ΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΑ: Η υπομονή είναι φάρμακο ληγμένο
Μπορεί γενικά η υπομονή να θεωρείται αρετή για έναν άνθρωπο, ωστόσο, δεν υπάρχει χειρότερο θεριό από έναν υπομονετικό άνθρωπο που έπαψε να υπομένει…
Τούτη η χώρα, η οποία διανύει την τρίτη ζωή ή εκδοχή της, έχει χτιστεί πάνω στον πόνο. Συνοπτικά διατρέχοντας τον προηγούμενο αιώνα που έκλεισε μόλις πριν από 22 χρόνια, μετράμε δύο παγκόσμιους πολέμους, έναν βαλκανικό, έναν εμφύλιο και μια επταετή δικτατορία. Αίμα, δάκρυα κι ιδρώτας, που θα έλεγε κι ο αγαπημένος βάρδος της ελίτ. Και αυτός ο λαός επέδειξε τεράστια αποθέματα αντοχής και υπομονής, πολύ περισσότερο από ηρωισμό ή αυτοθυσία, παρότι κατά περιόδους επέδειξε και αυτά.
Κάπου εδώ θυμάμαι τον Σταύρο Ξαρχάκο, με τον οποίο θα ασχοληθούμε σύντομα για κάτι σημαντικό, το οποίο επιβάλλεται να ειπωθεί σε σχέση με τη νέα γενιά. Πίσω στο 1966, ο σπουδαίος συνθέτης έντυνε με αθάνατη μουσική τους στίχους του Αλέκου Σακελλάριου -κάντε υπομονή- για τις ανάγκες της ταινίας «Διπλοπενιές». Το ομολογουμένως όμορφο κομμάτι υπέφερε κατά καιρούς και την κριτική εκείνων οι οποίοι δε συγχωρούσαν την μοιρολατρική του προσέγγιση και τον συμβιβασμό τον οποίο απέπνεαν οι στίχοι του. Παράλληλα όμως, οφείλει κανείς να αναγνωρίσει ότι το στοιχείο της υπομονής διαδραμάτισε επί σχεδόν έναν αιώνα κρίσιμο ρόλο στο ελληνικό ψυχικό dna.
Λειτουργούσε σα φάρμακο για έναν λαό ο οποίος δοκιμαζόταν συχνά και σκληρά από ιστορικές συγκυρίες, από εξωτερικά και εσωτερικά δράματα. Όλα αυτά βέβαια τότε… Γιατί σήμερα η υπομονή δε λειτουργεί ούτε ως placebo, και πολύ κακώς, κάκιστα συνταγογραφείται από θεραπεύοντες της πολιτικής αλλά και της «έγκυρης» ενημέρωσης. Η υπομονή τελείωσε. Όχι τώρα. Εδώ και πολύ καιρό, ίσως και αρκετά χρόνια. Απλώς μπροστά στο νέο κοινωνικό αδιέξοδο το οποίο οι ίδιοι δρομολόγησαν, μπήκαν και πάλι στον πειρασμό να καταφύγουν στην παλιά τέχνη κόσκινο. Με τη διαφορά ότι αυτή τη φορά σκέφτηκαν στοιχειωδώς πιο έξυπνα, θέτοντας ένα σαφή και συγκεκριμένο πλαίσιο υπομονής και βέβαια έχοντας πάντοτε στο πίσω μέρος του μυαλού την επικρατέστερη ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών. Η ιστορία με το ρεύμα επιλύει κάθε απορία.
Αφού επέτρεψαν να λεηλατηθεί το λαϊκό εισόδημα για να διασφαλιστεί η κερδοφορία των ιδιωτικών εταιρειών ενέργειας και των μετόχων της ΔΕΗ, αφού, σύμφωνα με την πανελλαδική έρευνα του ινστιτούτου Ν. Πουλαντζάς, οδήγησαν ένα στα τρία νοικοκυριά να περιορίσει την αγορά ειδών πρώτης ανάγκης (τρόφιμα, φάρμακα) για να πληρώσει τους λογαριασμούς ρεύματος, ανακοινώνουν τώρα ότι από τον Αύγουστο, ίσως γιατί τότε είναι «παχιές οι μύγες», θα παγώσουν την ρήτρα αναπροσαρμογής Η ληστεία όμως έχει γίνει και κανένα «πάγωμα» δεν θα επιστρέψει τα κλεμμένα πίσω. Αντίθετα, δίνεται η δυνατότητα στις εταιρείες να αλλάζουν τιμολογιακή πολιτική κάθε μήνα, αρκεί να την ανακοινώνουν στις ιστοσελίδες τους δύο μήνες πριν.
Αντί να κατευνάζει, αυτή η περίφημη τροπολογία, η οποία καθόλου τυχαία στάθηκε αφορμή για πηχυαίους τίτλους και διθυραμβικά σχόλια σε φιλοκυβερνητικά μίντια, προκαλεί το κοινό αίσθημα. Αντί να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, κατάργησαν τη λέξη. Οι εταιρείες ενέργειες θα αναπροσαρμόζουν και πάλι την τιμή προς τα πάνω, μόνο που δε θα την ονοματίζουν πλέον ως «ρήτρα αναπροσαρμογής». Οπότε… υπομονή, και το παραμύθι της υπομονής θα παίζει ασταμάτητα μέχρι τον Οκτώβρη, όταν ο αδαής όχλος –ως τέτοιον τον αντιμετωπίζουν– θα αντιληφθεί την απάτη, μόλις την αντικρίσει ολοκάθαρα στο λογαριασμό του ρεύματος.
Μόνο που ήδη δεν υπάρχουν περιθώρια υπομονής. Εξαντλήθηκαν. Και μπορεί γενικά η υπομονή να θεωρείται αρετή για έναν άνθρωπο, ωστόσο δεν υπάρχει χειρότερο «θεριό» από έναν υπομονετικό άνθρωπο, ο οποίος σταματά να ανέχεται.
