Η εργασιακή ζούγκλα βλάπτει σοβαρά την υγεία

Τι έδειξε έρευνα του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ

Καθημερινά ακούμε για «κανόνια» στην αγορά, «λουκέτα» σε επιχειρήσεις, μεγαλοοφειλέτες που φοροδιαφεύγουν. Αν κάτι κρύβεται πίσω από αυτές τις ειδήσεις είναι ο πόνος και η αγωνία των εργαζομένων σε αυτές τις επιχειρήσεις και αυτούς τους εργοδότες, το άχθος ενός αβέβαιου παρόντος και ο πόνος ενός μέλλοντος που προδιαγράφεται σκοτεινός και αδιέξοδος.

Στη ζούγκλα που έχει μετατραπεί ο εργασιακός χώρος υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής. Αυτές οι συνθήκες εργασίας -κι ακόμα χειρότερα η ανεργία που κόβει τη ζωή των ανθρώπων στην πριν και μετά τη δουλειά εποχή- μας αρρωσταίνουν.

«Είναι καιρός να έρθουμε σε ρήξη και να διαμαρτυρηθούμε δημόσια και αποτελεσματικά ενάντια σε αυτές τις ανυπόφορες συνθήκες ζωής, να βγούμε από το γραφείο του γιατρού και το εργαστήριο του ερευνητή για να κάνουμε ορατό και απτό ένα σκάνδαλο τόσο πολιτικό όσο και ηθικό, που για μεγάλο διάστημα αντιμετωπίστηκε σαν ιδιωτική υπόθεση των θιγόμενων ατόμων. (…) Να καταγγείλουμε τις δομές και τις δυναμικές ενός κόσμου της εργασίας που αρρωσταίνει συστηματικά τους ανθρώπους…».

Στην Εφημερίδα των Συντακτών μιλά ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, Νίκος Παναγιωτόπουλος, με αφορμή τη νέα του έρευνα που επιχειρεί να αναδείξει την οδύνη αλλά και την παθολογία που έχει δημιουργήσει ο μετασχηματισμός των εργασιακών συνθηκών που πλήττουν τους εργαζόμενους.

Το βασικό εύρημα της μελέτης είναι ότι η ανεργία και η εργασιακή ανασφάλεια μας στέλνουν όλο και πιο συχνά στους γιατρούς.

Αυτό προκύπτει από τις απαντήσεις 526 γιατρών διαφόρων ειδικοτήτων σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε επί ενάμιση χρόνο και ολοκληρώθηκε το 2016 από ομάδα ερευνητών με τον ίδιο επικεφαλής, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο St. Gallen και την ελβετική κλινική Schützen Rheinfelden.

Τα δεδομένα συνέλεγαν οι γιατροί σημειώνοντας πόσοι από τους ασθενείς που τους επισκέφθηκαν αναφέρθηκαν στα προβλήματα του εργασιακού τους χώρου και κατά πόσο αυτά συνδέονταν με κάποιο σύμπτωμα για το οποίο τους επισκέπτονταν.

Από τις απαντήσεις τους προκύπτει αβίαστα ότι τα εργασιακά προβλήματα -από την ανεργία μέχρι το ελαστικό ωράριο, την επισφάλεια, τη μερική απασχόληση ή την απειλή απόλυσης- συσχετίζονται, όπως είναι αναμενόμενο, με την υγεία.

Αυτό που ξαφνιάζει είναι σε ποια έκταση συνδέονται, αφού περισσότεροι από τους μισούς γιατρούς όλων των ειδικοτήτων που έλαβαν μέρος στην έρευνα -σε ποσοστά που ξεπερνούν το 50%- δέχονται πολύ συχνά ασθενείς που είναι άνεργοι ή βρίσκονται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας.

Οι παθολόγοι

Σύμφωνα με τις απαντήσεις τους στην έρευνα, οι παθολόγοι, που συγκροτούν τη μεγαλύτερη αριθμητικά ομάδα γιατρών του δείγματος (47,34%), στη συντριπτική τους πλειονότητα (87,15%) δέχονται πολύ συχνά (57,53%) και συχνά (29,72%) ανέργους, ενώ οι οκτώ στους δέκα αναφέρουν ότι πολύ συχνά (59,84%) και συχνά (22,09%) τους επισκέπτονται άνθρωποι που βιώνουν εργασιακή ανασφάλεια.

Οι καρδιολόγοι

Η δεύτερη μεγαλύτερη ειδικότητα που έλαβε μέρος στην έρευνα, οι καρδιολόγοι, το 28,33% του δείγματος, απάντησαν επίσης ότι στην πλειονότητά τους δέχονται είτε πολύ συχνά (57,05%), είτε συχνά (33,56%) ανέργους, που αθροιζόμενα (90,61%) δίνουν στους ανέργους τα ηνία επισκεψιμότητας σε καρδιολόγους, τους οποίους επισκέφθηκαν επίσης πολύ συχνά (57,05%) και συχνά (30,87%), ήτοι συνολικά σε ποσοστό 87,92% ασθενείς που ανέφεραν ανασφάλεια λόγω θέσης εργασίας.

Οι νευρολόγοι

Οι απαντήσεις των νευρολόγων-ψυχιάτρων -ειδικότητα που αποτελεί το 15,40% του συνόλου των γιατρών που συμμετείχαν στην έρευνα- είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικές, αφού δεν εμφανίστηκε ποτέ, ούτε καν σπάνια, σε αυτές τις ειδικότητες ασθενής που να μην έχει εργασιακό πρόβλημα…

Αυτό που ξεχωρίζει σε αυτή την ειδικότητα είναι ότι κατέχουν την πρώτη θέση στη συχνότητα με την οποία δέχονται επισκέψεις ασθενών ανέργων ή εργασιακά επισφαλών, καθώς το άθροισμα των απαντήσεων «πολύ συχνά» και «συχνά» καταγράφει το μεγαλύτερο ποσοστό (93,83%) στις επισκέψεις ανέργων αλλά και όσων νιώθουν ανασφάλεια λόγω θέσης εργασίας (92,65%). Κοινωνικές κατηγορίες που σχετίζονται με ψυχικά νοσήματα.

«Κανείς δεν επισκεπτόταν τον γιατρό όταν ένιωθε μία ενόχληση ή προληπτικά, αλλά όταν η κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο και νοσούσε και συνήθως ζητούσε κάτι για να ανακουφιστεί. Ενα ακόμη στοιχείο που προέκυψε από τη συζήτηση με τους γιατρούς είναι ότι οι εργαζόμενοι δεν ζητάνε πλέον εύκολα αναρρωτικές άδειες υπό τον φόβο της απόλυσης», μας λέει Αθηνά Καρατζά, μία εκ των 18 μελών της ερευνητικής ομάδας, που δεν κρύβει το γεγονός ότι ούτε η ίδια περίμενε να υπάρχει τόσο μεγάλη συσχέτιση των προβλημάτων υγείας με τις αλλαγές στον χώρο της εργασίας και μάλιστα με συγκεκριμένες παθήσεις, όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Πηγή: efsyn.gr