«Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;»
Η ερώτηση που μας έκαναν όταν ήμασταν μικροί αντικαταστάθηκε από την ερώτηση που κάνουν πλέον οι μαμάδες και οι μπαμπάδες στον εαυτό τους « τι θα γίνει το παιδί όταν μεγαλώσει;» φορτισμένη με μια δόση αγωνίας που γεννάται από τη δυσοίωνη Ελληνική πραγματικότητα στην αγορά εργασίας, η οποία είναι γνωστή σε όλους μας: υψηλά ποσοστά ανεργίας, απασχόληση των πτυχιούχων σε αντικείμενα άσχετα των ειδικοτήτων τους και γενική δυσαρέσκεια για την πορεία της σταδιοδρομίας.
Δεδομένων των παραπάνω, η ανάγκη για πετυχημένο επαγγελματικό προσανατολισμό είναι φανερή και η βάση αυτού είναι η αυτογνωσία του μαθητή. Ο μαθητής καλείται να απαντήσει σε ερωτήματα προς τον εαυτό του, όπως «τί μου αρέσει να κάνω και μου προσφέρει ικανοποίηση; » αλλά και «σε τι είμαι ικανός;» Στην πραγματικότητα το παιδί από μικρή ηλικία έχει απαντήσει με πράξεις σε αυτά τα ερωτήματα , όμως είναι πραγματικά σε θέση το σχολείο και οι γονείς να το αφουγκραστούν;
Διερευνώντας αυτά τα ερωτήματα είναι σημαντικό να αναφέρουμε μια προσωπικότητα που το έργο της άλλαξε την εκπαίδευση σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Χάουαρντ Γκάρντνερ, καθηγητής , ιατρός και ψυχολόγος ,διαμόρφωσε τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης, την οποία στήριξε σε ιατρικά ευρήματα και πολυετή έρευνα. Ο Γκάρντνερ διευρύνει την έννοια της νοημοσύνης, η οποία δεν είναι τελικά μία (IQ) και σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας αλλά αποτελείται από διαφορετικά είδη ως εξής:
Λεκτική νοημοσύνη: οι άνθρωποι που διαθέτουν λεκτική νοημοσύνη μπορούν να χειρίζονται αποτελεσματικά τη γλώσσα, τους αρέσει να διαβάζουν , να ακούν και να λένε ιστορίες. Συχνά είναι ποιητές, συγγραφείς, δημοσιογράφοι, καθηγητές.
Λογικομαθηματική: οι άνθρωποι που διαθέτουν λογικομαθηματική νοημοσύνη έχουν ικανότητα αναλυτικής σκέψης αλλά και τους αρέσει να λύνουν γρίφους και προβλήματα. Τέτοια νοημοσύνη έχουν οι μηχανικοί, οι χημικοί, οι προγραμματιστές.
Χωροταξική: αφορά την ικανότητα καλής αντίληψης, αίσθησης και αισθητικής του χώρου. Κάποια επαγγέλματα που απαιτούν τέτοιου είδους νοημοσύνη είναι οι οδηγοί, αρχιτέκτονες ή διακοσμητές.
Κιναισθητική: αναφέρεται στην ικανότητα εκτέλεσης, εκτίμησης και συντονισμού των σωματικών κινήσεων. Επαγγελματίες με κιναισθητική νοημοσύνη είναι αθλητές, χορευτές, τεχνίτες ακόμα και χειρουργοί.
Μουσική: αφορά την ικανότητα κατανόησης, εκτίμησης και παραγωγής μουσικής. Οι μουσικοί, οι δάσκαλοι μουσικοκινητικής αγωγής και συνθέτες διαθέτουν υψηλή μουσική νοημοσύνη.
Δια-προσωπική: Οι άνθρωποι με διαπροσωπική νοημοσύνη είναι καλοί στο να αλληλοεπιδρούν με τον κόσμο , να κατανοούν τους άλλους ανθρώπους και να δείχνουν ενσυναίσθηση. Τα επαγγέλματα που ταιριάζουν σε παιδιά με αυτού του είδους τη νοημοσύνη είναι παρουσιαστές, δάσκαλοι και ηθοποιοί.
Ενδο-προσωπική: σχετίζεται με την ικανότητα κάποιου να κατανοεί και να αναλύει τα εσωτερικά συναισθήματα και σκέψεις του ίδιου. Ψυχολόγοι, φιλόσοφοι, υπεύθυνοι προσωπικού είναι κάποια από τα επαγγέλματα που χρειάζονται ενδοπροσωπική νοημοσύνη.
Νατουραλιστική: διαθέτουν όσοι αντιλαμβάνονται πολύ καλά τα φυσικά φαινόμενα και τα επαγγέλματα που τους ταιριάζουν μπορεί να είναι κηπουρός, δασοφύλακας, βιολόγος.
Ο καθένας μας διαθέτει ένα ποσοστό από κάθε είδους νοημοσύνης και έτσι διαμορφώνεται ένας εντελώς ξεχωριστός χάρτης πολλαπλής ευφυΐας για το κάθε άτομο. Κάποιοι άνθρωποι διαθέτουν ένα ή δύο είδη ευφυίας σε υψηλό βαθμό ενώ άλλοι παρουσιάζουν έναν συνδυασμό αυτών. Επιπλέον, η καλλιέργεια της κάθε νοημοσύνης είναι μια διαδικασία που μπορεί να ξεκινήσει και να συνεχιστεί σε διάφορα στάδια της ζωής μας επηρεαζόμενη από πολλαπλούς παράγοντες.
Η γνώση των παραπάνω μας βοηθά να ανακαλύψουμε τα ταλέντα των παιδιών, είτε είμαστε γονείς είτε εκπαιδευτικοί και να τα βοηθήσουμε ώστε να κατανοήσουν αρχικά τον εαυτό τους αλλά και να διοχετεύσουν τα ταλέντα τους σε επαγγελματική εξέλιξη και δημιουργικότητα. Η αυτογνωσία και η αυτοπεποίθηση που αυτή γεννά , είναι κλειδιά για την επαγγελματική αλλά και προσωπική τους ευτυχία.
Αικατερίνη Γ. Τουμπέκη
Καθηγήτρια ιδιωτικής εκπαίδευσης
Πτυχιούχος Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Fb: Φιλολογικά μαθήματα εξ’ αποστάσεως/ Greek language lessons online
