Η μεγάλη των συντάξεων «σφαγή»: Απώλειες 50 δις στα εισοδήματα των συνταξιούχων την 8ετία της κρίσης
Η αλήθεια για τις περικοπές
Πολλά ακούμε και διαβάζουμε για τις περικοπές των συντάξεων οι οποίες ξεκίνησαν από το 2010 συρρικνώνοντας τα εισοδήματα των συνταξιούχων. Σωρευτικά στις συντάξεις από το 2010 μέχρι σήμερα οι απώλειες ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ ενώ πολλοί συνταξιούχοι έχουν δει τα εισοδήματά τους να μειώνονται περισσότερο από 50%. Από τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας πλησιάζουν τους 1.200.000 οι συνταξιούχοι που ζουν με κύρια σύνταξη κάτω από 500 ευρώ, ενώ άλλοι 960.000 συνταξιούχοι λαμβάνουν μηνιαίως από 500 έως 1.000 ευρώ. Από το σύνολο των 2.892.000 συνταξιούχων, πάνω από 2.000.000 τα βγάζουν πέρα με συντάξεις που δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Τέλος, για να έχετε πλήρη εικόνα, η μέση κύρια σύνταξη διαμορφώνεται στα 722 ευρώ τον μήνα και η μέση επικουρική στα 170 ευρώ.
Ποια ακριβώς όμως είναι η αλήθεια για τις περικοπές και πότε ψηφίστηκαν οι Νόμοι που εφαρμόστηκαν και συνεχίζουν να εφαρμόζονται μέχρι και σήμερα;
Η «Πρωινή» σας παρουσιάζει σήμερα συνοπτικά όλους τους Νόμους με τις περικοπές.
Ξεπερνούν τις 15 οι μειώσεις συντάξεων που έχουν επιβληθεί από το 2010 έως και σήμερα σε 2.700.000 συνταξιούχους και βάσει του τρίτου μνημονίου έπεται και συνέχεια.
Μαχαίρι επταετίας στις συντάξεις
Από τη χαρτογράφηση των περικοπών συντάξεων που ψηφίστηκαν και εφαρμόστηκαν στο διάστημα 2010 -2016 προκύπτουν τα εξής :
Με τον νόμο 3845/2010, τον Μάιο του 2010, ψηφίστηκε η περικοπή των δώρων, ήτοι της 13ης και της 14ης κύριας σύνταξης καθώς και η υποκατάστασή τους με επιδόματα (800 συνολικά ευρώ, με εξαιρέσεις). Οι επικουρικές συντάξεις παρέμειναν 14.
Με τους νόμους 3863/2010 και 3865/2010 (μεταρρύθμιση Λοβέρδου – Κουτρουμάνη) άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων, οδηγώντας σε κλιμακωτές μειώσεις που αυξάνονται με την πάροδο των ετών.
Με το νόμο 3869/2011, που είχε αναδρομική εφαρμογή από τον Αύγουστο του 2010 επεβλήθη ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων, με κλιμακωτές μειώσεις 3% για ποσά άνω των 1.400 ευρώ έως 13% για συντάξεις άνω των 3.500 ευρώ. Ο ίδιος νόμος προέβλεπε μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, κλιμακωτά, από 3% για ποσά άνω των 300 έως 10% για επικουρικές συντάξεις άνω των 650.
Με το νόμο 4024/2011 επήλθαν μεγαλύτερες μειώσεις στις κύριες συντάξεις των νεότερων συνταξιούχων. Έτσι, οι μικρότεροι των 55 ετών υπέστησαν 40% μείωση για ποσά άνω των 1.000 ευρώ. Οι μικρότεροι των 60 και μεγαλύτεροι των 54 υπέστησαν μείωση 20% για ποσά άνω των 1.200 ευρώ. Ο ίδιος νόμος επέβαλε μειώσεις και στις επικουρικές συντάξεις. Συγκεκριμένα, για τους συνταξιούχους του ETEAM προέβλεπε μείωση 30% για ποσά άνω των 150 ευρώ. Για τα υπόλοιπα επικουρικά του ιδιωτικού τομέα, οι μειώσεις ήταν 15%, ενώ για τους δημοσίους υπαλλήλους προβλέφθηκε μείωση της δεύτερης επικουρικής κατά 20%.
