ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ – Μια μόνο ευχή για το 2023: Ας τολμήσουμε…

Και πέρασε ο χειμώνας κι ήρθε η καλοκαιριά

κι ύστερα πάλι ξανάρθανε τα κρύα

Παραδοσιακά το δίλημμα είναι μεγάλο, μεγαλύτερο κάθε άλλη μέρα που οι λέξεις δραπέτευσαν από το νου και βρήκαν το δρόμο για το τυπογραφείο. Γιατί αυτή η μέρα είναι ιδιαίτερη. Γιατί αυτή η ώρα είναι τελευταία του χρόνου. Γιατί βρισκόμαστε στο κατώφλι ενός νέου έτους και το νέο, το καινούργιο, το φρέσκο, πάντα υπόσχεται κάτι καλύτερο. Και φυσιολογικά θες να το ευχηθείς στους άλλους, όπως θες να το ευχηθείς και στον εαυτό σου. Το ζήτημα είναι αν μπορείς. Αν μπορείς να λειάνεις λίγο τις αιχμές της τραυματικής αλήθειας, για να μην τραυματίσει την ελάχιστη κοινή προοπτική, η οποία είναι απαραίτητη για τη ζωή των ανθρώπων, ακριβώς όπως ο ήλιος είναι απαραίτητος για τη ζωή των φυτών. Δυστυχώς στην «Πρωινή» κάτι τέτοιο μάς είναι πάντοτε αρκετά δύσκολο.

Ωστόσο δεν είναι λίγοι αυτοί οι οποίοι αρθρώνουν δημόσιο λόγο και δεν έχουν κανένα πρόβλημα. Αντίθετα, ζουν έχοντας καταστήσει τους εαυτούς τους εμπόρους ελπίδας. Στο «λειτούργημα» αυτό, το ψέμα αποτελεί βασικό άρθρο του επαγγελματικού του καταστατικού. Κάποιοι μάλιστα γίνονται και ιδιαίτερα πετυχημένοι πολιτικοί, γεγονός το οποίο μας οδηγεί αβίαστα στο βέβαιο συμπέρασμα ότι ο κόσμος έχει συνηθίσει στα ψέματα. Ένας ιδιότυπος πολιτικός μιθριδατισμός μαστίζει την ελληνική κοινωνία. Εθίστηκε στο ψεύδος και στη διαστρέβλωση, σε βαθμό που να αποστρέφεται την αλήθεια, ενδεχομένως και οτιδήποτε ή οποιονδήποτε αναλαμβάνει οικειοθελώς την ευθύνη των σκληρών επισημάνσεων και των πικρών υπενθυμίσεων. Μόνο που αυτή η ανοσία έχει δυσανάλογο κόστος και όπως διαφαίνεται το πλεόνασμα ελπίδας του γυάλινου κόσμου ήδη οδηγεί με μαθηματικό τρόπο στην απελπισία, γιατί η τσέπη λέει πάντα την αλήθεια.

Απελπισία γιατί αποφάσισαν ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν, όπως θέλουν, όποτε θέλουν, ελέγχοντας τους θεσμούς οι οποίοι κατά τα άλλα υπάρχουν για να εγγυώνται τη δημοκρατική ομαλότητα. Απελπισία γιατί διεκδικεί την πρωτιά στην ακρίβεια αγαθών και υπηρεσιών, στην τιμή του ρεύματος και της βενζίνης. Απελπισία γιατί ο μισθός των εργαζόμενων είναι πάνω από 50% χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ε.Ε.

Παράλληλα το λεγόμενο κοινωνικό κράτος δικαίου, μία πολύχρονη και αιματηρή κατάκτηση του ελληνικού λαού, υποχωρεί δραματικά. Το εθνικό σύστημα υγείας, όχι μόνο δεν ενισχύθηκε κατά τη πρωτόγνωρη περίοδο τη πανδημίας, κατά την οποία δοκιμάστηκαν οι αντοχές των ηρώων γιατρών και νοσηλευτών –ας είναι καλά τα χειροκροτήματα– αλλά υποβαθμίστηκε περαιτέρω. Ακόμη, οτιδήποτε καλλιτεχνικό, κριτικό, ανεξάρτητο, το οποίο προάγει την ελεύθερη σκέψη και έκφραση είναι απορριπτέο. Εν μία νυκτί οι απόφοιτοι των δραματικών σχολών έγιναν απόφοιτοι λυκείου, ενώ τα καλλιτεχνικά μαθήματα εξοβελίστηκαν ασυζητητί από το ελληνικό σχολείο. Και μη μιλάς πολύ γιατί ο μεγάλος αδερφός παρακολουθεί τους πάντες και τα πάντα!

Άρα; Η αλήθεια είναι ότι η μεγάλη ιστορική ευκαιρία, η οποία υπήρξε για τη χώρα μετά το 2018, χάθηκε. Το τέλος των μνημονίων και της δεκαετούς χρεοκοπίας δεν ακολούθησε δυστυχώς η δυναμική επάνοδος σε μία εποχή αυξημένης εξωστρέφειας και τεράστιων προοπτικών για τις επόμενες γενιές, οι οποίες παραμένουν στο περιθώριο της ανεργίας ή της αναξιοπρεπώς αμειβόμενης εργασίας και γι’ αυτό εξακολουθούν να μεταναστεύουν. Όσο όμως ακόμα υπάρχει κουράγιο και θάρρος, τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί οριστικό. Και αυτή είναι η μοναδική ευχή μας για το 2023: Ας τολμήσουμε. Ο καθένας από εκεί που είναι. Ο καθένας όπως και όσο μπορεί. Ας βρούμε την τόλμη, εκείνη τη σπάνια αρετή η οποία ανέκαθεν συνιστούσε ένα από τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα ανάμεσα στους λαούς. Εξάλλου, οι σκλάβοι, δεν έχουν να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους. Διαφορετικά, αν αφήσουμε τα πράγματα ίδια, η νύχτα θα εναλλάσσεται μόνο με νύχτα. Και οι άγγελοι εξάγγελοι θα είναι πάντοτε πρόσωπα ανεπιθύμητα.

Ο εκδότης