Ο από μηχανής φιλόσοφος
Ξέρετε τι αξία έχει ένα πτυχίο φιλοσοφίας σήμερα, ειδικά στην Ελλάδα; Η ερώτηση αφορά στην αξία του σε επαγγελματικό-οικονομικό επίπεδο, στο λεγόμενο αντίκρισμα. Η απάντηση είναι σχεδόν μηδενική, καθώς αν τα πτυχία και οι τίτλοι σπουδών έχουν ξεφτιλιστεί γενικότερα στην αγορά εργασίας, ειδικά ο πτυχιούχος φιλοσοφίας θεωρείται ο τελευταίος των τελευταίων στην ιεραρχία των επαγγελμάτων. Και να σκεφτεί κανείς ότι κάποτε οι φιλόσοφοι είχαν προταθεί, ως οι πλέον ενδεδειγμένοι, μέχρι και για την διακυβέρνηση της πολιτείας, από τον Πλάτωνα όπως όλοι γνωρίζουν. Σήμερα πάλι, αν εργάζονται, όσοι εργάζονται, στη χώρα που με τόσο στόμφο λέγεται ότι γέννησε την δημοκρατία, τη φιλοσοφία, το θέατρο και όλες αυτές τις θεμελιώδεις έννοιες τις οποίες παρήγαγε στην ακμή του ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός, στην καλύτερη να διδάσκουν σε κάποιο σχολείο. Στη χειρότερη, μπορεί να κάνουν ό,τι είναι διατεθειμένος να κάνει ένας άνθρωπος προκειμένου να ζήσει. Ένα είναι σίγουρο: Αν αυτός που πέρασε τα χρόνια του μαθαίνοντας για τον Όμηρο, για τον Ηράκλειτο, για τον Πλάτωνα, για τον Πλωτίνο, για τον Μπρούνο, για τον Σπινόζα, για τον Σέλινγκ, για το Νίτσε, για τον Μαρξ, για τον Βέμπερ, για τον Φουκώ και για τόσους άλλους και άλλες που με την σκέψη τους άλλαξαν τον κόσμο, πειθόταν ότι είναι τελείως άχρηστος επειδή το αντικείμενό του δεν έχει σαφή διασύνδεση με την σύγχρονη αγορά εργασίας, τότε θα είχε εκλείψει ως είδος.
Ευτυχώς όμως ο απόφοιτος φιλοσοφίας έχει όλη αυτή την γνώση στην διακριτική του ευχέρεια και έτσι μπορεί, όχι μόνο να πιστεύει ακράδαντα στην αξία της προσωπικότητας την οποία διαμόρφωσε μέσα από τα διαβάσματά του αλλά και να κοιτάζει αφ’ υψηλού πολλούς που το παίζουν ιστορία, χωρίς να είναι κάτι. Έχει όμως ακόμα έναν σημαντικό λόγο να αισθάνεται υπερήφανος για τις σπουδές του, όποιος τις τίμησε διαβάζοντας. Φάνηκε και τώρα με την επίσκεψη Ομπάμα και φαίνεται διαρκώς και προκύπτει ως συμπέρασμα κάθε φορά που ένας ξένος προφέρει το όνομα της Ελλάδας. Να δείτε λοιπόν που αν στο τέλος μας σώσει κάτι, θα είναι αυτό το σχεδόν μεταφυσικό δέος που νιώθουν οι ξένοι για την μακραίωνη και σπουδαία ιστορία αυτού του τόπου˙ για τα λόγια ενός φιλοσόφου που έζησε χιλιάδες χρόνια πριν και ταξίδεψαν στο χρόνο για να καρφωθούν στο μυαλό ενός ισχυρού, είτε μιλάμε για πολιτικό, είτε για οικονομικό παράγοντα. Ίσως τελικά, αυτή η απίστευτη τραγωδία την οποία υφίσταται ο λαός μας, να έχει το «αίσιο» τέλος που επεφύλαξε ο Σοφοκλής στον Φιλοκτήτη ή ο Ευριπίδης στη Μήδεια, με την διαφορά ότι αυτή τη φορά, εκείνος ο οποίος θα δώσει τη λύση στο αδιέξοδο δεν θα είναι θεός, αλλά φιλόσοφος.
