Σοκαρισμένη είναι η πανεπιστημιακή κοινότητα από τη δραματική μείωση της τακτικής χρηματοδότησης που επεφύλασσε η χθεσινή ανακοίνωση της κατανομής των κονδυλίων ανά Ιδρυμα. Με μειώσεις που κυμαίνονται από αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ έως 4,5 εκατ. (!) σε σχέση με την περσινή επιχορήγηση, οι διοικήσεις των ΑΕΙ της χώρας δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι πρόκειται για το σύνολο της χρηματοδότησης.
Πολλοί νόμισαν ότι άρχισε έναν χρόνο νωρίτερα η εφαρμογή του νέου συστήματος που αρχικά δίνει το 80% βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και αργότερα το 20% αν και εφόσον ικανοποιηθούν τα ποιοτικά κριτήρια που ακόμα δεν έχουν ανακοινωθεί. Παρά το μακρύ γαϊτανάκι επαφών που παίχτηκε όλη μέρα, χθες, το υπουργείο δεν βρήκε λόγο να προβεί σε επίσημες διευκρινίσεις.
Το βέβαιο πάντως είναι πως όταν η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας ανακοίνωσε το νέο, αυστηρότερο σύστημα χρηματοδότησης των ΑΕΙ (πέρυσι) είχε σαφώς επισημάνει πως θα ισχύσει από το 2022. Κι όμως, μέχρι αργά χθες το βράδυ κυκλοφορούσαν φήμες, διαρροές και ασαφείς πληροφορίες για άμεση ισχύ του 80-20, οι οποίες προφανώς προκλήθηκαν από τη μεγάλη δυσαρέσκεια των Ιδρυμάτων αλλά και τροφοδοτούνταν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας για να μη δυναμιτιστεί περισσότερο το κλίμα.
Αντιρρήσεις
Η κατάσταση είναι πραγματικά δραματική. Σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμη και τα πιο ευνοημένα Πανεπιστήμια έχουν έντονες αντιρρήσεις με το εγκριθέν ποσό, λόγω των μεγάλων δυσκολιών που αντιμετωπίζουν αυτή την περίοδο και που έχουν εκτοξεύσει τις δαπάνες σε ύψη δυσθεώρητα. Σύμφωνα, πάντα, με τις ίδιες πληροφορίες, πιο «ριγμένο” απ’ όλα φαίνεται να είναι το ιστορικότερο, πλέον, και μεγαλύτερο Ιδρυμα της χώρας, το ΕΚΠΑ. Αν και το υπουργείο δεν έχει δημοσιοποιήσει τον αλγόριθμο βάσει του οποίου προέκυψαν τα ποσά της κατανομής, πολλά στοιχεία δίνουν σαφή εικόνα.
Το ΑΠΘ, που μέχρι πέρυσι θεωρούνταν το μεγαλύτερο (σε φοιτητικό πληθυσμό και αριθμό τμημάτων) Ιδρυμα, φέτος πήρε περίπου 12,5 εκατ. ευρώ (12.522.199). Το ΕΚΠΑ, το οποίο ήταν δεύτερο σε μέγεθος αλλά φέτος μετά τις συνενώσεις έγινε πρώτο, παίρνει 9,7 εκατ. ευρώ. Το χαρακτηριστικότερο είναι πως το ΑΠΘ πέρυσι και πρόπερσι είχε πάρει περίπου 16 εκατ. ευρώ, τέσσερα εκατ. περισσότερα! Είναι το πιο ευνοημένο φέτος σε σχέση με τα υπόλοιπα, αλλά και με τη μεγαλύτερη μείωση.
Σε ό,τι αφορά το ΕΚΠΑ, αν και δεν έχει γίνει ακόμα γνωστό τι είχε πάρει πέρυσι, αρκεί το δεδομένο πως έχει πολύ περισσότερο πληθυσμό να εξυπηρετήσει και πολύ περισσότερες δαπάνες να καλύψει. Είναι χαρακτηριστική η αγωνιώδης επισήμανση από εκπροσώπους διοικήσεων: «Δεν είναι μόνον οι υπάρχουσες ελλείψεις και τα μεγάλα έκτακτα έξοδα λόγω πανδημίας. Είναι και τα λιγότερα έσοδα που εξασφαλίζουν τα Ιδρύματα λόγω της γενικότερης ύφεσης. Με κόπο θα πάρουμε –αν τα καταφέρουμε– έσοδα από κυλικεία και εστίες».
Για «οικονομική ασφυξία» μιλάει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών, Χρήστος Μπύρας, αφού από 8,7 εκατ. ευρώ που πήρε πέρυσι, φέτος επιχορηγήθηκε με 7,2 εκατ. ευρώ. Σε επικοινωνία που είχαμε μαζί του δήλωσε πως «η Πολιτεία θα πρέπει να τοποθετηθεί. Τι πανεπιστήμια θέλει; Στα χαρτιά ή σοβαρά;» Επισημαίνει, ωστόσο, ότι η παρούσα κατάσταση με τις υπέρογκες ανάγκες είναι αποτέλεσμα κατά έναν μεγάλο βαθμό της «επίθεσης» –όπως τονίζει– που δέχτηκαν πολλά πανεπιστήμια από την προηγούμενη ηγεσία με τις βίαιες σε πολλές περιπτώσεις συνενώσεις με ΤΕΙ.
Αλλα πανεπιστήμια
Στα πολυπληθέστερα πανεπιστήμια μαζί με το ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και το Πατρών, εντάσσονται το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Θεσσαλίας. Το Ιωαννίνων έλαβε φέτος 4.488.572 ευρώ, σχεδόν 400.000 ευρώ λιγότερα, για την ακρίβεια 390.000. Το Θεσσαλίας επίσης λιγότερα, χωρίς, ωστόσο, να έχει γίνει γνωστό το μέγεθος της διαφοράς.
Σε ό,τι αφορά τα μικρότερα, το ιστορικό ΕΜΠ ήδη έστειλε ανοιχτή επιστολή στον πρωθυπουργό. Αναρωτιέται πώς θα τα βγάλει πέρα με 3,1 εκατ. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακά χαμηλό ποσό χρηματοδότησης. Υπάρχουν και Ιδρύματα που καλούνται να λειτουργήσουν με 1 και 1,5 εκατ. ευρώ. Αδύνατον, αναφωνούν όλοι.