8 ΑΠΡΙΛΟΥ 1971 – 8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024: 53 χρόνια Παγκόσμια Ημέρα Ρομά – Τσιγγάνων

Του Νικόλαου Μπατζαλή

Συγγραφέα – Ειδικού Συμβούλου του Δημάρχου Ήλιδας

 για την Κοινωνική ένταξη Ρομά – Τσιγγάνων

 – Όσο σπουδαία είναι τα δύο κυρίαρχα χρώματα που συνθέτουν την Ελλάδα, το λευκό του φωτός και το απέραντο γαλάζιο του Αρχιπελάγους…

– Τόσο σπουδαία είναι η 8η Απριλίου του 1971 και το 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο του Λονδίνου για τους Ρομά – Τσιγγάνους όλου του κόσμου. Αφού είναι η πρώτη επίσημη αναγνώριση τους. Στις 8 Απριλίου του 1971 ο πολιτισμένος κόσμος, αποφάσισε να βγάλει κάτω από το χαλί το διαχρονικό σκάνδαλο αιώνων και να το δει κατάματα. Προσπαθώντας από τότε, δίνοντας του “μολύβι και χαρτί”, που του είχε αφαιρεθεί για αιώνες, να του μάθει τα στοιχειώδη και να τον εντάξει στην Κοινωνία της Ευρώπης και του κόσμου.

Ρομά – Τσιγγάνοι – Sinti – Kale – Kalderash – Romanichals – Gitano

 Η λέξη “Ρομά” που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρεται, σε αρκετές διαφορετικές υποομάδες. Υποομάδες με μία Παγκόσμια γλώσσα, τη “Ρομανί τσσιπ”, που έχει πολλές διαφορετικές διαλέκτους.

– Οι τσιγγάνοι της Βαλκανικής χερσονήσου, οι Kalderash των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, οι Sinti της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, οι Romanichals της Αγγλίας, οι Kale (που σημαίνει “οι μαύροι”) της Φινλανδίας, της Ουαλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, οι Gitano της Ισπανίας, ξεκίνησαν το ταξίδι τους από τη βορειοδυτική Ινδία, την περιοχή Ratzastan, νωρίτερα από τον 9ο μ.Χ αιώνα. Ακολουθώντας ουσιαστικά δύο πορείες:

 1η πορεία, Μεσοποταμία – Μικρά Ασία – Βαλκάνια.

 2η πορεία, Μεσοποταμία – Λίβανος – Αίγυπτος – Νότια Ελλάδα – Ισπανία μέσω Γιβραλτάρ.

Εξαπλώθηκαν ειρηνικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στην Αμερική έφτασαν ως σκλάβοι μέσα σε δουλεμπορικά αμπάρια τον “15ο-16ο μ.Χ αιώνα”..

– Η πλειοψηφία των 12.000.000 περίπου των Ρομά της Ευρώπης, είναι εγκατεστημένοι σε συγκεκριμένες περιοχές. Οι Ρομά – Τσιγγάνοι είναι ένας παγκόσμιος λαός δίχως ιστορική πατρίδα. Στην αρχή ήταν ευπρόσδεκτοι στις χώρες υποδοχής λόγω της προσφοράς τους στις τοπικές κοινωνίες. Ως εργάτες γης, τεχνίτες χαλκού και ξύλου, όπως και διασκεδαστές (μουσικοί). Στο πέρασμα των αιώνων, μετά την Πρώτη Βιομηχανική Επανάσταση, λόγω της απομόνωσης τους από τις κυβερνήσεις των κρατών της Ευρώπης και της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, που τους θεωρούσε ειδωλολάτρες, οι Ρομά έμειναν έξω από το χάρτη της προόδου των Ευρωπαίων πολιτών.

 – Αυτό είχε ως συνέπεια οι Ρομά να γίνουν θύματα καταπίεσης και διακρίσεων.

– Στη Ρουμανία έμειναν σκλάβοι για 500 περίπου χρόνια, έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Μια σκλαβιά που δεν έχει καταγραφεί στην ιστορία της Ευρώπης. Πληροφορία: Delia Grigore, Εθνολόγος από τη Ρουμανία με τσιγγάνικη καταγωγή.

 – Στο Μεσαίωνα με την Ιερά Εξέταση, κυνηγήθηκαν ω Μάγοι και Μάγισσες και οδηγήθηκαν στην πυρά.

– Σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης επιτρεπόταν το κυνήγι ενός Ρομ (πληθυντικός “Ρομά”), όπως κυνηγάς ένα λαγό ή ένα αγριογούρουνο. Ο θάνατος ενός Ρομ δε θεωρούνταν ποινικό αδίκημα.

 – Οι Ναζί στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, οδήγησαν τους Ρομά στα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης και στα Κρεματόρια, όπως και τους Εβραίους.

 – Η Γενοκτονία τους αναγνωρίστηκε στις αρχές του 21ου αιώνα, με Ημέρα Μνήμης στις 2 Αυγούστου.

 – Η σημερινή κατάσταση και το Επίπεδο Διαβίωσης των Ρομά στην Ευρώπη είναι ένα πολύχρονο μωσαϊκό.

1. Οι καταυλισμοί με τα παραπήγματα.

– Δίχως τα στοιχειώδη: Στέγαση, πρόσβαση σε νερό, ηλεκτρική ενέργεια, Ιατρική περίθαλψη, εργασία, παιδεία. – Φυσικό επακόλουθο; Μικρό προσδόκιμο ζωής, ανάπτυξη παραβατικής συμπεριφοράς.

 2. Οι Ημιαστικές κατοικίες. – Αρκετοί Ρομά – Τσιγγάνοι στην Ευρώπη ζουν στις παρυφές των Αστικών κέντρων, έχοντας καταφέρει (είτε με κρατική αρωγή, είτε με τη μόνιμη και νόμιμη εργασία τους) να αποκτήσουν ένα ανεκτό επίπεδο διαβίωσης.

 3. Οι πλήρως Ενταγμένοι Ρομά – Τσιγγάνοι της Ευρώπης. Υπάρχει ένα ποσοστό που έχει ενταχθεί πλήρως στον Κοινωνικό Ιστό, προσφέροντας τις υπηρεσίες του και απολαμβάνοντας τα πλήρη δικαιώματα της χώρας που γεννήθηκε.

-Απολύτως απαραίτητη διευκρίνιση:

– Οι Ρομά – Τσιγγάνοι της Ελλάδας (όπως αυτοπροσδιορίζεται ο καθένας), στο Παγκόσμιο Συνέδριο των Ρομά, στη Σεβίλλη της Ισπανίας το 1994, τόνισαν με υπερηφάνεια ότι: – Στην Ελλάδα είναι Έλληνες πολίτες και όχι μειονοτική ομάδα. Έχουν σημαία τους την Ελληνική και Εθνικό τους ύμνο, τον “Ύμνο εις την Ελευθερίαν” του Διονυσίου Σολωμού.