Με το νόμο 4046/2012 που ίσχυσε αναδρομικά από τον Ιανουάριο του 2012, επιβλήθηκαν μειώσεις στις κύριες συντάξεις άνω των 1.300 ευρώ (υπέστησαν μειώσεις 12%). Με τον ίδιο νόμο, μειώθηκαν εκ νέου και οι επικουρικές. Συγκεκριμένα, για ποσά άνω των 250 ευρώ, μείωση ήταν 10%. Για ποσά από 251 έως 300 ευρώ, μείωση 15%, για ποσά άνω των 300 ευρώ, μείωση 20%.
Με το νόμο 4093/2012 επήλθαν από τον Ιανουάριο του 2013 νέες μειώσεις σε κύριες και επικουρικές συντάξεις. Η μείωση έγινε στο σύνολο των εισοδημάτων από συντάξεις (κύρια + επικουρική). Συγκεκριμένα, ποσά από 1.000-1.500 ευρώ υπέστησαν μείωση 5%, 1.500-2.000 μείωση 10%, από 2.000-3.000 μείωση 15%, και ποσά από 3.000 ευρώ και άνω, μείωση 20%. Επίσης, καταργήθηκαν τα επιδόματα δώρων στις κύριες και τα δώρα στις επικουρικές. Τον Ιούλιο 2014 εφαρμόστηκε η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις, με αποτέλεσμα όσοι είχαν ενταχθεί τότε στο υπερ-επικουρικό ταμείο υπέστησαν οριζόντιες μειώσεις της τάξης του 5,2%.
Με το νόμο 4336/2015 επήλθε σημαντική μείωση σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, μέσω της αύξησης των εισφορών υπέρ ΕΟΠΥΥ στις κύριες και της επιβολής εισφοράς στις επικουρικές. Συγκεκριμένα, οι εισφορές αυξήθηκαν κατά 2 μονάδες (6% από 4%) επί του ποσού των κύριων συντάξεων πριν από τις περικοπές που ξεκίνησαν το 2010. Στις επικουρικές, επιβλήθηκε εισφορά 6% επί του ποσού μετά των περικοπών. Στις επικουρικές βέβαια, επιβλήθηκε εισφορά υγείας και στις περιπτώσεις δεύτερης επικουρικής καθώς και στις επικουρικές που δίνονται λόγω θανάτου (χηρείας). Το ΕΚΑΣ καταργήθηκε για 158.000 χαμηλοσυνταξιούχους και η παροχή θα καταργηθεί σταδιακά το 2020 για 370.000 χαμηλοσυνταξιούχους.
Οι αλλαγές του 2016
Με τον νόμο 4387/2016, γνωστό ως «νόμο Κατρούγκαλου» οι συνταξιούχοι ήλθαν αντιμέτωποι με νέες περικοπές
Ήδη από τον Αύγουστο του 2016 έως και το Νοέμβριο περίπου 250.000 θα δουν τις επικουρικές τους συντάξεις να μειώνονται μέχρι και 50%.
Οι συνολικές μνημονιακές απώλειες για τις επικουρικές φθάνουν και το 76%.
Θα υπάρξει παρακράτηση της εισφοράς ασθενείας(6%) από τις συντάξεις του μηνός Οκτωβρίου 2016 και την παρακράτηση των ποσών που δεν παρακρατήθηκαν από τον Ιούλιο σε τέσσερις ισόποσες δόσεις και την πρώτη δόση από τη σύνταξη του μηνός Νοεμβρίου 2016.
Επιβάλλεται αναδρομικά από τον Οκτώβριο το «πλαφόν» των 2.000 ευρώ για την ατομική σύνταξη (άθροισμα μίας κύριας και μίας επικουρικής σύνταξης) και των 3.000 ευρώ (άθροισμα πολλών κύριων συντάξεων και πολλών επικουρικών συντάξεων). Τα εφάπαξ που καταβάλλονται έχουν ενσωματώσει περικοπές που θα κυμανθούν από 15% έως 18%, σύμφωνα με το νέο τρόπο υπολογισμού του βοηθήματος.
Φυσικά παραμένει ακόμα άγνωστο αν θα ισχύσουν από 1/1/2019 οι νέες περικοπές που ψηφίστηκαν στο 3ο μνημόνιο. Με την κυβέρνηση να αφήνει ανοιχτό παράθυρο αναστολής ή ακόμα και διαγραφής των νέων περικοπών, στηρίζοντας την επιχειρηματολογία της στα πλεονάσματα που παράγει τα δυο τελευταία χρόνια ο ΕΦΚΑ, κάτι, που εμμέσως πλην σαφώς αποδέχτηκε και ο Ευρωπαϊκός Επίτροπος κ. Μοσκοβισί που επισκέφθηκε προχθές τη χώρα.