Μπορεί ο Αλάχ να σώσει την τουρκική οικονομία;

«Αυτοί έχουν τα δολάριά τους, εμείς έχουμε τον Θεό μας», δήλωσε ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας για την κατάρρευση της τουρκικής λίρας και το οικονομικό αδιέξοδο που έχει περιέλθει η Τουρκία.  Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφερόταν στην κρίση μεταξύ Άγκυρας και Ουάσινγκτον, η οποία εντάθηκε με αφορμή την υπόθεση του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον, που κρατείται στην Τουρκία με κατηγορίες για τρομοκρατία.

Λίγη ώρα αργότερα ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε τον διπλασιασμό των αμερικανικών δασμών στις τουρκικές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, προχωρώντας σε ένα ακόμη χτύπημα για την Τουρκική οικονομία, την  ώρα που η τουρκική λίρα κατρακυλούσε σε ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου. Οι νέες αρνητικές εξελίξεις έρχονται μετά από τις αποτυχημένες συνομιλίες που είχε τουρκική αντιπροσωπεία στην Ουάσινγκτον, όπου δεν προέκυψε κάποια λύση για τη συνεχιζόμενη κρίση.

«Είμαστε σε οικονομικό πόλεμο»

Από την πλευρά του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε τους πολίτες να μην ανησυχούν. «Εργαζόμαστε σκληρά. Δείτε πώς ήμασταν πριν από 16 χρόνια και δείτε μας σήμερα», πρόσθεσε. Σε ομιλία του ζήτησε από τους Τούρκους πολίτες να μετατρέψουν όλο το ξένο συνάλλαγμα που διαθέτουν σε τουρκικές λίρες, ώστε να δώσουν με αυτόν τον τρόπο μια απάντηση στον οικονομικό πόλεμο που έχει κηρυχθεί σε βάρος της χώρας τους.

Υπενθυμίζεται πως οι υποβαθμίσεις της τουρκικής οικονομίας είναι διαδοχικές το τελευταίο διάστημα και οι αποδόσεις των δεκαετιών ομολόγων ξεπέρασαν το 15%, καθιστώντας απαγορευτικό το δανεισμό της χώρας από τις αγορές. Η πτώση της λίρας, η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, του δημοσιονομικού ελλείμματος αλλά και η σημαντική αύξηση του εξωτερικού χρέους, που είχε καταγραφεί πολύ πριν τις εκλογές, έχουν προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στους επενδυτές, που εγκαταλείπουν σταδιακά την τουρκική οικονομία. Η μεγάλη εξάρτηση της τουρκικής οικονομίας από τους ξένους επενδυτές σε συνδυασμό με τις πολιτικές του Ερντογάν οδήγησαν αναπόφευκτα την Τουρκία σε ένα καταστροφικό οικονομικό αδιέξοδο.

Μιλώντας από την πόλη Bayburt, στην οποία κατά τις πρόσφατες εκλογές έλαβε το συντριπτικό ποσοστό του 82%, ο Τούρκος Πρόεδρος επανέλαβε ότι το δολάριο δεν μπορεί να «ανακόψει την πορεία μας». «Η ευθύνη δεν είναι απέναντι στον “Χανς” ή στον “Τζορτζ”, αλλά απέναντι στον “Αχμέτ”», είπε. Πρόσθεσε μάλιστα πως η οικονομική επίθεση εναντίον της Τουρκίας οφείλεται σε «μικρή διάσταση απόψεων» που υπάρχει με συγκεκριμένες δυνάμεις, και αυτό κατέστρεψε τις σχέσεις τους με την Τουρκία σε σημείο που να θεωρείται σχεδόν αδύνατη η επιδιόρθωσή τους. «Θα συνεχίσουμε να είμαστε φιλικοί σε χέρια που απλώνονται φιλικά. Ωστόσο, έχουμε σχέδια για όλες τις πιθανότητες. Και λέω προς τα λόμπι των επιτοκίων, να μην έχουν υψηλές προσδοκίες. Δεν θα μπορέσετε να βγάλετε λεφτά στην πλάτη του έθνους μου. Δεν θα μπορέσετε να γονατίσετε αυτό το έθνος», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο, η Τουρκία δεν αντιμετωπίζει μακροοικονομικά προβλήματα ή προβλήματα με το τραπεζικό σύστημα, αλλά «πρόκειται για μια τεχνητή κρίση». Προειδοποίησε μάλιστα πως το τουρκικό έθνος δεν θα σκύψει στις απειλές, «η Τουρκία είναι προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα». Επίσης, ανέφερε ότι «η δύναμή μας προέρχεται από την πίστη μας. Πρέπει να προστατεύσουμε και να υπερασπιστούμε αυτή τη χώρα. Ο οικονομικός αποκλεισμός της Τουρκίας, δεν είναι διαφορετικός από την απόπειρα πραξικοπήματος. Θα απαντήσουμε». Ο Τούρκος πρόεδρος κάλεσε τους πολίτες να συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής, στην αύξηση της απασχόλησης και στην αύξηση των εξαγωγών. «Αυτή θα είναι η απάντησή μας. Η Τουρκία δεν θα παραδοθεί. Ας τους χαλάσουμε το παιχνίδι, ας σπάσουμε το τείχος».

