Β. Αποστόλου: «Δεν θα διαψεύσω τις προσδοκίες σας»

Αποκλειστική συνέντευξη στην Πρωινή του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου για τις καταστροφές στην Ηλεία και μήνυμα προς τους αγρότες

– Ο υπουργός δήλωσε συγκλονισμένος από τις εικόνες που αντίκρισε στον νομό μας

– Ο κ. Αποστόλου έδωσε γενική εντολή στις υπηρεσίες του να προχωρήσουν γρήγορα οι διαδικασίες

Συνέντευξη στην Ελένη Παπαδοπούλου

Η γενική εντολή που έχει δώσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου στις υπηρεσίες του Υπουργείου του αμέσως μετά την επίσκεψή του στις πληγείσες περιοχές της Ηλείας, διαπιστώνοντας και ο ίδιος τις τεράστιες ζημιές σε καλλιέργειες, αγροτικές επιχειρήσεις και θερμοκήπια και μετά την επαφή που είχε με τους Ηλείους αγρότες, είναι να προχωρήσουν γρήγορα τις διαδικασίες σε συνάρτηση βεβαίως με τους Κανονισμούς. Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην Πρωινή ο κ. Αποστόλου αναφέρθηκε αναλυτικά στον τρόπο που θα δράσει το Υπουργείο για την καταγραφή των ζημιών στην Ηλεία, τα χρηματοδοτικά εργαλεία από τα οποία θα αντλήσουν τις αποζημιώσεις για τους πληγέντες αγρότες και την αποκατάσταση των αγροτικών εγκαταστάσεων. Για μια ακόμα φορά έκανε λόγο για την δυνατότητα διασταλτικής ερμηνείας του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ενώ επισήμανε ότι οι διαδικασίες των ΠΣΕΑ έχουν ήδη συντομεύσει  σε χρόνο και οι πληρωμές δεν θα καθυστερήσουν, όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Μάλιστα ο κ. Αποστόλου ανέφερε ότι η επίσκεψή του στον τόπο των καταστροφών ήταν απολύτως χρήσιμη, γιατί αν δει κανείς από κοντά τις συγκλονιστικές εικόνες που αντίκρισε ο ίδιος, τότε μόνο μπορεί να αντιληφθεί και το μέγεθος αυτής της καταστροφής.

– Κ. Υπουργέ θα ήθελα καταρχήν να μας μεταφέρετε την εικόνα της καταστροφής που διαπιστώσατε στην Ηλεία στην περιήγησή σας σε κατεστραμμένα θερμοκήπια και καλλιέργειες, αν και είναι σίγουρο ότι μετά από τόσες μέρες και με δεδομένο ότι έγιναν κάποιες αποκαταστάσεις είναι ευνόητο το ακριβές μέγεθος της ζημιάς να μην μπορέσατε να το δείτε. Είδατε όμως την απόγνωση του αγροτικού κόσμου της Ηλείας.

Η επίσκεψή μου στον τόπο των καταστροφών ήταν απολύτως χρήσιμη γιατί μόνον όποιος δει τη συγκλονιστική εικόνα που άφησε πίσω της η θεομηνία μπορεί να εκτιμήσει τις τεράστιες καταστροφές που υπέστη η περιοχή.

Πρόκειται για μια περιοχή στην οποία έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις στον αγροτικό τομέα προς μια γεωργία καινοτόμα, εξωστρεφή και ανταγωνιστική, σε μια κατεύθυνση δηλαδή στην οποία θέλουμε συνολικά να βαδίσει ο ελληνική αγροτική παραγωγή. Δυστυχώς πολλές από τις ζημιές αφορούν τέτοιες αγροτικές επιχειρήσεις.

”Επισπεύδονται οι χρόνοι”

– Φορείς και αγρότες σας περιέγραψαν με μελανά χρώματα τις συνέπειες αυτής της καταστροφής που βάζει ταφόπλακα στον πρωτογενή τομέα στην Ηλεία. Κάνατε λόγο για αποζημιώσεις μέσα από συγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ΕΛΓΑ, ΠΣΕΑ, πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης και διερεύνηση αποζημιώσεων μέσα από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ε.Ε. Τα δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα των διαδικασιών είναι αυτά που αποτελούν το μέγιστο εμπόδιο της καταβολής των αποζημιώσεων στους πληγέντες άμεσα. Πως μπορούν να επισπευστούν όλα αυτά;

Κοιτάξτε, όσο μεγάλη κι αν είναι η καταστροφή, οι διαδικασίες που προβλέπονται πρέπει να τηρηθούν. Όλα αυτά τα «εργαλεία» που έχουμε στη διάθεσή μας – και τα οποία προσπαθούμε να επεκτείνουμε και να διευρύνουμε –  απαιτούν συγκεκριμένες κινήσεις από την πλευρά της πολιτείας, γιατί αλλιώς κινδυνεύουμε με πρόστιμα και καταλογισμούς όπως εκείνα που πληρώνουμε τώρα για παλιές υποθέσεις, όταν οι τότε κυβερνώντες δεν φρόντισαν να «θωρακίσουν» τις αποζημιώσεις που δίνανε. Συνεπώς η γενική εντολή προς τις υπηρεσίες είναι «προχωρήστε γρήγορα» αλλά αυτό το γρήγορα πρέπει να είναι ταυτόχρονα και «δεμένο» με βάση τους κανονισμούς.

