Το χρονογράφημα: Ο Καραγκιόζης
[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”84504″ img_size=”full”][vc_column_text]
κείνο που με τρώει κείνο που με σώζει, είναι που ονειρεύομαι…
Δυο λόγια με αφορμή την έκθεση φιγούρας θεάτρου σκιών και την παράσταση του Άθου Δανέλλη αυτό το Σάββατο στου Ξυστρή-
Ο Καραγκιόζης είναι ο ιδανικός τύπος του φτωχού Έλληνα, του τόσο φτωχού που έχει πια απαρνηθεί κάθε ιδιωτική φροντίδα κι έχει εξυψωθεί σε εύθυμη φιλοσοφική θεώρηση της ζωής. Είναι αγαθός, σκληρός καμμιά φορά στ’ αστεία του, αλλά καλόκαρδος στο βάθος. Γεμάτος τεμπελιά και αισιοδοξία, αλλά και γεμάτος διάθεση ν ‘ανακατεύεται σε όλα. Τον ενδιαφέρει κάθε τι που γίνεται γύρω του, όλους τους πειράζει και τους κοροϊδεύει και προ πάντων τον ίδιο τον εαυτό του. Καρπαζώνει προθυμότατα, δέρνει αλλά και δέρνεται. Είναι ευφυολόγος, ετοιμόλογος και αστείος, ποτέ όμως γελοίος. Δεν είναι ταπεινός, ούτε όταν δέρνεται. Το δέχεται κι αυτό σαν μια κακοτυχία του και σαν συνέπεια της κακοκεφαλιάς του, με την ίδια εύθυμη εγκαρτέρηση και το ίδιο ειρωνικό του κέφι.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια ο αφανής ήρωας της νεότερης ελληνικής λαϊκής παράδοσης έχει επιστρέψει για τα καλά κι έτσι συρρέουμε όπου εμφανίζεται προκειμένου να παρακολουθήσουμε τις περιπέτειές του στο λευκό πανί. Δεν έχει σημασία αν όλοι οι καραγκιοζοπαίχτες είναι καλοί. Εκείνο που μετράει είναι ότι όπου υπάρχει προσφορά, υπάρχει και ζήτηση. Και η αλήθεια είναι ότι ειδικά μέσα στην δεκαετία της κρίσης, ο κόσμος τον αναζήτησε τον Καραγκιόζη. Είναι σα να εκδηλώθηκε σιγά σιγά ένα σιωπηλό κίνημα για την επιστροφή του στις πλατείες και στα σινεμά, όπως στα παλιά τα χρόνια, όταν οι παραστάσεις του θεάτρου σκιών ψυχαγωγούσαν και διαπαιδαγωγούσαν μικρούς και μεγάλους.
Μπορεί τα πράγματα να άλλαξαν πολύ από τότε, αλλά είναι πασιφανές ότι ο Καραγκιόζης παραμένει το ίδιος επίκαιρος, το ίδιο σοφός και κυρίως το ίδιο καυστικός, με συνέπεια να χαρίζει απλόχερα το γέλιο. Είναι καυστικός με όλους και πρώτον απ’ όλους, με τον ίδιο του τον εαυτό. Να ένα μεγάλο μάθημα που δεν πρέπει να ξεχνούν ποτέ οι κάτοικοι του κατά τα άλλα έξοχου μεσογειακού μας χωριού. Ο αυτοσαρκασμός του Καραγκιόζη διδάσκει μία σπάνια αρετή και δείχνει έμπρακτα τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κανείς να γίνει καλύτερος, τόσο για τον ίδιο όσο και για τους γύρω του, αποδεχόμενος σε ένα βαθμό τα ελαττώματά του. Έτσι ο Καραγκιόζης πετυχαίνει κάτι εξαιρετικά σπάνιο για την ανθρώπινη φύση, εντοπίζοντας την χρυσή τομή ανάμεσα στο ατομικό συμφέρον και το δίκαιο. Για παράδειγμα, θέλει όσο κανείς άλλος να γεμίσει το στομάχι του, ταυτόχρονα όμως αποφεύγει επιμελώς να θίξει τους άλλους για να εκπληρώσει τον αυτοσκοπό του. Είναι κείνο που τον τρώει, αλλά αναμφίβολα είναι και κείνο που τον σώζει.
Αναφέρθηκα προηγούμενα στους καραγκιοζοπαίχτες. Η αλήθεια είναι ότι αρκετοί δεν την κατέχουν την τέχνη ή τέλος πάντων, κατέχουν ένα μικρό ή μεγαλύτερο μέρος της. Δεν πειράζει. Κακό δεν κάνουν. Ωστόσο όταν συναντάς έναν πραγματικά σπουδαίο καραγκιοζοπαίχτη, η εμπειρία του θεάτρου σκιών περνά σε άλλο επίπεδο. Και ο Άθως Δανέλλης είναι ασφαλώς ένας τέτοιος καραγκιοζοπαίχτης, αντίστοιχο του οποίου μπορεί να βρει κανείς μόνο στον Σπαθάρη και τους άλλους μεγάλους δασκάλους της παράδοσης. Είμαστε λοιπόν ιδιαίτερα ευτυχείς για την έκθεση, και όσο για τον ίδιο, τον υποδεχόμαστε όπως του αρμόζει: Με ένα δυνατό χειροκρότημα.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
