Τσουνάμι ηλεκτρονικών «σφυριών» το 2024
-Σε πλειστηριασμό 110 ακίνητα σε περιοχές της Ηλείας και περισσότερα από 10.000 σε ολόκληρη τη χώρα
-Τι προβλέπει το νέο θεσμικό πλαίσιο
Γράφει η Μαρία Καραμπάτση
Στη δίνη των ηλεκτρονικών «σφυριών» έχουν περιέλθει δεκάδες ιδιοκτήτες ακινήτων, καθώς το 2024 έχει κάνει ποδαρικό με περισσότερους από 10.000 πλειστηριασμούς στη χώρα, οι οποίοι ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη.
Στο στόχαστρο βρίσκονται και αρκετές ιδιοκτησίες στην Ηλεία, αφού από τον Φεβρουάριο του 2024 έως και τον Οκτώβριο του 2024 έχουν βγει στον «αέρα» 110 ακίνητα σε διάφορες περιοχές του νομού με το χαμηλότερο τίμημα να αρχίζει από 1.000 ευρώ και να φτάνει τις 720.000 ευρώ!
Για το 2024 οι «κόκκινοι» δανειολήπτες έχουν να αντιμετωπίσουν το νέο νομικό πλαίσιο, με τους servicers να έχουν βάλει στόχο να αγγίξουν οι πλειστηριασμοί το τρέχον έτος τους 40.000 με 50.000!
Αρνητικές ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια
Το νέο θεσμικό πλαίσιο αφορά το ν. 5072/2023, που ψηφίστηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 2023 και αφορά στην ενσωμάτωση της ελληνικής νομοθεσίας την ευρωπαϊκή οδηγία 2021/2167 περί διαφάνειας και προστασίας των δανειοληπτών.
Και μπορεί ο νόμος να επιφέρει κάποιες περιορισμένες βελτιώσεις προς όφελος των δανειοληπτών, την ίδια στιγμή όμως εισάγει και πρόσθετες αρνητικές ρυθμίσεις σε βάρος των «κόκκινων» δανειοληπτών.
Σύμφωνα με τις αλλαγές, οι εταιρείες διαχείρισης δανείων (servicers) έχουν για πρώτη φορά πλήρη νομική θωράκιση να επιβάλλουν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης και πλειστηριασμούς. Έως τα τέλη του 2022 αρκετοί πλειστηριασμοί πάγωναν υπέρ των δανειοληπτών με δικαστικές αποφάσεις που στηρίζονταν στο νομικό επιχείρημα ότι οι servicers δεν έχουν τη δικαιοδοσία να εκτελούν πλειστηριασμούς, επειδή οι τιτλοποιήσεις δανείων που διαχειρίζονταν είχαν γίνει βάσει νομοθεσίας του 2003 που προέβλεπε πλειστηριασμούς.
Στα μέσα Φεβρουαρίου του 2023 το σύστημα έδωσε προσωρινή λύση σ’ αυτό το πρόβλημα με την απόφαση της ολομέλειας του Αρείου Πάγου, ωστόσο με το νέο νόμο ξεκαθαρίζεται το τοπίο υπέρ των servicers και εκτός από την πλήρη νομική θωράκιση να επιβάλλουν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης και πλειστηριασμούς, για πρώτη φορά, αποκτούν τη δυνατότητα να ζητούν προκαταβολή 10% επί του ποσού που έχει βγάλει ο εξωδικαστικός μηχανισμός από τους δανειολήπτες των οποίων τα ακίνητα έχουν εντάξει σε προγράμματα πλειστηριασμού και, αν δεν την παίρνουν, να εκπλειστηριάζουν άμεσα το ακίνητό τους.
Η καταληκτική ημερομηνία, υιοθέτησης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τους servicers, με την έκδοση της Πράξης της Εκτελεστικής Επιτροπής από την Τράπεζα της Ελλάδος, για τη νέα αδειοδότηση, είναι ο Ιούνιος του 2024.
Το έτος 2023 οι πλειστηριασμοί άγγιξαν τους 100.000, έχοντας αυξηθεί κατά 17% έναντι του 2022.
Αναλυτικά οι πλειστηριασμοί στην Ηλεία
Διόλου ενθαρρυντικά τα στοιχεία που αφορούν την Ηλεία για το 2024, καθώς αρκετά ακίνητα πολιτών βρίσκονται ήδη στο καθεστώς ηλεκτρονικού πλειστηριασμού.