– Καταλαβαίνουμε ότι η δύσκολη δημοσιονομική και μνημονιακή κατάσταση της χώρας όπως και η γραφειοκρατία, είναι το βασικό αγκάθι άμεσων αποζημιώσεων. Δεν μπορεί ο νομός να ενταχθεί σε ένα Ειδικό ταμείο αποκατάστασης με δεδομένο ότι η καταστροφή στον αγροτικό τομέα είναι σχεδόν ολοκληρωτική;

Σε εθνικό επίπεδο δεν προβλέπεται . Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το Ταμείο Αλληλεγγύης , που η παρέμβασή του μπορεί να αναπληρώνει μέρος του κόστους αποκατάστασης των ζημιών ή άμεσων δαπανών στην οποία έχει ήδη προβεί το κράτος μέλος .Όμως το Ταμείο αυτό για να παρέμβει απαιτείται η άμεση ζημιά να υπερβαίνει το 1,5 % της περιφέρειας Πελοποννήσου , δηλαδή τα 114,2 εκατ. ευρώ.

Αν στη τελική καταγραφή των ζημιών υπάρξει τέτοιο ενδεχόμενο θα το επιδιώξουμε .

”Το έργο των εξατομικεύσεων των ζημιών είναι σε εξέλιξη”

– Να τα πάμε ένα – ένα ξεχωριστά. Ο ΕΛΓΑ έχει μια συγκεκριμένη διαδικασία αποζημιώσεων και ίσως είναι ο μόνος αυτή τη στιγμή δρόμος έγκαιρης αποζημίωσης συγκεκριμένων καλλιεργειών. Κάνατε όμως λόγο για βελτίωση του Κανονισμού, έτσι ώστε με κάποιο τρόπο να αποζημιωθεί και η κατεστραμμένη σταφίδα στο αλώνι, με κάποια άλλη ερμηνεία του Κανονισμού. Πώς το βλέπετε να προχωρά αυτό; Υπάρχουν ελπίδες;

Έχω δώσει εντολή να προχωρήσουν οι διαδικασίες όσο πιο γρήγορα γίνεται. Διενεργήθηκαν οι απαραίτητες επισημάνσεις από τις υπηρεσίες του ΕΛΓΑ, έγιναν αναγγελίες και υποβάλλονται δηλώσεις.

”Το έργο των εξατομικευμένων εκτιμήσεων είναι σε εξέλιξη”.

Στη συνέχεια θα  κοινοποιηθούν τα πορίσματα και θα ακολουθήσει η καταβολή των αποζημιώσεων στους δικαιούχους παραγωγούς με την προϋπόθεση βέβαια οι τελευταίοι να είναι  ασφαλιστικά ενήμεροι.

Όπως ξέρετε θα αποζημιωθούν από τον ΕΛΓΑ οι παραγωγές που καταστράφηκαν καθώς και το  ζωικό κεφάλαιο, που  εντοπίζεται  σε αιγοπρόβατα και μελισσοσμήνη.

Δεν μίλησα για βελτίωση του κανονισμού αλλά για διασταλτική ερμηνεία.

– Όσον αφορά τα ΠΣΕΑ, αν και είπατε ότι οι διαδικασίες θα είναι πιο γρήγορες πλέον, στην καλύτερη περίπτωση οι πληγέντες αγρότες που θα ενταχθούν θα κάνουν τουλάχιστον ένα χρόνο να πάρουν τα χρήματα τους…

Υπάρχουν πράγματι ζημιές που δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ. Ζημιές και σε  φυτικό κεφαλαίο (ελαιοκαλλιέργειες, εσπεριδοκαλλιέργειες και αμπελοειδή), και σε πάγιο κεφάλαιο (αποθήκες, στάβλους, θερμοκήπια  ) και σε  αποθηκευμένα προϊόντα. Οι καταγραφές αυτών των ζημιών  έχουν ξεκινήσει σύμφωνα με τον Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων.

