Δασικοί Χάρτες

Έφη Γεωργοπούλου Σαλτάρη, βουλευτής Ηλείας ΣΥΡΙΖΑ

Σε προηγούμενη παρέμβασή μου με θέμα τους δασικούς χάρτες (5/2/2017) αναφερόμουν στην αναγκαιότητα ολοκλήρωσης αυτής της μεταρρύθμισης  μέσα από ένα πλαίσιο διαφάνειας και υπεράσπισης του Δημοσίου και των δικαιωμάτων των πολιτών  και ότι το αρμόδιο υπουργείο εξετάζει όλες εκείνες τις περιπτώσεις που δημιούργησαν προβλήματα στους πολίτες λόγω μη σωστού συντονισμού των αρμοδίων υπηρεσιών και παραλείψεων που σκόπιμα τα προηγούμενα χρόνια δημιούργησαν μια χαοτική κατάσταση.

Η πρόθεση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ήταν από την αρχή συναινετική: να εφαρμόσει το Σύνταγμα και την νομοθεσία, αλλά και να διαβουλευθεί με την κοινωνία και τους φορείς, ώστε να ρυθμιστούν οι λεπτομέρειες με τρόπο που να διασφαλίζονται τα δικαιώματα χρήσης των πολιτών και η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα παραγωγής. Στο πνεύμα αυτό μέσα από συνεχείς διαδικασίες φτάσαμε στην κατάθεση του σχεδίου νόμου στην Βουλή, όπου περιλαμβάνονται όλες οι αναγκαίες τροποποιήσεις της δασικής νομοθεσίας.

Είχε προηγηθεί η  ψήφιση στις 22/3/2017 Υπουργικής Τροπολογίας, με την οποία  το Υπουργείο ανταποκρίθηκε σε μια σειρά  αιτημάτων  που διατυπώθηκαν από πολίτες και φορείς, όπως:

Α. Η εξαίρεση από την κύρωση των δασικών χαρτών των εκτάσεων που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, λόγω πυρκαγιών και που δεν αποτελούν δάση ή δασικές εκτάσεις.

Β. Η παράταση της  προθεσμίας για υποβολή αντιρρήσεων από τις 60 στις 105 ημέρες.

Γ. Η κατάργηση υποχρέωσης αποστολής ψηφιακού αντιγράφου του δασικού χάρτη στον ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς και στην οικεία Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και η προσθήκη και των αναδασμών που πραγματοποιήθηκαν κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της αγροτικής νομοθεσίας στις διαδικασίες αποτύπωσης στον δασικό χάρτη.

Όπως έχω αναφέρει στο προηγούμενο άρθρο μου, δε θα υπάρξει κανένας αιφνιδιασμός στον αγροτικό κόσμο σχετικά με το ΟΣΔΕ, τις ενισχύσεις κ.ά.

Οι τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε με την μορφή του επείγοντος  και ψηφίστηκε την Τρίτη 11/4/2017 ρυθμίζουν ζητήματα που αφορούν τον αγροτικό κόσμο που συνοψίζονται στα εξής:

• στην απλοποίηση και προώθηση της διαδικασίας αιτήσεων εξαγοράς ή και χρήσης (με την καταβολή ανταλλάγματος) εκχερσωμένων εκτάσεων, οι οποίες θα αναστέλλουν την κύρωση του δασικού χάρτη μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης από τα δασαρχεία.
• στη μείωση του κόστους εξαγοράς ή και χρήσης της έκτασης με ταυτόχρονη αύξηση του αριθμού των δόσεων (100 δόσεις με 30 ευρώ ελάχιστη δόση), καθώς και τη δυνατότητα ύπαρξης κατασκευών που εξυπηρετούν τη γεωργική δραστηριότητα σε παραχωρηθείσες εκτάσεις.

Συγκεκριμένα:

1. Σύμφωνα με τη νομοθεσία που ίσχυε ήδη, o δικαιούχος της επέμβασης, εκτός από την καταβολή ανταλλάγματος χρήσης, έχει την υποχρέωση ύστερα από υπόδειξη της δασικής υπηρεσίας, να κάνει αναδάσωση ή δάσωση έκτασης με εμβαδόν ίδιας επιφανείας με εκείνο της έκτασης που επέμβει. Η υποχρέωση αυτή λαμβάνει χώρα κατόπιν σύνταξης σχετικής μελέτης με δαπάνη του υπόχρεου και έγκρισης αυτής από τη δασική υπηρεσία.

