Ανυπαρξία εκπαιδευτικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”60626″ img_size=”full”][vc_column_text]Αφορμή για αυτές τις σκέψεις στάθηκε το τραγικό γεγονός της αυτοκτονίας του 15χρονου μαθητή που συγκλόνισε το πανελλήνιο αυτές τις μέρες. Ένα τραγικό γεγονός που θέτει προ των ευθυνών της την πολιτεία. Ένας ακόμα θάνατος, ενός νέου παιδιού, που στιγματίζει και δείχνει τους υπεύθυνους. Αυτούς που σχεδιάζουν την εκπαιδευτική πολιτική και εθελοτυφλούν μπροστά στο φαινόμενο της σχολικής βίας που πλέον παίρνει την μορφή χιονοστιβάδας.  Αυτούς που, χωρίς ίχνος ευθύνης, αναζητούν τους υπαίτιους στην εκπαιδευτική κοινότητα και στη κοινωνία. Αγνοούν ότι η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός είναι πολυπαραμετρικό και σύνθετο φαινόμενο , προϊόν μιας εποχής που την χαρακτηρίζει  η οριζόντια  κρίση αλλά και η έλλειψη, σήμερα, δράσεων εκπαιδευτικής πολιτικής.

Αγνοούν ότι η εκκόλαψη και η εξέλιξη του φαινομένου συμβαίνει, διότι υπάρχουν οι αναγκαίες και ικανές συνθήκες που το τροφοδοτούν με ενέργεια. Αγνοούν τα λόγια και τις προτροπές των ειδικών, που στηριζόμενοι σε επιστημονικά τεκμήρια, ζητούν την εφαρμογή εθνικής στρατηγικής δράσεων και πρωτοβουλιών για την αναγνώρισή του και την διαχείρισή του. Αγνοούν τα πορίσματα διεθνών ερευνών που έχουν υιοθετηθεί από το σύνολο των κρατών της ευρωπαϊκής ένωσης και έχουν μετουσιωθεί σε μέτρα που αφορούν στην ενίσχυση των δομών της εκπαίδευσης, σε μέτρα ενδυνάμωσης  γονιών/κηδεμόνων, εκπαιδευτικών, σχολικής κοινότητας. Αγνοούν  την ανάγκη εμπλουτισμού των γνώσεων και της ενίσχυσης των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών ούτως  ώστε να μπορούν να ξεδιπλώσουν από την φαρέτρα της επιστήμης τα εργαλεία που χρειάζονται στην καθημερινότητα της σχολικής ζωής. Αγνοούν την επιτακτική ανάγκη συνεργιών μέσα από θεσμική αναπλαισίωση ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η συνεργασία φορέων με τη σχολική μονάδα που θα στοχεύει διαρκώς στον περιορισμό του φαινομένου. Δηλαδή στη πρόληψή του, κατά το δυνατόν, και στην αποφυγή τραγικών περιστατικών. Αγνοούν, ενώ κυβερνούν, τις υποχρεώσεις  του κράτους έναντι της κοινωνίας και ιδιαίτερα έναντι της νέας γενιάς όπως αυτές απορρέουν από  τη  βάση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, από  τις αποφάσεις του ΟΗΕ, της UNESCO και του Συμβουλίου της Ευρώπης επί του θέματος.  Αγνοούν την υφιστάμενη κατάσταση στο ελληνικό  σχολικό περιβάλλον.

Αρκέστηκαν μέχρι σήμερα στην έκδοση εγκυκλίων και μάλιστα επετειακά, λες και το φαινόμενο συμβαίνει μία φορά το χρόνο. Αντέδρασαν, κατόπιν του τραγικού περιστατικού, ανεπιτυχώς, προσπαθώντας να μεταφέρουν την ευθύνη που τους αναλογεί, στον εκπαιδευτικό κόσμο.

Καλό θα ήταν να προβούν σε μια αυτοκριτική ενδοσκόπηση. Να αναρωτηθούν, να αναστοχαστούν και να τους προβληματίσει γιατί δεν συνέχισαν δράσεις και πρωτοβουλίες που είχαν σχεδιαστεί και ξεκινήσει κατά το πρόσφατο παρελθόν;

Μήπως αναπτύσσονται άλλες ; Μήπως εφαρμόζονται πολιτικές με άλλες αφετηρίες;

Μάλλον όχι.

Μάλλον ηθελημένα αγνοούν, ότι είχαν ξεκινήσει  σε μορφή εθνικής στρατηγικής, με την συμβολή επιστημόνων, συγκεκριμένες δράσεις και ενέργειες που έθεταν το πυρήνα του φαινομένου σε υψηλή προτεραιότητα. Γιατί δεν συνεχίστηκε αυτός ο σχεδιασμός; Γιατί δεν βελτιώθηκε ενδεχομένως ; Γιατί αφέθηκε το φαινόμενο να εξελιχθεί συμπαρασύροντας στο διάβα του ζωές νέων παιδιών;

Για την τεκμηρίωση  της παραπάνω προβληματικής , αναφέρω  και την συμβολή του γράφοντος που σε συνεργασία με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Βεργίδη Δ και άλλων επιστημόνων εθελοντικά , εκπονήθηκε το 2014 , μελέτη –έρευνα, χωρίς δαπάνη για το ελληνικό κράτος , στο πεδίο αναφοράς της Περιφέρειας Δυτ. Ελλάδας. Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε σε επιστημονικούς κόμβους ,όπως https://www.researchgate.net/publication/315669742_E_Bia_sto_Scholiko_Periballon  αλλά και σε εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος ιστοσελίδα  όπως  https://www.esos.gr/arthra/55807/ereyna-gia-tin-sholiki  .

Μια έρευνα που βρίσκεται  στο υπουργείο παιδείας, στις δομές διοίκησης της εκπαίδευσης και στις σχολικές μονάδες της δυτικής Ελλάδας. Μια έρευνα, που  ίσως  η αξιοποίησή της να έβαζε ένα λιθαράκι, σε μια εθνικού χαρακτήρα προσπάθεια για την πρόληψη του φαινομένου . Ίσως έτσι να ενεργοποιούσε αντανακλαστικά για την επανέναρξη πολιτικών στην εκπαίδευση με προσδοκία, την δημιουργία μιας άλλης συνθήκης στο σχολικό περιβάλλον και την πρόληψη τραγικών γεγονότων.

Ας μη χαθεί άλλος χρόνος . Ας μη χαθεί άλλος μαθητής.

Παναγιωτόπουλος Γιώργος

Επικ. Καθηγητής

Πρώην Περιφ. Δ/ντής Εκπ/σης  Δυτ. Ελλάδας[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]