Β. Καραχάλιος: «Η Ηλεία έχει αδικηθεί από το κεντρικό κράτος»
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας μιλάει στην «Πρωινή»
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Φωτεινόπουλο
Την άποψη ότι η Ηλεία διαθέτει ανεξάντλητες αλλά και αναξιοποίητες αναπτυξιακές δυνατότητες διατυπώνει με συνέντευξή του στην «Πρωινή» ο Βαγγέλης Καραχάλιος, πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας και επικεφαλής της Δημοκρατικής Συνεργασίας Μηχανικών στις επικείμενες εκλογές της Κυριακής 19 Μαΐου. Παράλληλα, στηλιτεύει την απαξίωση των μηχανικών του Δημοσίου από το κράτος και καταθέτει την πρότασή του για τη διάσωση και την ανάδειξη του νεοκλασικού αρχιτεκτονικού πλούτου της Ηλείας μέσα από το πρόγραμμα «Διατηρώ Κατ΄ Οίκον» καθώς και για την εκτός σχεδίου δόμηση.
-Η κυρίαρχη αντίληψη στην Ηλεία, από την οποία κατάγεστε αλλά και στην οποία έχετε εργαστεί αρκετά χρόνια, είναι ότι είμαστε αδικημένοι από το κεντρικό κράτος και σε χαμηλή προτεραιότητα όσον αφορά την υλοποίηση σημαντικών έργων. Έχουμε δίκιο ή υπερβάλλουμε;
Καμία υπερβολή. Όπως είπατε, πέραν των δεσμών που έχω με το Κάστρο Κυλλήνης, στην Ηλεία εργάστηκα για καιρό, έχω πολλούς συναδέλφους -που είναι και καλοί μου φίλοι- στην περιοχή και φυσικά παρακολουθώ από πολύ κοντά όλα τα ζητήματα, τις διεκδικήσεις, τις ανάγκες και τις προοπτικές του τόπου. Θεωρώ τον εαυτό μου κατά το ήμισυ Ηλείο και μετά λόγου γνώσεως σάς λέω ότι η περιοχή όντως έχει αδικηθεί απ’ το κεντρικό κράτος. Δεν έχουν αξιοποιηθεί στον βαθμό που θα έπρεπε οι παραγωγικές δυνατότητές της, οι υποδομές που έχει είναι αναχρονιστικές, δεν έχει υπάρξει καν μια συντονισμένη και επίμονη -σε βάθος χρόνου- προσπάθεια υπό την ομπρέλα της κεντρικής διοίκησης ώστε να προβληθεί παγκοσμίως το πολιτιστικό απόθεμα, η βαριά ιστορική παρακαταθήκη και η συνακόλουθη τουριστική δυναμική της Ηλείας. Και όποια βήματα έχουν συντελεστεί -που είναι σημαντικά- οφείλονται κατά μείζονα λόγο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στους επιστημονικούς φορείς, στις συλλογικότητες των Ηλείων και στην ίδια τη δημιουργικότητα των κατοίκων και πολύ λιγότερο στο κεντρικό κράτος.
Άρα, όντως η περιοχή έχει αδικηθεί, υπό την έννοια ότι οι ανεξάντλητες αναπτυξιακές δυνατότητές της παραμένουν εν πολλοίς αναξιοποίητες. Για παράδειγμα, το ζήτημα του δρόμου -και των κάθετων συνδετήριων οδών- θα έπρεπε να είχε λυθεί εδώ και πολλά χρόνια. Κι όχι μόνο έως τον Πύργο. Αλλά σ’ όλο το μήκος του, έως την Τσακώνα και τη διασύνδεση της Ολυμπίας Οδού με τον Αυτοκινητόδρομο Μορέας. Το ίδιο και με το τρένο. Και με το Φυσικό Αέριο. Αυτά και πολλά ακόμη έχει στη διεκδικητική του ατζέντα το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας.
-Οι Τεχνικές Υπηρεσίες και οι ΥΔΟΜ των δήμων της Ηλείας έχουν μείνει με ελάχιστο προσωπικό, κάτι που προφανώς επηρεάζει και τον προγραμματισμό σε έργα και δράσεις. Υπάρχει ρεαλιστική λύση επίλυσης αυτού του προβλήματος;
Στη χώρα μας βρισκόμαστε σήμερα αντιμέτωποι με την απαξίωση των μηχανικών του Δημοσίου. Ανά την Ελλάδα αποψιλώνονται οι τεχνικές υπηρεσίες, υποβαθμίζεται η λειτουργία τους και κατά συνέπεια τίθεται σε κίνδυνο η διασφάλιση της ορθής παραγωγής έργου που προϋποθέτει επαρκή σχεδιασμό και ωρίμανση αλλά και αποτελεσματική επίβλεψη. Η ρεαλιστική λύση σε αυτή τη σχεδιασμένη στρατηγική επιλογή αποτελεί η θαρραλέα αλλαγή συσχετισμών με προσλήψεις νέων ειδικοτήτων διπλωματούχων μηχανικών με αξιοπρεπείς απολαβές και όχι με εισαγωγικό μισθό των 850 ευρώ το μήνα, που αποτρέπουν επιστήμονες με διάθεση και όρεξη προσφοράς, αλλά και με ειλικρινή διάθεση του κεντρικού κράτους να δώσει στους μηχανικούς κίνητρα και εργασιακό περιβάλλον που θα ανταποκρίνεται στα προσόντα τους, ώστε να διασφαλίσει το κύρος κρίσιμων Δημόσιων Λειτουργιών που έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία.