Σε ότι αφορά τις κατοικίες, από τον Φεβρουάριο έως τον Οκτώβριο του 2024, βρίσκονται σε διαδικασία πλειστηριασμού 57 σε αριθμό, με το χαμηλότερο τίμημα στις 19.000 ευρώ και το υψηλότερο στις 243.000 ευρώ.
Εξ αυτών, τριάντα (30) βρίσκονται στην περιοχή του δήμου Πύργου, επτά (7) στην περιοχή του δήμου Ήλιδας, τρείς (3) στην περιοχή του δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνης, έξι (6) στην περιοχή του δήμου Πηνειού, οκτώ (8) στην περιοχή του δήμου Ζαχάρως, δύο (2) στην περιοχή του δήμου Ανδρίτσαινας-Κρεστένων και από μία (1) σε Φιγαλεία και Αρχαία Ολυμπία.
Για τα ακίνητα που αφορούν επαγγελματικούς χώρους, σε πλειστηριασμό βρίσκονται 20 σε αριθμό, για τους μήνες από Φεβρουάριο έως και Ιούλιο 2024, με χαμηλότερη τιμή εκκίνησης τις 14.000 ευρώ και υψηλότερη τις 720.000 ευρώ.
Στην περιοχή του δήμου Πύργου βρίσκονται τρία (3) ακίνητα, στην περιοχή του δήμου Ήλιδας επτά (7), στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας τέσσερα (4), στην περιοχή της Ζαχάρως τρία (3) και από ένα (1) σε Κρέστενα, Βαρθολομιό και Ανδραβίδα.
Τα αγροτεμάχια που εκπλειστηριάζονται είναι 27 σε αριθμό, από τον Φεβρουάριο έως τον Μάιο του 2024, με χαμηλότερο τίμημα τα 1.000 ευρώ και υψηλότερο τις 57.816 ευρώ.
Πρόκειται για εννέα (9) αγροτεμάχια στην περιοχή του Πύργου, από ένα (1) στις περιοχές της Αμαλιάδας και της Ανδρίτσαινας, έξι (1) στην περιοχή της Βάρδας, συν ένα πάρκινγκ, δύο (2) στην περιοχή της Μυρσίνης, τρία (3) στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας και από δύο (2) σε Γαστούνη και Ζαχάρω.
Η λίστα συμπληρώνεται με 6 κτίρια μεικτής χρήσης, από τον Φεβρουάριο έως τον Οκτώβριο του 2024, με χαμηλότερη τιμή τις 36.297 ευρώ και υψηλότερη τις 204.000 ευρώ.
Από αυτά δύο (2) βρίσκονται στην περιοχή του Πύργου, ένα (1) στην περιοχή της Αμαλιάδας, δύο (2) στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας και ένα (1) στην περιοχή Κρεστένων.
Δημήτρης Δημητρουλόπουλος – Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Ηλείας
«Ανάγκη να μπει φρένο στη δράση των Funds»
«Παρά τις κατά καιρούς εξαγγελθείσες νομοθετικές πρωτοβουλίες το πρόβλημα με τον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό ακινήτων που εκτίθενται σε αναγκαστικό πλειστηριασμό παραμένει έντονο και απασχολεί πολύ μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία μόνο το 2023 ο αριθμός των ακινήτων αυτών άγγιξε τις 100.000 και αφορά κάθε είδους ακίνητα (καταστήματα και λοιπούς επαγγελματικούς χώρους, κατοικίες, αδόμητα ακίνητα, αγροτεμάχια, θέσεις στάθμευσης κα). Ομοίως ζοφερές διαγράφονται οι προοπτικές και για το 2024, αφού μόνο για τους πρώτους μήνες του έτους έχουν αναρτηθεί στη σχετική πλατφόρμα πάνω από 10.000 προγράμματα πλειστηριασμών. Η συγκεκριμένη εξέλιξη αποδεικνύει πως όλα τα μέτρα που κατά καιρούς λήφθηκαν για την ανάσχεση αυτού του κύματος απώλειας περιουσιακών στοιχείων αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά και δυστυχώς δικαιώθηκαν οι επιφυλάξεις που εξαρχής είχαν διατυπώσει οι δικηγορικοί σύλλογοι της χώρας, των οποίων οι επισημάνσεις και οι προειδοποιήσεις δεν λήφθηκαν υπόψη. Ένα μεγάλο