Στη συνέχεια, οι ζημιές αυτές  εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που απαιτεί ο  Κανονισμός Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων  και οι Κοινοτικές Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις  θα ενταχθούν σε πρόγραμμα χορήγησης Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (αρμοδιότητας ΠΣΕΑ).

Έπειτα το πρόγραμμα  θα υποβληθεί προς έγκριση στην Ε.Ε., ενώ οι αντίστοιχες ενισχύσεις θα καταβληθούν στους δικαιούχους παραγωγούς μετά την έγκριση του προγράμματος και την έγκριση της  δαπάνης από το ΥΠΟΙΚ.

Όπως σας εξήγησα, όλα αυτά δεν μπορούν να παρακαμφθούν και δεν πρέπει να παρακαμφθούν. Είναι αλήθεια όμως ότι οι διαδικασίες των ΠΣΕΑ έχουν ήδη συντομεύσει  σε χρόνο και οι πληρωμές δεν θα καθυστερήσουν, όπως γινόταν μέχρι σήμερα.

”Η αποκατάσταση των ζημιών στα θερμοκήπια επιδιώκουμε να γίνει μέσα από το ΠΑΑ 2014-2020”

–  Για τα θερμοκήπια, όπου η καταστροφή είναι τεράστια,   είπατε ότι δεν θα είστε σοβαρός υπουργός αν πείτε ότι θα αποζημιωθούν σε 15 μέρες και εκτιμούμε την ειλικρίνειά σας. Ωστόσο για να αποκατασταθούν για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, οι αγρότες χρειάζονται πολλές χιλιάδες ευρώ για κάθε στρέμμα, όπως και για την αντικατάσταση του πάγιου φυτικού κεφαλαίου. Δεν μπορούν να δοθούν κάποιες προκαταβολές των αποζημιώσεων εγκαίρως;

Εκείνο που επιδιώκουμε, ειδικά για την αποκατάσταση των ζημιών των θερμοκηπίων που οι δαπάνες είναι μεγάλες, είναι να χρησιμοποιηθεί και το ΠΑΑ 2014-2020 που διαθέτει σχετικούς πόρους.

Προκαταβολές πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία καταγραφής δεν μπορούν να δοθούν .Θα επιταχύνουμε τις διαδικασίες.

– Ο δήμαρχος Πηνειού έκανε την πρόταση από τα 246 εκατ. ευρώ των τεσσάρων αδειών που είναι πολυδιαφημισμένα να δοθεί ένα άμεσο ποσό αποζημίωσης για τα μη ασφαλισμένα και όχι μόνο και οι αποζημιώσεις από τα ΠΣΕΑ να μπουν ενεχυρίαση και με πολιτική απόφαση να γίνει άμεση καταβολή. Μπορεί να συμβεί αυτό;

Για τη χρήση των συγκεκριμένων χρημάτων έχει δεσμευτεί ο Πρωθυπουργός ότι θα χρησιμοποιηθούν για κοινωνικούς λόγους και θα δοθούν σε ευαίσθητες ομάδες συμπολιτών μας .

– Αν όπως πρότεινε και ο περιφερειάρχης κηρυχθούν θεομηνιόπληκτοι οι δήμοι που επλήγησαν από τις καταστροφές, αυτό θα βοηθούσε ώστε να ενεργοποιηθεί κάποιο έκτακτο πρόγραμμα χρηματοδότησης στο οποίο θα συμπεριλαμβάνονταν αποζημιώσεις στους αγρότες άμεσα;

Αυτό που έχω να σας πω είναι ότι αυτή την ώρα ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής περιφέρειας έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, οπότε τα μέτωπα που έχουν ανοίξει είναι πολλά.

Εμείς θα καταγράψουμε όλες τις ζημιές που έχει υποστεί ο αγροτικός χώρος και θα αναζητήσουμε πηγές για την επούλωσή τους σε όλα τα επίπεδα,  από τον ΕΛΓΑ  και το κρατικό προϋπολογισμό μέχρι τους Λογαριασμούς και τα Ταμεία , τόσο τα εθνικά όσο και τα κοινοτικά που μπορούν να διαθέσουν πόρους για αποκαταστάσεις φυσικών καταστροφών και στήριξη πληγέντων αγροτών. Σε κάθε περίπτωση κι επειδή όπως ανέφερα και στην αρχή της κουβέντας μας, οι εικόνες που είδα με τα μάτια μου στην Ηλεία ήταν συγκλονιστικές και δίνουν το μέγεθος της καταστροφής, να είστε σίγουροι ότι δεν θα διαψεύσουμε τις προσδοκίες των Ηλείων αγροτών και θα κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας, αξιοποιώντας όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που υπάρχουν, επισπεύδοντας τους χρόνους, να δώσουμε ξανά πνοή στον πρωτογενή τομέα του νομού.