-Ένα ιδιαίτερο πρόβλημα που παρατηρείται στα αστικά κέντρα της Ηλείας και ιδιαίτερα στον Πύργο, είναι τα διατηρητέα νεοκλασικά, των οποίων οι ιδιοκτήτες όμως αδυνατούν να θωρακίσουν λόγω υψηλότατου κόστους. Δεδομένου ότι είναι ένα ζήτημα που αφορά τόσο την ασφάλεια αλλά και την πολιτιστική μας κληρονομιά, τι προτείνετε;
Το ίδιο ζήτημα απασχολεί κάθε αστικό κέντρο της Δυτικής Ελλάδας. Χωρίς, ωστόσο, εκ μέρους της Πολιτείας να έχει αναληφθεί κάποιο ουσιαστικό μέτρο διάσωσης, αναβάθμισης και ανάδειξης αυτών των αρχιτεκτονικών θησαυρών. Θυμίζω ότι το πολυαναμενόμενο πρόγραμμα «Διατηρώ κατ’ οίκον» που εδώ και καιρό περιμένουν οι ιδιοκτήτες των νεοκλασικών κτιρίων παραμένει ακόμη στα χαρτιά ενώ είναι άγνωστο αν τελικά θα υλοποιηθεί, με ποιες προϋποθέσεις και ποια οικήματα τελικώς θα περιλαμβάνει. Θα πω το αυτονόητο για το οποίο, άλλωστε, ως ΤΕΕ πιέζουμε. Ότι εδώ χρειάζεται αγώνας ταχύτητας ώστε να μη χαθούν αυτά τα οικήματα που, όπως είπατε, είναι ταυτόσημα με την πολιτιστική κληρονομιά μας. Και θα ήθελα να μου επιτρέψετε ν’ αναφερθώ και στην πρόταση του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας που έχει ήδη κατατεθεί.
Για την θέσπιση του προγράμματος «Θωρακίζω Κατ’ Οίκον». Πρόκειται για την ιδέα ενός νέου Προγράμματος που θα στοχεύει αποκλειστικά στον προσεισμικό έλεγχο των ιδιωτικών κατασκευών, με προτεραιότητα στις σεισμογενείς περιοχές της χώρας (μεταξύ των οποίων η Ηλεία, η Αχαΐα, η Ζάκυνθος και η Κεφαλονιά) και στα κτίρια εκείνα που έχουν κατασκευαστεί με τον πρώτο Αντισεισμικό Κανονισμό ή και παλιότερα. Δηλαδή για το 75% του συνόλου των ιδιωτικών κατασκευών. Εμείς προτείνουμε να επιδοτείται ο έλεγχος αντισεισμικής ασφάλειας κάθε οικοδομής και στις περιπτώσεις που υπάρχει απολύτως πιστοποιημένη ανάγκη το Πρόγραμμα να καλύπτει ένα σημαντικό μέρος των δαπανών επέμβασης και αποκατάστασης της ανθεκτικότητας και αντισεισμικής θωράκισης των οικοδομών.
«Η Ηλεία έχει αδικηθεί, υπό την έννοια ότι οι ανεξάντλητες αναπτυξιακές δυνατότητές της παραμένουν εν πολλοίς αναξιοποίητες»
-Η εκτός σχεδίου δόμηση είναι ένα θέμα για το οποίο βλέπουμε ότι διαρκώς γράφονται και σβήνονται νομοσχέδια και τροπολογίες. Επιγραμματικά, η θέση η δική σας ποια είναι;
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον αποτελούν αυτοτελώς προστατευόμενα αγαθά, για την προστασία των οποίων το Κράτος οφείλει να λαμβάνει τα απαιτούμενα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας τους. Το πρόβλημα της εκτός σχεδίου δόμηση αγγίζει τον πυρήνα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και δη της πολυνομίας και της κακονομίας που προκαλεί πλήθος νομοθετημάτων. Είναι σαφές σε όλη τη Δυτική Ευρώπη ότι ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός θα έπρεπε να προϋπάρχει και να διασφαλίζει με επάρκεια την ορθή ανάπτυξη των οικισμών και την προστασία του περαστικού περιβάλλοντος στο πλαίσιο της αειφορίας.
Ο πολίτες οφείλουν να γνωρίζουν με σαφήνεια και πληρότητα πού μπορούν να επενδύσουν, να οικοδομήσουν και να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους και με τι όρους και προϋποθέσεις. Η δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές επιτρέπεται μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, με κυρίαρχη αυτής της ύπαρξης προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο που υφίσταται νομίμως. Άμεσα το Υπουργείο οφείλει με νομοθετική του ρύθμιση και μέχρι την ολοκλήρωση των πολεοδομικών σχεδίων που έχουν δρομολογηθεί, να καλύψει τόσο τους πολίτες που επένδυσαν σε ακίνητα με δυνατότητα οικοδομησιμότητας, αλλά και να βάλει σαφή όρια για την απόλυτη και ρητή διάταξη του Συντάγματος για την προστασία και διασφάλιση του φυσικού περιβάλλοντος που δεν προορίζεται για δόμηση και διαφόρου είδους άλλες αστικές χρήσεις.