μέρος των πλειστηριασμών αυτών δεν αποτράπηκε διότι οι εταιρείες διαχείρισης των απαιτήσεων, οι οποίες μπορούν πλέον μετά τη σχετική απόφαση του Αρείου Πάγου να επισπεύδουν οι ίδιες ανεξαίρετα διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης, δεν επέδειξαν καμία ειλικρινή διάθεση εξεύρεσης ρεαλιστικής λύσης με ρύθμιση των χρεών κατά τρόπο που να ανταποκρινόταν στις πραγματικές δυνατότητες των οφειλετών. Σε άλλες περιπτώσεις η υπερβολικά καθυστερημένη υποβολή προτάσεων ρύθμισης ή η απαίτηση υπέρογκων προκαταβολών ως προϋπόθεση της ρύθμισης και αναστολής των πλειστηριασμών δεν άφησε κανένα περιθώριο στους οφειλέτες να ανταποκριθούν και να διευθετήσουν τις οικονομικές εκκρεμότητές τους επιτυγχάνοντας τη διάσωση των περιουσιακών στοιχείων τους. Η κατάσταση αυτή καθιστά επιτακτική την αυστηροποίηση του πλαισίου λειτουργίας των funds, τη θέσπιση αυστηρών κανόνων σε σχέση με τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθούν και τις προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται πριν φτάσουν στον πλειστηριασμό και βεβαίως την πρόβλεψη αξιόπιστων και αποτελεσματικών κυρώσεων σε βάρος τους όταν δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, η κυριότερη εκ των οποίων θα πρέπει να είναι η υποβοήθηση του οφειλέτη να ρυθμίσει τις οφειλές του κατά τρόπο αντίστοιχο με τις οικονομικές δυνατότητές του και να διαφυλάξει την περιουσία του».
Θανάσης Θεοδόσης – Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αμαλιάδας
«Δεν υφίσταται ισχυρό νομοθετικό ανάχωμα»
«Είναι γεγονός ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα «τρέχει» ένας τεράστιος αριθμός διενέργειας πλειστηριασμών, που κυρίως οφείλεται σε πρωτοβουλία των διαφόρων funds και τα οποία απλά κινούν παλαιότερες υποθέσεις – οφειλές των Τραπεζών. Η προστασία που παρείχε ο Νόμος Κατσέλη (ν. 3869/2010) πέρασε ανεπιστρεπτί και απλά πλέον οι δανειολήπτες περιορίζονται στην ανελαστική προστασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Ο νόμος 4469/2017 κατά την άποψή μου προσφέρει μία υποφερτή προστασία των δανειοληπτών και της πρώτης κατοικίας, που όμως δεν παύει να λειτουργεί με κυρίαρχο συμβαλλόμενο μέρος τον δανειστή και όχι το δανειολήπτη! Τρέχει παράλληλα ο νόμος 4605/2019 που αναφέρεται στην πρώτη κατοικία και ήλθε να συμπληρώσει το νόμο Κατσέλη, έστω και περιορισμένα, και ο οποίος νόμος αποτελεί την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με αντίστοιχη ευρωπαϊκή οδηγία, αλλά τα αποτελέσματα και σε αυτή την περίπτωση είναι πενιχρά και απεδείχθη στην πράξη το δίκαιο της άποψης των επικριτών του νόμου για την αναποτελεσματικότητά του. Εν ολίγοις, θεωρώ ότι δεν υφίσταται αυτή τη στιγμή ισχυρό νομοθετικό ανάχωμα που να μπορεί να παρέχει βέβαια, ασφαλή και αποτελεσματική προστασία στον κάθε δανειολήπτη και κυρίως σε αυτόν που προσπαθεί να διασώσει την πρώτη κατοικία του. Αποτελεί μία αχτίδα φωτός το γεγονός της τελευταίας τροποποίησης του νόμου περί εξωδικαστικού συμβιβασμού που μεγαλώνει το ποσοστό «κουρέματος» της οφειλής, αλλά και πάλι η διαδικασία είναι πολυδαίδαλη και στην πράξη η εφαρμογή της είναι πολύ μειωμένη».