Μπορεί το υπερπλεόνασμα να «σώσει» τις συντάξεις;
[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”21384″ img_size=”full”][vc_column_text]Το «σούπερ πλεόνασμα» των 7 δις του 2017 ( 4% του ΑΕΠ έναντι μνημονιακού στόχου για 1,7% ) χαιρετίστηκε από τον ευρωπαϊκό Τύπο ως το νέο μικρό έπος της μνημονιακής Ελλάδας.
«Η Ελλάδα υπερέβη κατά πολύ τις απαιτήσεις των διεθνών πιστωτών της για το πρωτογενές πλεόνασμα και για δεύτερο συνεχές έτος», μετέδωσε το Reuters, η Handelsblatt έγραψε ότι η Ελλάδα «ξεπέρασε κατά πολύ τους στόχους των δανειστών», ενώ η γερμανική FAZ έκανε λόγο για «την μεγαλύτερη έκπληξη» που ήρθε «από το προβληματικό παιδί της ευρωζώνης, την Ελλάδα».
Μπορεί όμως αυτό το μικρό έπος να αποφέρει άμεσα κοινωνικά οφέλη και να αποδώσει πολιτικό προϊόν στην κυβέρνηση; ‘Η άλλως, μπορεί να γίνει το αποτελεσματικό «όπλο» στην διαπραγμάτευση με τους δανειστές προκειμένου να «παγώσουν» ή έστω να μετατεθούν οι ψηφισμένες περικοπές του 2019 στις συντάξεις; Το ερώτημα τέθηκε, με εμφανή πολιτική αγωνία, κατά την χθεσινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ κι αποτυπώνει μια από τις πιο δύσκολες προκλήσεις που θα κληθεί να υπερβεί η κυβέρνηση στην πορεία της εξόδου από το Μνημόνιο.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ
Αρκετοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τις πληροφορίες, έθεσαν στην συνεδρίαση ακριβώς αυτήν την πρόκληση, επισημαίνοντας το κοινωνικό και πολιτικό κόστος που θα έχει η, ήδη ψηφισμένη, περικοπή των συντάξεων από τις αρχές του επόμενου χρόνου. Τα ερωτήματά τους, με κύριο αποδέκτη τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, εστίασαν στο εάν το υπερπλεόνασμα μπορεί να ακυρώσει τις περικοπές, ενώ συνδέθηκαν ευθέως και με το γεγονός ότι αμέσως μετά την προγραμματισμένη εφαρμογή των μέτρων ξεκινά ουσιαστικά η προεκλογική περίοδος με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό. Οι δε ανησυχίες που εκφράστηκαν κινήθηκαν και εντός του «πνεύματος» των τελευταίων δηλώσεων του Νίκου Φίλη, ο οποίος έχει εκφράσει αμφιβολίες για το πόσο «καθαρή» μπορεί να είναι η έξοδος από το Μνημόνιο εάν δεν αφήνει περιθώρια για πρωτοβουλίες κοινωνικής ανάταξης και ανακούφισης.
Ο ρόλος του ΔΝΤ
Απαντήσεις δεν υπήρξαν, ούτε θα μπορούσαν να υπάρξουν, με δεδομένο ότι η διαπραγμάτευση με τους δανειστές παραμένει ανοιχτή, όπως και η διάσταση απόψεων μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ για το χρέος και τα πλεονάσματα. Κατά ορισμένες κυβερνητικές πηγές η επισήμανση του Αλέξη Τσίπρα ότι «δεν θεωρούμε ότι η μη συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο πρόγραμμα είναι το τέλος του κόσμου» ενδεχομένως να υποδηλώνει και την βαθύτερη επιδίωξη της Αθήνας. Ήτοι, δεν είναι λίγα τα στελέχη της κυβέρνησης που θεωρούν ότι η ιδανική λύση είναι να μείνει εκτός προγράμματος το Ταμείο, καθώς εκείνο είναι που επέβαλλε τις «προληπτικές» περικοπές των συντάξεων το 2019 και του αφορολόγητου το 2020.
Τα έως τώρα μηνύματα όμως από Βρυξέλλες και Βερολίνο δείχνουν πρόθεση να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια προκειμένου να μετάσχει το ΔΝΤ στην τελική φάση του Μνημονίου. Και οι γνωρίζοντες το υπόβαθρο της διαπραγμάτευσης, σημειώνουν ότι ακόμη κι εάν αποχωρήσει του Ταμείου, ουδεμία ένδειξη υπάρχει πως η Γερμανία δεν θα επιμείνει στην έγκαιρη εφαρμογή των ψηφισμένων μέτρων, εν είδει εγγύησης για την δημοσιονομική σταθερότητα και μετά την έξοδο από το Μνημόνιο.
Οι πλέον αισιόδοξοι, πάντως, στο κυβερνητικό στρατόπεδο εξακολουθούν να θεωρούν εφικτή μια αναβολή έστω των περικοπών στις συντάξεις, στο πλαίσιο μια συμφωνίας για επανεκτίμηση των δημοσιονομικών δεδομένων μετά την οριστικοποίηση και του πλεονάσματος του 2018. Το κατά πόσο ρεαλιστικός είναι αυτός ο στόχος θα διερευνηθεί, σε πρώτο χρόνο, στο Eurogroup της Παρασκευής στην Σόφια, ενώ με ενδιαφέρον αναμένονται και τα σχετικά μηνύματα που θα κομίσει ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα μεθαύριο Πέμπτη.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]