένδυση πάει καλά υπό την έννοια ότι σε επίπεδο αδειοδοτικό έχουμε κλείσει. Έχουμε προχωρήσει και είμαστε σε αρκετές και καλές συζητήσεις με στρατηγικούς επενδυτές, γιατί μιλάμε για ένα ύψος επένδυσης πολύ μεγάλο. Θα αρχίσουμε να βλέπουμε αλλαγές και μέσα στο 2023.
