Το πείραμα του Ερατοσθένη
[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”55718″ img_size=”full”][vc_column_text]Όλα ξεκινούν από μία ιδέα. Μία ιδέα, κάθε τόσο, είναι αρκετή για να αλλάξει τον κόσμο. Μία ιδέα φαινομενικά τόσο απλή, όσο και η εξίσου φαινομενική απλότητα της ίδιας της ζωής. Το νερό που χύθηκε καθώς ο Αρχιμήδης βύθισε το σώμα του στην «μπανιέρα», οδήγησε στο «εύρηκα» και την ανακάλυψη της αρχής της άνωσης. Το μήλο που έπεσε ενώ ο Νεύτωνας περιδιάβαινε σκεπτόμενος τον κήπο με τις μηλιές, δίπλα στο σπίτι του στο Γούλσθροπ, οδήγησε στην ανακάλυψη της βαρύτητας. Ο ήλιος που το μεσημέρι ενός θερινού ηλιοστασίου έριχνε τις ακτίνες του κάθετα στον ορίζοντα, φωτίζοντας τον πυθμένα ενός πηγαδιού, οδήγησε τον Ερατοσθένη στην ανακάλυψη ενός τρόπου για τον υπολογισμό της περιφέρειας της γης. Αυτή είναι μία από τις μαγικές ιδιότητες του ανθρώπινου πνεύματος: να συλλαμβάνει το κρίσιμο εμπειρικό δεδομένο και να το ανάγει σε καθολική αρχή.
Αναρωτιέμαι ειλικρινά τί θα έλεγε ο Ερατοσθένης αν μπορούσε να δει αυτά τα παιδιά που βρέθηκαν το μεσημέρι της 22ας Μαρτίου στο αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας, προκειμένου να επαναλάβουν το πρωτοπόρο πείραμά του, με την καθοδήγηση των δασκάλων τους. Ίσως να σκεφτόταν ότι η ανθρωπότητα προχώρησε πολύ, πάρα πολύ από τότε που ο ίδιος παρατηρούσε τα άστρα. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι μια μέρα οι άνθρωποι θα μπορούσαν να βρουν σχεδόν τα πάντα με την χρήση υπολογιστών και δορυφορικών συστημάτων; Ποιος θα φανταζόταν ότι η Σελήνη, που κάποτε έμοιαζε με άλλο κόσμο στα μάτια τους, φαντάζει πλέον τόσο κοντά, ώστε να εστιάζουν το βλέμμα τους στον Άρη;
Αλλά η σημασία αυτής της διαδικασίας, της ουσιαστικής δηλαδή γνωριμίας των παιδιών με αρχέγονα πειράματα βρίσκεται αλλού. Και αυτό διότι συχνά η ευχέρεια των τεχνολογικών μέσων θολώνει την εικόνα που έχουμε για τον κόσμο, αντί να την καθιστά πιο ευκρινή. Το πείραμα του Ερατοσθένη δεν εγγυάται την ακρίβεια του υπολογισμού, παρότι ο Κυρηναίος έπεσε πολύ κοντά, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι το πραγματοποίησε μονάχα με δύο ραβδιά. Ωστόσο διδάσκει τα παιδιά να παρατηρούν, να σκέφτονται και κυρίως να κατανοούν πόσο σημαντικές είναι οι ιδέες.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
