«Μόλις τα βγάζει πέρα» δηλώνει το 61% των νοικοκυριών

Με την ακρίβεια να τραβά συνεχώς την ανηφόρα και την αγοραστική δύναμη των πολιτών να μειώνεται περαιτέρω, μια νέα έκθεση του ΙΟΒΕ καταγράφει τη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνει μεγάλο μέρος των νοικοκυριών, όπως και την απαισιοδοξία τους για το μέλλον. 

Το ζήτημα της ακρίβειας εξακολουθεί να ανησυχεί τα νοικοκυριά αφού το 56% από αυτά, αναμένει και νέα άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 61% δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» και ένα μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα αντλεί από τις αποταμιεύσεις του. 

Σύμφωνα λοιπόν με τα Αποτελέσματα Ερευνών Οικονομικής Συγκυρίας (για τον Ιούλιο του 2024), ενισχύθηκε το ποσοστό των νοικοκυριών που είναι αβέβαια για τη μελλοντική οικονομική κατάστασή τους. 

Ειδικότερα, στο ερώτημα το οποίο αξιολογεί το βαθμό αβεβαιότητας των νοικοκυριών ως προς τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, το 61% έκρινε τον Ιούλιο ότι η οικονομική κατάστασή του μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, από 53,5% τον προηγούμενο μήνα. 

Σύμφωνα τον ΙΟΒΕ, τον Ιούλιο εξετάζονται σε τριμηνιαία βάση στην έρευνα καταναλωτών τρία πρόσθετα ζητήματα, τα οποία εξειδικεύουν περισσότερο την πρόθεση για μείζονες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητο, κατοικία) και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως πρόδρομοι δείκτες για την ιδιωτική κατανάλωση.

Αναλυτικά:

• Εξασθένιση σημειώθηκε στην πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -93,9 (από -90,2) μονάδες, ισοζύγιο επίσης αρκετά χειρότερο από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς δείκτες, καθώς αυτός διαμορφώθηκε στην ΕΕ στις -78,3 (από -78,6) και στην Ευρωζώνη στις -79,6 (από -80,2) μονάδες. Το 2,3% (από 4,5%) των νοικοκυριών εγχωρίως δηλώνει ότι ίσως να προβεί σε αγορά ή κατασκευή κατοικίας τον επόμενο χρόνο.

• Μικρή υποχώρηση καταγράφηκε στο δείκτη της πρόθεσης πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση/ανανέωση της κατοικίας εντός των επόμενων 12
μηνών, ο οποίος διαμορφώθηκε τον Ιούλιο στις -79,9 (από -76,6) μονάδες. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες κινήθηκαν αντίθετα στην ΕΕ και διαμορφώθηκαν στις -47,1 (από -48,9) μονάδες και στις -49,8 (από -51,7) μονάδες στην Ευρωζώνη. Το ποσοστό των νοικοκυριών στην Ελλάδα που δηλώνει ότι είναι αρκετά ή πολύ πιθανό να πραγματοποιήσει σημαντικές δαπάνες αυτού του είδους εντός ενός έτους υποχώρησε στο 7,8% (από 10,6%).

Επίσης, η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) εξασθένισε σημαντικά με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -45,3 (από -38,2) μονάδες. Το 53% (από 46%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 3% αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -13,6 μονάδες στην ΕΕ και στις -14,9 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 56% των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 16% (από 13%) αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +13 και +11,2 μονάδες αντίστοιχα.

Επιδείνωση του δείκτη οικονομικού κλίματος

Παράλληλα, το οικονομικό κλίμα επιδεινώνεται τον Ιούλιο, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 106,8 μονάδες από 110,5 μονάδες τον Ιούνιο, στη χαμηλότερη επίδοση των τελευταίων πέντε μηνών. H υποχώρηση προέρχεται από τρεις επιχειρηματικούς τομείς, τη Βιομηχανία, τις Κατασκευές και τις Υπηρεσίες, ενώ και ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης εξασθενεί.

Όπως τονίζει η έρευνα, αν και γενικά η θερινή περίοδος προκαλεί θετικές επιδράσεις σε διάφορους κλάδους, φαίνεται πως οι προσδοκίες «διορθώνουν» την ανοδική πορεία των τελευταίων μηνών, καθώς είχαν ίσως προεξοφληθεί περισσότερο αισιόδοξες εξελίξεις.

Ειδικότερα, όσον αφορά τον οικονομικό κλίμα:

⇒ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Έντονη εξασθένιση προσδοκιών λόγω υποχώρησης των προβλέψεων των παραγγελιών, της ζήτησης και της παραγωγής τους προσεχείς μήνες 

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία εξασθένισε έντονα τον Ιούλιο, στις 101,4, από 108,3 μονάδες τον Ιούνιο. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση εντάθηκε, ενώ το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες εξασθένισε ελαφρά, και το ύψος των αποθεμάτων διατηρήθηκε αμετάβλητο

⇒ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: Ήπια εξασθένιση προσδοκιών στις Κατασκευές, λόγω των Δημόσιων έργων

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές διαμορφώθηκε τον Ιούλιο, στις 152,4 μονάδες (από 164,2 μον. τον Ιούνιο), σε επίπεδο έντονα υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (132,0 μονάδες). Η μεταβολή αυτή ήταν αποτέλεσμα της έντονης εξασθένισης των προσδοκιών στα Δημόσια έργα, με τις Ιδιωτικές κατασκευές να ενισχύονται ελαφρά. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων ενισχύθηκαν οριακά, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση εξασθένισαν.

⇒ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ: Βελτίωση των προσδοκιών, αισιοδοξία σχεδόν σε όλους τους βασικούς κλάδους

Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο ενισχύεται τον Ιούλιο και διαμορφώνεται στις 107,3 μονάδες, από 104,7 μονάδες τον Ιούνιο.

⇒ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Έντονη υποχώρηση των προσδοκιών, απαισιοδοξία για την τρέχουσα και τη μελλοντική ζήτηση

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες εξασθένισε έντονα τον Ιούλιο, στις 118,1 μονάδες, από 132,4 τον Ιούνιο. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων περιορίζονται, ενώ παράλληλα εξασθενούν οριακά οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης να εξασθενούν επίσης.