Οι «εναλλακτικές»…

Δήλωσε ακόμη ότι η Τουρκία εργάζεται για εναλλακτικές (σημ: προφανώς αναφέρεται σε δανεισμό) με την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν και με κάποιες ευρωπαϊκές χώρες. Εκτιμάται πως αυτή η αναφορά στην Κίνα, στη Ρωσία και στο Ιράν θα έχει σημάνει «συναγερμό» στην Ουάσιγκτον. Διεθνείς αναλυτές σημειώνουν πως ο Τούρκος Πρόεδρος μπορεί ελπίζει ενδεχομένως σε προσέλκυση περισσότερων δανείων από χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία όμως η εμπειρία δείχνει πως ένα μέρος των άμεσων ξένων επενδύσεων μπορούν μεν να υποκατασταθούν, αλλά αυτό απαιτεί χρόνο, τον οποίο η Τουρκία δεν διαθέτει πλέον. Ιδιαίτερα όταν ο Ερντογάν με την αλλοπρόσαλλη και επιθετική εξωτερική πολιτική του έχει οδηγήσει την Τουρκία σε απομόνωση, και ειδικά με τη Δύση.

Από την αρχή του χρόνου η τουρκική λίρα έχει απωλέσει σχεδόν 30% της αξίας της σε σχέση με το δολάριο και δεν φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ. Οι αναλυτές σημειώνουν πως η ηγεσία της Τουρκίας αρχικά θα μπορούσε να αυξήσει δραματικά το κόστος δανεισμού, ωστόσο ο Eρντογάν είναι ένας από τους πιο σφοδρούς επικριτές της αύξησης των επιτοκίων. Έτσι δεν έγινα καμία κίνηση για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Το αντίθετο μάλιστα: Η πτώση του νομίσματος επιδεινώθηκε από την αυξανόμενη τάση του Τούρκου Προέδρου να παρεμβαίνει στη διεξαγωγή της νομισματικής πολιτικής, αντιτιθέμενος στη χρήση υψηλότερων επιτοκίων για να αποφύγει την υπερθέρμανση της οικονομίας. Ο Ερντογάν επιθυμεί χαμηλότερο κόστος δανεισμού, δηλαδή χαμηλότερα επιτόκια, ώστε να τροφοδοτήσει την πιστωτική και οικονομική επέκταση, παρόλο που ο πληθωρισμός ξεπερνά το 15%.

Το τελευταίο διάστημα υπήρξαν πληροφορίες πως η Τουρκία εξετάζει την προσφυγή της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Για να συμβεί όμως αυτό θα πρέπει ο Ερντογάν να συμφωνήσει σε πολιτικές λιτότητας και σκληρά δημοσιονομικά μέτρα. Το αν θα συμβεί αυτό κανείς δεν μπορεί να το γνωρίζει, δεδομένων των ασφυκτικών πιέσεων που δέχεται η τουρκική οικονομία. Μία άλλη επιλογή είναι η επιβολή capital controls για να σταματήσει η διαρροή κεφαλαίου προς το εξωτερικό. Όμως ούτε αυτή η επιλογή μοιάζει ικανή να σταματήσει την κατρακύλα της τουρκικής οικονομίας δεδομένου πως η ροή χρήματος στην Τουρκία είναι προς τα μέσα και όχι προς τα έξω. Δηλαδή το κεφάλαιο μπαίνει στην Τουρκία από επενδυτές ή δανειστές και συνεπώς η επιβολή capital controls απλά θα σταματήσει την εισροή χρημάτων, κάτι που δεν εξυπηρετεί τη χώρα.

«Θα υιοθετήσουμε μια νέα οικονομική προσέγγιση»

Η Τουρκία θα υιοθετήσει μια νέα οικονομική προσέγγιση υπό τη νέα της προεδρία, μία που θα είναι βιώσιμη και θα βασίζεται σε μία «νοοτροπία στρατηγικής», δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ, κατά τη διάρκεια παρουσίασης της οικονομικής του πολιτικής. Ο υπουργός δήλωσε ότι η Τουρκία πρέπει να αλλάξει για να προχωρήσει και να γίνει μια οικονομία ανώτερου εισοδηματικού επιπέδου.

Σημείωσε επίσης πως η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας είναι κρίσιμης σημασίας για την οικονομία προσθέτοντας ότι θα υπάρξει ισχυρότερη δημοσιονομική πειθαρχία και προτεραιότητα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ακόμη, τόνισε ότι έχει υιοθετήσει μια πολύ ευαίσθητη ρητορική σε ό,τι αφορά τη νομισματική πολιτική και την κεντρική τράπεζα. Τα σχόλιά του, ωστόσο, δεν κατάφεραν να ενισχύσουν την τουρκική λίρα και δεν φαίνεται να αντιστρέφουν το αρνητικό κλίμα για την τουρκική οικονομία, που βρίσκεται ένα βήμα πριν την κατάρρευση.

* Φωτογραφία: Τούρκος πολίτης διαβάζει πρωτοσέλιδο με τη δήλωση του Ερντογάν: «Αυτοί έχουν το δολάριο, εμείς έχουμε τον Θεό μας»

Πηγή: tvxs.gr