Με τις τροποποιήσεις του Νόμου που ψηφίστηκε, για το θέμα της αναδάσωσης και άλλων δασοκομικών εργασιών ορίστηκε πως για εκτάσεις ως 4 στρέμματα η πληρωμή της δαπάνης αναδάσωσης από τον δικαιούχο γίνεται χωρίς την υποχρέωση σύνταξης σχετικής μελέτης, ενώ δίνεται η δυνατότητα αντί για αναδάσωση να γίνονται άλλες δασοκομικές εργασίες. Η υποχρέωση του δικαιούχου δηλαδή αφορά μόνο στην καταβολή δαπάνης για την αναδάσωση,  την οποία θα χρησιμοποιήσει η Δασική Υπηρεσία για προβεί στην αναδάσωση. Με αυτόν τον τρόπο απαλλάσσονται οι πολίτες από την σύνταξη μελετών και αναδασωτικών εργασιών που αφορούν εκτάσεις μικρού εμβαδού επιφανείας.

2. Για την γεωργική εκμετάλλευση των εκτάσεων δασικού χαρακτήρα που εκχερσώθηκαν πριν το 1975, επιτρέπονται οι μικροεγκαταστάσεις που εξυπηρετούν αποκλειστικά την αγροτική καλλιέργεια (δεξαμενές νερού, γεωτρήσεις, υπόστεγα). Η εξαγορά αυτών των εκτάσεων μπορεί να γίνεται και με ένορκες βεβαιώσεις σε συνδυασμό με άλλα έγγραφα, ενώ το τίμημα της εξαγοράς ορίζεται να είναι ακόμα μικρότερο από το ισχύον, στο ¼ της αντικειμενικής αξίας. Μάλιστα το ποσό αυτό ρυθμίζεται σε 100 μηνιαίες δόσεις, με κατώτατη δόση τα 30 €. Εάν είναι επιθυμητό, δίνεται η δυνατότητα μόνο για έγκριση επέμβασης, όπως επίσης δίνεταικαι η δυνατότητα δήλωσης της έκτασης στον ΟΣΔΕ.

Οι καλλιεργητές αυτών των εκτάσεων, εφόσον δεν επιθυμούν την εξαγορά τους και οι οποίοι μπόρεσαν τόσα χρόνια να κάνουν χρήση με σκοπό τη γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια με κατ’ εξαίρεση εκχέρσωση (βάσει του Άρθρου 47Β του ν. 998/1979), μπορούν με το νέο Νόμο να συνεχίσουν την καλλιέργεια της έκτασης χωρίς να επιβαρύνονται με την καταβολή του τιμήματος που ορίζεται για την εξαγορά της, καταβάλλοντας μόνο το αντάλλαγμα χρήσης. Η ρύθμιση αυτή είναι αναγκαία γιατί παρέχει τη δυνατότητα συνέχισης της καλλιέργειας και σε όσους δεν επιθυμούν να αποκτήσουν τίτλο κτήσης αλλά αποσκοπούν μόνο στην χρήση της γης.

3. Για τη γεωργική εκμετάλλευση των εκτάσεων δασικού χαρακτήρα που εκχερσώθηκαν μεταξύ 1975-2007, επιτρέπονται κανονικά οι μικροεγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την αγροτική καλλιέργεια. Οικονομοτεχνική μελέτη για τις εκχερσωμένες εκτάσεις αυτές θα απαιτείται μόνο σε περίπτωση που δεν είναι στον ΟΣΔΕ. Η αναδάσωση θα περιλαμβάνεται σε συνολικό τίμημα (δαπάνη αναδάσωσης συν το αντάλλαγμα χρήσης) το οποίο είναι μεγαλύτερο από το αντάλλαγμα χρήσης. Κι εδώ ορίζεται πολύ χαμηλή κατώτατη μηνιαία δόση, στα 30 €.  Δίνεται κανονικά η δυνατότητα μεταγραφής του δικαιώματος χρήσης στο Κτηματολόγιο και η δυνατότητα δήλωσης της έκτασης στον ΟΣΔΕ.
4. Για τις αιτήσεις τακτοποίησης γεωργικών εκμεταλλεύσεων δόθηκε παράταση δύο μηνών της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων για όσες περιοχές λήγει η προθεσμία άμεσα, ώστε να μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις για τις εκχερσώσεις. Είναι σημαντικό να τονίσω ότι η αίτηση εξαγοράς ή επέμβασης αναστέλλει την κύρωση του χάρτη στην αιτούμενη έκταση μέχρι την ολική κύρωσή του.Επιπρόσθετα, δόθηκε η δυνατότητα στις Επιτροπές Δασολογίου να λειτουργήσουν επί του αναρτημένου χάρτη, δηλαδή δόθηκε η δυνατότητα χρήσης του αναρτημένου και όχι του κυρωμένου δασικού χάρτη για την έκδοση απόφασης σχετικά με το δασικό χαρακτήρα μιας έκτασης (δάσος ή δασική).
5. Παρατάθηκε η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων από τους πολίτες και ταυτόχρονα ο χρόνος αποστολής των στοιχείων από τους Δήμους για τα όρια των οικιστικών πυκνώσεων στην Κτηματολόγιο ΑΕ μέχρι και 2 μήνες από την ημερομηνία που θα δημοσιευθεί ο Νόμος. Αυτό ισχύει για όλους τους ΟΤΑ της χώρας, οι οποίοι όφειλαν να έχουν στείλει τα συγκεκριμένα στοιχεία εδώ και καιρό.Να σημειώσουμε ότι μέχρι σήμερα σχεδόν μόνο το 45% των Δήμων έχουν ανταποκριθεί σε αυτή τους την υποχρέωση.
6. Στις ισχύουσες διατάξεις για τους δασωμένους αγρούς εντάσσονται τα κληροτεμάχια, οι εκτάσεις που έχουν χαρακτηρισμό ΑΔ αλλά σήμερα το 2017 δεν έχουν δασική μορφή, καθώς και οι εκτάσεις που έχουν τελεσίδικη πράξη χαρακτηρισμού. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, δίνεται η δυνατότητα στις Επιτροπές Δασολογίου να αποφασίζουν επί του αναρτημένου χάρτη για το αν είναι δάσος ή δασική έκταση ώστε να βρει εφαρμογή το άρθρο 67 του ν. 998/1979 για τους δασωμένους αγρούς.
7. Εξαιρούνται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως πεδινές χορτολιβαδικές, οι οποίες όμως δεν είχαν διαχωριστεί ως προς τον χαρακτηρισμό τους με το προηγούμενο καθεστώς και συμπεριλαμβάνονταν στο προστατευτικό πλαίσιο των χορτολιβαδικών εκτάσεων.
8. Τέλος μια σειρά από παρεμβάσεις δίνουν την δυνατότητα να εντάσσονται στις επιτρεπτές επεμβάσεις και να βρίσκονται εντός εκτάσεων που προστατεύει η δασική νομοθεσία οι υδατοκαλλιέργειες (χερσαίες εγκαταστάσεις) επί εκτάσεων δασικού χαρακτήρα, τα αστεροσκοπεία στις ίδιες εκτάσεις (δίνονται 3 χρόνια για τη νομιμοποίησή τους) και επίσης χωροθετούνται τα μελίσσια εκτός πάρκων, αλσών και χώρων αναψυχής, ενώαφαιρείται το κατώτατο όριο απόστασης για επεμβάσεις που γίνονται σε εκτάσεις τουριστικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.

Οι παραπάνω παρεμβάσεις δείχνουν έμπρακτα την πρόθεση της κυβέρνησης να ασκήσει δίκαιη πολιτική. Η προσπάθεια γίνεται με στόχο τα λάθη του παρελθόντος να θεραπευτούν, να εφαρμοστεί η νομιμότητα σε ένα πεδίο αρρύθμιστο, σε μια κατάσταση ανομίας δεκαετιών. Γίνεται προσπάθεια τα λάθη και οι κωλυσιεργίες της Διοίκησης να μην βαρύνουν τους πολίτες και να αντιμετωπιστούν μια σειρά από ζητήματα. Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε ενισχύεται και η ΕΚΧΑ με πρόσληψη δασικών υπαλλήλων για τη λειτουργία της κατάρτισης των δασικών χαρτών, ενώ ήδη συγκροτήθηκαν και λειτουργούν Σημεία Υποστήριξης της Ανάρτησης του Δασικού Χάρτη (ΣΥΑΔΧ) στη Διεύθυνση Δασών Πύργου και τα Δασαρχεία Αμαλιάδας και Ολυμπίας (Κρέστενα).

Η κατάρτιση του Εθνικού Δασολογίου είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου. Αυτή είναι μια πραγματική αναπτυξιακή μεταρρύθμιση που έχει ανάγκη ο τόπος.